ديوان ڀوڄسنگهہ پھلاجاڻي
وڪالت ۾ چوٽيءَ جو مقام حاصل ڪيل هوس. مقدمي ۾ هڪ - ٻہ مکيہ پائنٽ ڳولي هٿ ڪندو ۽ ان کي ٺاهڻ يا ڊاهڻ تي قانون جا درياءُ وهائي ڇڏيندو. مشھور هوندو هو تہ مرليڌر وڪيل جي آڏي پڇا، صاحبسنگهہ وڪيل جي حرفتبازي، ۽ ڀوڄسنگهہ جي قانون داني!
بمبئي ڪائونسل جو ميمبر ۽ سنڌ جدا ٿيڻ کان پوءِ سنڌ اسيمبليءَ جو اسپيڪر ٿي رهيو. سندس راءِ کي وڏو وزن ڏنو ويندو هو. ٿورو ڳالھائيندو، پر جو ڳالھائيندو، سو نجو عقل هوندو. تقرير ۾ نہ لچڪ هوندي، نہ رنگ، نہ دليل. سندس دماغ ٽڪسال هو، جنھن مان سون ۽ چانديءَ جا ٺھيل ۽ اجاريل ِسڪا نڪري اچي ٻاهر پوندا هئا. ساريءَ زندگيءَ اندر ڪو گٿو اکر يا هلڪو لفظ سندس زبان تي نہ ٻڌوسون. نہ ڪڏهن ڪوڙ ڳالھايائين، نہ اڻپورو وعدو ڪيائين، ۽ نہ ضمير وڪيائين. آزاديءَ جي تحريڪ ۽ هندو قوم جي جاڳرتا سان ڳوڙهي دلچسپي هيس، پر جذبات جي درياءَ ۾ ڪڏهن ڪو نہ وهيو. ميانہ رويءَ جو اصول قائم رکيون آيو. انتھا پسندي هر معاملي ۾ ناپسند هيس. انگريز عزت ڪندا هئس، ڪانگريسي ۽ مھاسڀائي ڏانھنس خوش رهيا. ظاهري طرح ڏک جو سبب مسلمانن کي بہ ڪو نہ ڏنائين. ميونسپل پريزيڊنٽ جي حيثيت ۾ سکر شھر کي چڱيءَ طرح سينگاريائين. سال 1911ع کان 1914ع تائين ۽ وري 1924ع کان 1928ع تائين ان عھدي تي رهيو. وڏي وقار ۽ انتھائي ايمانداريءَ سان ڪاروبار هلايائين.