لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

سهڻل جا سينگار (لوڪ ادب شاعري)

هن ڪتاب جي سهيڙ “عاجز” رحمت الله لاشاري ۽ گل حسن “گل” ملڪ جن ڪئي آهي. هي ڪتاب تنظيم فڪر و نظر سنڌ پاران سنڌ سگهڙ سنگت لوڪ ادب تنظيم (سلات) جي سهڪار سان ڇپايو ويو آهي.ٿورائتا آهيون محترم علي حسن ملاح جا جنهن هن ڪتاب جي سافٽ ڪاپي آنلائين ڪتاب گهر ۾ اپلوڊ ڪئي.
Title Cover of book سهڻل جا سينگار (لوڪ ادب شاعري)

سگهڙ ٻيڙو فقير ڪنڀار

ٻيڙو فقير ڪنڀار هڪ وڏو ذهين سگهڙ هو. ڏور ۽ گفتي جي ڪچهري ۾ رئيس جاڙو خان مري سندس استاد هو. 1952-1953ع ۾ ڊاڪٽر نبي بخش خان بلوچ کيس ڪچهري ۾ ڏٺو ۽ سندس ذهانت کان متاثر ٿي کيس پنهنجي قرب ۾ آندو ۽ کيس خاص طرح ڳجهارت ۽ سينگار جي ڪچهري جي ترغيب ۽ تربيت ڏني. ٻيڙي فقير ڳجهارت جي ڳولڻ ۾ وڏي ڄاڻ پيدا ڪئي ۽ سينگار جا به ڪي بيت چيائين جن مان سندس هيٺيون بيت انهن اوائلي بيتن جو يادگار آهي جن جي شروعات هن دور ۾ ٿي. ٻيڙي فقير 55 سالن کن جي عمر ۾ 2 جنوري سنه 1977ع ۾ وفات ڪئي.

سينگار
تيرهن پنڌرهن پاڻ ۾ جڏ درُس ڪيا دِلبر
مَلَڪُ حُوران مُستان ٿيا، سڀ لاهوتي لشڪر
شارق شعاع ڦِٽو ڪيو، جَڏ ڪيائون نيڪ نظر
گنگ جو روشن گُم ٿيو، ڪيائون ڀورا کي ته بَدَر
سينگار جي سانوڻ جا، ويا هَٽِي سڀ هيڪر
چَرَندَن پَئِي چيخُون ڪيون، روءِ پسي رهبر
پَرَندا پِريَن اڳيان، ڪَن وينئَتِيُون ويتَر
ميوا ڦَلَ مان ڇا ڳڻيان، ڪن سجدا سڀ شَجَر
ذهب اگن ضعيف ٿيا، ڪَئِي جوت جَهڪِي جَنهَور
مَٽ نه ڀانيان محبوب جو ڪو ارض سماءَ اندر
دوست سندي ئِي دَر، اچِي نايو ڪُلنِي ڪنڌ “ڪنڀار” چئي.


سينگار

حُسن ڏِنو حبيب منهنجي کي قادر پاڻ ڪمال ڪري
روءِ رُؤ ياني راس نه آئي، موٺ چوان ڇا مثال ڪري
اَبر اَلِيهرَ عاجز ٿيا، تَڳِي ترنگ اڳيان نه سا تال ڪري
ڀِرُون ڀلا ٿيا ڀونرن کان ڇا حُسن اڳيان هلال ڪري
داد ڇَم ڇپايئون اُدگر عين اڳيان اقبال ڪري
پَسِي پَامَس پرين جو ڇا ڪيل اڳيان ته مقال ڪري
شفق شاهي شان وڏي ڇا رنگ بدخشان لال ڪري
درُّ دَڇَنِ دَهان ۾، ٿو سُندَر اڳِيان سوال ڪري
مُکُ محبوب جو ميم مثل، ڇڏيئين مِين مڇي کي محال ڪري
ڪوئل ڪنبائي گوهر گفتن تاڙو اڳيان ڇا تنوال ڪري
سَانوَل ڳچي سِهَه کان سُهڻي مور اڳيان ڇا مجال ڪري
قَد قَامت ڇا سرو صنوبر ڏِس خان اتي ته خيال ڪري
بدن بي وَس ڪَئِي برق ڇڏيائين پُونَم کي پائمال ڪري
دست چڱا منهنجي دلبر جا ويا ڀلا ٻئي سي ڀال ڪري
لڪ ليث جي ڇا لڳي چيلاٽو ڇا چال ڪري
رجِل ڏِسي منهنجي رانجهن جا ويا طيَر سڀئي ترحال ڪري
هلڻ ڏسي آهن هنس هٽيا ڇا ڪُنجل ڪار ڪنگال ڪري
سي وصف سڀئي ان نصف ڪيا، نه ڪوجوڙ اڳيان ته جمال ڪري
سالڪ سُرتيا اڳ هئا، ڇا گويا هِيءُ گِلال ڪري

(گِلال معنيٰ ڪنڀار، سگهڙ پنهنجي ذات ۾ سمايل ڪِرت کي تخلص طور ظاهر ڪيو آهي)