فقير ديدار علي سيال
هن سگهڙ جو ننڍپڻ مال چارڻ ۾ گذريو ۽ جڏهن کيس پنهنجي ڳوٺ دائود ديري لڳ شاهه پنجو سلطان تعلقي ميهڙ، ضلعي دادو ۾ پرائمري اسڪول اندر کيس تعليم لاءِ ڇڏيو ويو ته هن پنهنجي استاد پانڌي خان سيال وٽ صرف ٻه درجا ئي مس حاصل ڪيا. ديدار سيال وٽ 1974ع دوران سندس هڪ سگهڙ امام بخش هتار وٽن مهمان ٿيو جنهن کان هن ڳجهارت ڳولڻ جي سکيا ورتي ۽ ديدار ان کان بعد 1978ع ۾ سنڌ جي عظيم مهان سگهڙ استاد فقير محمد ملوڪ عباسيءَ کان سگهڙپائيءَ جي باقي مڪمل صنفن جي سکيا حاصل ڪئي.
فقير ديدار سيال جنهن کي پيءُ کان ته نه پر ماءُ جي والد طرفان سگهڙائپ جو ڏاج مليو، سندس نانو لوڪ ادب جي ڄاڻ رکندو هيو ۽ ان ورثي جي ادبي ملڪيت مان هن کي به حصو مليو. 1981ع ۾ ريڊيو پاڪستان حيدرآباد تي ۽ 1985ع کان وٺي پاڪستان ٽيليويزن تي ادبي پروگرام شروع ڪيائين. لوڪ ادب جي پرچار ۾ “سلات” جو مرڪزي نائب صدر پڻ رهيو ۽ آخر 28 جنوري 2010ع تي وفات ڪيائين. سندس لوڪ ادب ۾ جيڪي ڪتاب ڇپيا تن ۾ “ديس وسي ديدار اسان جو” “فيصلا انصاف جا” “ڪنهن کي ڏجي دانهن” “ڪل جڳ رهندا ڪاپڙي” شامل آهن.
هيٺ سندس چونڊ ڪلام ڏجي ٿو:
چوڏهو سينگار (چوڏهن نالا هاٿيءَ جا)
ڏسي هلڻ حبيب جو هُت هنڊوا پيا هرڪن
ڪارڌو به قابو ٿيا ۽ فيل پيا ڦَرڪن
ڪٽ لڪائن ڪينٽل پيا ۽ گونٽا نه گرڪن
ڪيهر ڪنڌ نوائي بيٺا سَنکرَ نه سُرڪن
ڪيٽا ڀونگ ڀُنا ٿيا نڪي چينچل پيا چُرڪن
وسَو وارڻ ويسلا هو ٿڙڪن تي ترڪن
مينڊل به محبوب واري ڍار ڏسيو ڍُرڪن
پسي ٽور لڄي ٿيا، نه ادگر پيا اُرڪن
مڪنا مست مُطيع ٿيا، هُو واٽن تان ورڪن
دلبر سامهون “ديدار” چئي شڪي ٿي ڇرڪن
پوءِ پيا پَرڪن، ڏسي هاٿي هلڻ حبيب جو
سينگار
ڏسي هلڻ حبيب جو ٿيا گنير گرفتار
چينچل چرڻ ڇڏي ڏنو هرڻ کاڌي هار
عين سڄڻ جا نيڻ نماڻا کنيون ڪن کجڪار
سُونهن سدا “سيال” چئي منهنجي سڄڻ کي سينگار
تنهن دلبر جو “ديدار” مون کي پرور پَسائج پاڻ تون
سينگار
اي چنڊ چوڏهينءَ رات جا تنهنجو ڇاهي تاب
سڄڻ منهنجو “سيال” چئي جي لاهي لال نقاب
پوءِ نه ٿي بات بچڻ جي، ٿئي سارو مُلڪ ڪباب
حُسن منهنجي حبيب جو ناهي حد حساب
مور مرجان موتيا نه پُڄن گُل گلاب
رڳون تن رباب، جن ڏٺو منهن محبوب جو