سگهڙ ڪانفرنس 2014ع ؛ رپورٽ؛ اقبال عادل مهر
سينگار شاعري کان سواءِ پاڻ ڪريمنﷺ جي سيرت پاڪ سان واڳيل صفاتي بيت پڙھيا جڏھن ته محبوبن ڪريمنﷺ جي معجزن ۽ اصحابن ڪرامن جي بھادري توڙي شجاعت به بيان ڪئي وئي “سنڌ بلوچستان سگھڙ ڪانفرنس” جي موقعي تي ڏات ڌڻي سگھڙن توڙي اسلامي اسڪالرن سينگار شاعري جو اصلي موجد حضرت حسان بن ثابت کي قرار ڏيندي سندس لکيل عربي ٻوليءَ ۾ سينگار شاعري پڻ پيش ڪئي ساڳئي وقت عالمن حضرت علي المرتضى شيرِخدا جي شاعري پڻ پڙھي ٻڌائي 25 جنوري 2014ع بمطابق 23 ربيع الاول 1435ھ تي منعقد ڪيل”قومي سيرت ڪانفرنس”واري تقريب کان پھريان ڪوٺايل”سنڌ بلوچستان سگھڙ ڪانفرنس” جي صدارت پاڪستان جي مشھور مذھبي اسڪالر، عالم، علم عروض جي اعلى پايئه جي شاعر ۽ ڪيترا ڀيرا ملڪ جو صدارتي ايوارڊ ماڻيندڙ عاشق رسول شاعر سيد گل محمد شاھ “گل” بخاري ڪئي.
سگھڙ ڪانفرنس جي خاص مھمانن ۾”سلات” جوسرپرست اعلى ۽ اطلاعات کاتي جو اڳوڻو ريجنل ڊائريڪٽر درمحمد ڪمال سولنگي، سلات جو باني ۽ مرڪزي صدر مشھور عالم، اديب ۽ صحافي عاجز رحمت الله لاشاري، سکر جو مشھور مذھبي اسڪالر ۽ عالم سعود افضل ھاليجوي سميت “تنظيم فڪر و نظر” سنڌ جي صدر پروفيسر ڊاڪٽرمحمد علي راڄپر، جنرل سيڪريٽري خواجا جليل احمد، چيئرمين پروفيسر اصغرمجاھد مھر، وائيس چيئرمين پروفيسر لياقت علي ڀٽو، سميت سنڌ جي اھم اڳواڻن فضل الله مھيسر، ڊاڪٽر صفي الله “غزالي” ڀٽو، پروفيسر محمد ابراھيم مھر، اسدالله تنيو ۽ سگھڙ ڪانفرنس جي انچارج استاد نواب علي مھر سميت سگھڙائپ جو فن ٻڌڻ لاءِ ڪيترن ئي استادن،شاگردن،پروفيسرن ۽ مختلف شعبن سان تعلق رکندڙ ماڻھن جو وڏو انگ پھتل ھو جڏھن ته “سگھڙ ڪانفرنس” جي ڪارروائي سنڌ جي ڀلوڙ سگھڙ،سينيئر استاد ۽ “سلات” جي مرڪزي سيڪريٽري جنرل گل حسن “گل” ملڪ ھلائي.
سنڌ بلوچستان سگھڙ ڪانفرنس کي صدارتي تقرير ڪندي مشھور علمي ادبي شخصيت، اسلامي اسڪالر، ھڪ سئو کان وڌيڪ شاعري جي ڪتابن جي ليکڪ توڙي علم عروض جي اعلى پائي جي شاعر پروفيسر سيد گل محمد شاھ “گل” بخاري چيو ته سکر جھڙي شھري ماحول ۾ ثقافت ۽ ٻولي جا سفير سڏائي ھن قسم جي شاندار“سنڌ بلوچستان سگھڙ ڪانفرنس” ڪوٺائڻ تي “تنظيم فڪرونظر سنڌ” کيرون لھڻيون جن حضور پاڪ صاحبِ لولاڪﷺ جي ولادت واري متبرڪ مھيني ۾ ڏات ڌڻي سگھڙن کان سينگار ٻڌرايا آھن ۽ دل تمام گھڻو باغ بھار ٿي آھي ھن چيو ته ھن ۾ ڪوبه شڪ نه آھي ته شاعر لفظن ۽ اکرن جا مھمان بڻبا آھن پر ھي ڏات ڌڻي سگھڙ جگر ۽ قلبن جا شاعر آھن، ھن چيو ته توڙي جو مان شاعر آھيان پر منھنجي محبت سگھڙن سان وڌيڪ آھي ھن چيو ته ھن وقت ملڪ پاڪستان ۽ خاص ڪري سنڌ اندر عسڪريت جي حامين جو ھُل ۽ چرچو مذھبي ماحول کي بگاڙي رھيو آھي جنھن سبب لادينيت حاوي ٿيندي پئي وڃي ۽ دھريت وڌي رھي آھي جنھن سان اسلام کي شديد خطرا آھن، جنھن کي قابو ۾ رکڻ لاءِ ھن قسم جون نج ٻوليءَ جون ڪچھريون ڪوٺائي سگھڙائپ جي مورچي تان لوڪ ادب شاعري ذريعي لادينيت کي ختم ڪري سگھجي ٿو ھن چيو ته دين ۽ وحدت جن وٽ نه آھي تن کان بيزار رھڻ ھڪ سچي عاشق رسولﷺ جو ڪم آھي ۽ ان مرحلي ۾ وحدت جي وائي، دين جو درد توڙي ٻولي سان محبت مون کي ھنن سگھڙن مان ملي آھي، ھونءَ به سگھڙ تيستائين سگھڙ ٿي نه ٿو سگھي جيستائين الله پاڪ ۽ ان جي رسولﷺ سميت اصحابن ڪرامن توڙي آل رسول جي ثنا نه ڪري.
“سلات” جي سرپرست اعلى، لطيفيات جي ماھر ۽ اطلاعات کاتي جي اڳوڻي ريجنل ڊائريڪٽر درمحمد ڪمال سولنگي چيو ته “تنظيم فڪر و نظر سنڌ” اڄ منھنجي مرحوم محسن ڀاءُ پروفيسرڊاڪٽر اسدالله ڀٽو جون يادون تازيون ڪري ڇڏيون آھن جن ھن قسم جي”سنڌ بلوچستان سگھڙ ڪانفرنس” منعقد ڪرائي سگھڙن کان سينگار پڙھايا آھن، ھن چيو ته لوڪ ادب ئي آھي جنھن ۾ محبت واري سمنڊ جون موجون آھن ۽ نج ادب آھي ھن چيو ته” تنظيم فڪرونظر سنڌ” جيڪڏھن ھڪ ڀيرو سڏ ڪندي ته اسان سئو ڀيرا جيءُ جيءُ ڪندا پھچنداسين ڇو ته تنظيم جو سڏ لوڪ ادب جي وڌاري ۽ ٻوليءَ جي بھتري لاءِ آھي، ھن چيو ته ھن”سگھڙ ڪانفرنس” ۾ سڄي سنڌ توڙي بلوچستان مان ڏات ڌڻي سڏائي ڪانفرنس جي انچارج استاد نواب علي مھر واقعي به نوابن وارو ڪم ڪيو آھي، ٻيا ماڻھو دنيا داري جا نواب پر ھي مڙس اڄ لوڪ ادب جو نواب بڻيو آھي، “سلات” جي باني ۽ مرڪزي صدر، عالم، اديب، محقق ۽ صحافي عاجز رحمت الله لاشاري چيو ته لوڪ ادب بنيادي طور عوامي ادب آھي ۽ ان کي سرجيندڙ سگھڙ سڏبا آھن ڇو ته سگھڙ اڃان تائين سنڌ جي قديم روايتن کي سيني سان سانڍيندا پيا اچن، وٽن ٻولي ۽ ثقافت سميت تھذيبي طور رھڻي ڪھڻي ۾ به ڪو فرق ناھي آيو ان ڪري سندن گُفتا گُن وارا ۽ ٻول پڪا آھن، ھن چيو ته سگھڙ کي جيڪڏھن ڪو درٻاري سڏي ٿو ته ھن ۾ ڪا به سچائي نه آھي ڇو ته ھن قسم جي دٻاري خيال جا ڪجھ ماڻھو سگھڙن جو روپ ڌاري سگھڙن ۾ شامل ٿي ويا آھن ۽ سگھڙائپ کي ڌچڪو رسائڻ جي ڪوشش ڪئي پئي وڃي باقي نج سگھڙ بنيادي طور شاھ عبداللطيف ڀٽائي جو پيرو ڪار، توحيد ۽ رسالت سان گڏ وليت جي پر چار ڪندي پنھنجن ريتن، رسمن، روايتن، ٻولي ۽ ڪلچر جو ترجمان ٿئي ٿو، ھن چيو ته “تنظيم فڪر و نظر سنڌ” اڄ جنھن موضوع تي”سنڌ بلوچستان سگھڙ ڪانفرنس” ڪوٺائي آھي اھو موضوع سينگار جو آھي ۽ سينگار شاعري جا اصلي موجد نبي پاڪﷺ جا اصحابي سڳورا آھن جن ٻنھي جھانن جي سردار جي ثنا پنھنجي محبوب جي سامھون ڪئي آھي ۽ انھن مان حضرت حسان بن ثابت سرفھرت آھي جنھن عربي ٻوليءَ ۾ سينگار شاعري ڪئي ۽ بعد ۾ لھجا تبديل ٿيندا ويا سنڌ جي سگھڙن وٽ حضرت شاھ عبداللطيف ڀٽائي ۽ حضرت جلال کٽي سميت ھند جي سگھڙ شاعر بھاري لال کان ٿيندي ھت پھتي آھي.
“تنظيم فڪر و نظر سنڌ” جي چيئرمين پروفيسر اصغر مجاھد مھر چيو ته “تنظيم فڪر و نظر سنڌ” ھميشه ھن قسم جا پروگرام ڪرائيندي رھندي آھي جنھن لاءِ اسان کي مشھور عالم محقق ۽ اديب ڊاڪٽر نبي بخش خان بلوچ خاص طور تاڪيد ڪيو ھو ۽ چيو ھو ته منھنجي خواھش آھي ته تنظيم جي پليٽ فارم تان سگھڙ ڪانفرنسون ٿينديون رھن ان ڪري اسان سگھڙن جون ڪانفرنسون اڳ به ڪرايون آھن ۽ آئينده به ڪرائيندا رھنداسين. “تنظيم فڪر و نظر سنڌ” سنڌ جي صدر پروفيسر ڊاڪٽر محمد علي راڄپر چيو ته ھونءَ ته سنڌ جي اندر ڪيتريون ئي سياسي، سماجي، علمي، ادبي ۽ مذھبي تنظيمون ڪم ڪري رھيو آھن پر “تنظيم فڪر و نظر سنڌ” جو فڪر جدا گانه آھي ھي تنظيم غير سياسي ۽ غير فرقيوارانه رھي ڪري سنڌ جي ماڻھن ۾ اسلامي ادب جي پوک پوکي رھي آھي ماضيءَ ۾ به ھن تنظيم ڪيترائي عالمي سيمينار، مشاعرا ۽ سگھڙ ڪانفرنسون منعقد ڪرايون آھن، جن مان ھي ڪانفرنس به ان جي ڪڙي آھي، ھن چيو ته اڄ اسان جي تنظيمي ڪوٺ تي سنڌ بلوچستان جي ڏات ڌڻين شرڪت ڪري اسان جي قائدين جون دليون کٽي ورتيون آھن.
ڪانفرنس جي انچارج استاد نواب علي مھر آجياڻي واري تقرير ۾ ڪھي آيل سنڌ بلوچستان جي سگھڙن جا ٿورا مڃيا ۽ چيو ته سگھڙ پائي جي فني ماھرن سان گڏ ويھي اڄ تمام گھڻي خوشي ٿي آھي ان موقعي تي پروفيسر لياقت علي ڀٽو، فضل الله مھيسر ۽ ٻين پڻ ڏات ڌڻين جو آڌر ڀاءُ ڪيو.
قومي سيرت ڪانفرنس ۾ منعقد ڪيل سگھڙ ڪانفرنس دؤران “تنظيم فڪرونظرسنڌ” جي باني پروفيسر ڊاڪٽر اسد الله ڀٽو، سلات جي مرڪزي سينيئر نائب صدر ۽ شھنشاھ سگھڙ استاد بھار علي “بھار” ٻرڙو ۽ ھمايون شريف جي ڀلوڙ سگھڙ سلات جي سچي ساٿي امير بخش سڌايو جي وڇوڙي تي پنجن منٽن جي خاموشي اختيار ڪندي فاتحه پڙھي وئي، جنھن بعد اسلامي اسڪالر ۽ عالم دين مشھور شاعر سيد گل محمد شاھ “گل” بخاري سندن مغفرت لاءِ دعا گھري.
“تنظيم فڪر و نظر سنڌ” جي چيئرمين پروفيسر اصغر مجاھد مھر سنڌ بلوچستان سگھڙ ڪانفرنس جي موقعي تي سگھڙن جي لکيل سينگار شاعري جو “تنظيم فڪر و نظر سنڌ” طرفان ڪتاب شايع ڪرائڻ جو اعلان پڻ ڪيو.
قومي سيرت ڪانفرنس جي موقعي تي ڪوٺايل سنڌ بلوچستان جي سگھڙن جي ڪانفرنس ۾ سينگار شاعري پيش ڪندڙ سمورن ڏات ڌڻين کي سفري سھولتن موجب انعامي داد ۽ “مڃتا ايوارڊ سرٽيفڪيٽ” پڻ ڏنا ويا.
“تنظيم فڪر و نظر سنڌ” پاران منعقد ڪرايل قومي سيرت ڪانفرنس جي موقعي تي سنڌ بلوچستان سگھڙ ڪانفرنس جي “سينگارڪچھري” ۾ صوبي بلوچستان کان الله ڏنو ھانڀي، ڪشمور ضلعي کان پنھل پياسي ٻرڙو، جيڪب آباد ضلعي کان الله بخش سامت، ڪوڙل بمبل، محمد اسماعيل ڪيھر، شڪارپور ضلعي کان علي گوھر مھر، پٺاڻ فقير مھر، ھدايت الله ميمڻ، لاڙڪاڻي ضلعي کان شاھنواز چنه، علي گوھر خاصخيلي، ربنواز پريو، نثار احمد جويو، قمبرشھدادڪوٽ ضلعي کان ارشاد علي “عرضائي” گھوٽڪي ضلعي کان علي نواز پتافي، ڊاڪٽر خادم حسين ميراڻي، سگھڙ جمال الدين پتافي، علي حسن منگي، سکر ضلعي کان فيض محمد جسڪاڻي، محمد ايوب مھيسر، غلام محمد منگي، دادو ضلعي کان محبوب علي ڏيپر، ڄامشورو ضلعي کان عاجز رحمت الله لاشاري محمد جمن ڀٽي، غلام ڪبير لولائي، الله ڏنو بروھي، محمد ايوب جوڻيجو، حيدرآباد ضلعي کان اڪبر علي چانڊيو، علي بخش سومرو، نوشھروفيروز ضلعي مان عبداللطيف سولنگي، خيرپور ميرس ضلعي مان حسين بخش رڏ، رحمت الله خاصخيلي ۽ مير فقير چنا شرڪت ڪئي.