سنڌ جي فرشتن جا داستان
سائين هاڻ اهو ٿيو ته اکين سان ڏٺل قاتلن جا نالا لکايا ويا. اهو به ٻڌايو ويو ته هو ڪهڙي تنظيم جا اهم رڪن آهن. پر اردو پريس جي اُهائي بدنيتي ۽ ليڊرن جو اهو ئي بڪواس بيان چي: مهاجر مئا آهن. وري چون اهو خانداني جهيڙو هو. مٿان وري اسلام آباد ۾ اسميبلي ۾ چيو ويو اهو ٻن گروهن جو ذاتي جهيڙو هو. راهه گناهه غريب ماڻهن جا نالا پوليس وٽ درج ڪرايا ويا آهن. وري نئين ڳالهه اها به ٻڌيسين ته سائين ضرور ڪن غير ملڪي ايجنٽن جو ان ۾ هٿ آهي. سڄا سارا ويهارو سنڌي ڪسجي ويا، ڏٺل وائٺل ماڻهو کلي عام گوليون هلائي دهشتگردي ڪري ويا. مٿان وري اهڙي اک موٽ؟ مون کي ته اها ڳالهه سمجهه ۾ نٿي اچي ته اسان جا حڪمران اسان جي پوليس سڀ هنن کان ڇو ٿا ڊڄن؟ شايد نه. يقيناً صرف ان ڪري ته انهن ۾ ٻڌي آهي ۽ ان ٻڌي ڪري هو ڇا به ڪن. ڪير اُنهن کي ڪجهه به نه ٿو چئي سگهي. ڪنهن اخبار کي، ڪنهن صحافي کي ايتري همت نه آهي جو انهن جا اڇا ڪارا پڌرا ڪن. هوڏانهن وري سنڌي قوم ڇڙوڇڙ، هڪ ٻئي کي گارين ڏيڻ ۾ پوري. تازو خبر پڙهي هوندو ته لاڙڪاڻي ۾ هڪ جلسو ٿيو، تنهن ۾ هڪ ٻئي کي گاريون ڏنيون ويون، پوءِ جهيڙو ٿيو به سنڌي ڪونڌر ڪسجي ويا انهن هٿان جيڪي چون ٿا اسان سنڌ ڌرتيءَ جا نگهبان آهيون. پوءِ ڀلا ڌارين تي ڪهڙي ميار؟ چوندا آهن ته “ ڏٻري ڍور تي مڇر گهڻا” سو هاڻ سنڌي قوم به ڏٻري ۽ ڪمزور ٿي پئي آهي. پنهنجن پراون سڀني جا حملا آهن اُن تي.
تازو جيڪا ورلڊ سنڌي ڪانگريس منعقد ٿي هئي. ان ۾ هڪ بزرگ ليڊر جيڪا تقرير ڪئي، جهڙو اُن جو لهجو هو، جيڪا ان اسٽيج تي اداڪاري ڪري نفرت انگيز جملا پئي چيا يقين ڪريو ته بڇان پئي آئي. اُن اُت جيڪو ڪجهه ۽ جنهن طريقي سان چيو، مان قلم وسيلي نه ٿي لکي سگهان. اُن وقت منهنجي دل پئي چاهيو ته مان اُن پري محفل ۾ اُٿي ان بزرگ کي اهو چوان ته سائين منهنجا اڄ جو مسئلو اهو نه آهي ته ڪهڙي ليڊر جي مٿان قرآني آيت نازل ٿي آهي، اهو به مسئلو نه آهي ته ڪهڙن ليڊرن جا ٻار بخت ۾ زور آهن ۽ هو سونن پيالن مان سون جي چمچن سان کير پيا پين، مسئلو اهو به نه آهي ته اُهو دانشور، اديب جيڪو سياست ۾ اچي وڏو سرمائيدار ۽ جاگيردار ٿيو ويٺو آهي اُهي سڀ پنهنجي جاءِ تي خوش ۽ محفوظ ويٺا آهن. هنن ليڊرن جي پاڻ ۾ چٽاڀيٽي ڪرائي قوم جو ڇو ٿا ٻيڙو ٻوڙيو. هيءَ سنڌي قوم هن نفرت انگيز سياست کان تنگ اچي وئي آهي. هن قوم جي ٻچي ٻچي کي اوهان سوڌو سڀني ليڊرن جي پرڪارن جي خبر آهي. مسئلو هن ليڊرن جو نه آهي. مسئلو هن قوم جي اُنهن ماڻهن جو آهي جن تي اڃا وحي نازل نه ٿي آهي ۽ نه وري ڪا آيت لٿي آهي. هن قوم جون مائرون، ڀينرون ۽ ونيون اڄ ماتمي لباس پايو رت جا ڍڪ پيون پيئن. مسئلو انهن جو آهي جيڪي گهر کان بي گهر ٿيو نڌڻڪا لڳا ويٺا آهن. توهان ليڊرن جو مسئلو آهي هڪ ٻئي کي هيٺانهون ڪرڻ جو. هن قوم جو مسئلو آهي ته هوءَ ڀائي خان جي چاڙهي تي جيڪا ٻارهن سالن جي ڇوڪري بيعزت ٿي ان جي عزت ڪير موٽائيندو؟اُهي سنڌي نياڻيون جيڪي مختلف ذاتين جون آهن، اُنهن جي ماءُ پيءُ انهن جا لاش زمين ۾ کڏ کوٽي پوري ڇڏيا ۽ جيڪي جيئريون به آهن ته زندهه لاشن وانگي. عزت وارن وارثن کڻي پنهنجون اکيون ۽ ڪن بند ڪيا آهن. نه ته انهن ڪا رپورٽ لکائي ۽ نه وري ڪنهن کي دانهون ڏنائون.
سائين منهنجا! هن وقت جڏهن سڄي قوم جي، بقا، عزت داءَ تي لڳي پئي آهي. توهان ليڊر، اُهي ليڊر آهيو جن جي ڪرتوتن جي ڪري ئي اڄ هيءَ قوم ان حال تي وڃي پهتي آهي جو سنڌ کي بچائڻ واسطي ڪانفرنسون ڪوٺايون پيون وڃن. بجاءِ ان جي جو توهان ڪي مفيد مشورا ڏيو، اٽلو توهان ويٺا هتي نفرت انگيز بيان بازي ڪريو. ها پر مان اُن شخص کي ڪجهه به چئي نه سگهيس، اندر جو سور اندر ۾ ئي رهجي ويو.
هيءَ سنڌي قوم جيستائين پاڻ ۾ ٻڌي نه ڪندي، پنهنجين ڪوتاهين کي دور نه ڪندي، جيستائين سنڌ جي بقا جي مسئلي تي سنڌ جو هر سنڌي چاهي اُن جي وابستگي ڪهڙي به پارٽي سان هجي، پاڻ ۾ ٻڌي ڪونه ڪندا، اُن وقت تائين ڪجهه به ڪونه ٿيندو، ڪجهه به ڪونه ورندو. هي سڀ مدي خارج ليڊر پنهنجي ليڊري چمڪائڻ لاءِ پيا هنڀوڇيون هڻندا، ڄور وانگر پنهنجي قوم جو رت پيا پيئندا، هيءَ قوم پئي ڪسجندي، مرندي، تباهه ٿيندي. هو فرشتن جو سردار روزانو پيو بيمار ٿيندو، خون جا درياهه وهندا رهندا. اسان جا ماڻهو ڇڙوڇڙ اڪيلا پيا رڙيون ڪندا ته اسان کي بچايو، اسان جي رکوالي ڪريو، اسان کي تحفظ ڏيو، اسان کي جيئدان ڏيو، الله جو واسطو اٿو، رسول جو واسطو اٿو، اسان کي نه ماريو، اسان کي نه ماريو.
آچر 17 فيبروري 1991ع