سنڌ سلامت پاران
سنڌ سلامت پاران :
سنڌ سلامت ڊجيٽل بوڪ ايڊيشن سلسلي جو ڪتاب نمبر (296) اوهان اڳيان پيش ڪجي ٿو. ڪتاب ”دائرا“ مٽياريءَ سان تعلق رکندڙ خوبصورت شاعر ۽ محقق قاضي مقصود احمد جي شاعريءَ جو مجموعو آهي.
قاضي مقصود احمد جو نالو سنڌ جي ادبي لڏي لاءِ نئون ڪونهي. پاڻ شاعر ته آهي، پر ان سان گڏ سندس ٻيو وڏو ڪم سنڌ جي تاريخ ۽ نسلن جي حوالي سان ڪيل تحقيق تي مشتمل آهي، جنهن ۾ پاڻ نه رڳو تاريخ کي نئين انداز ۾ سمجهڻ جو ڏس ڏئي ٿو، بلڪه پراڻين روايتن مان نوان نتيجا ڪڍي اصل حقيقتن کي نروار ڪندي به نظر اچي ٿو.
هي ڪتاب سوجهرو پبليڪيشن مٽياري پاران 2015ع ۾ ڇپايو ويو. ٿورائتا آهيون پياري قاضي مقصود جا جنهن ڪتاب جي سافٽ ڪاپي موڪلي سنڌ سلامت ڪتاب گهر ۾ پيش ڪرڻ جي اجازت ڏني.
اوهان سڀني دوستن، ڀائرن، سڄڻن، بزرگن ۽ ساڃاهه وندن جي قيمتي مشورن، راين، صلاحن ۽ رهنمائيءَ جو منتظر.
محمد سليمان وساڻ
مينيجنگ ايڊيٽر ( اعزازي )
سنڌ سلامت ڊاٽ ڪام
sulemanwassan@gmail.com
www.sindhsalamat.com
books.sindhsalamat.com
ڪتاب جو مطالعو ڪريو
دائـــرا، دائـــرن جـــي انـــدر دائـــرا.
اک جو ڪنڊو، نڪ جو ڪوڪو ٿي سگهندو ڇا؟
رات نـنـڍي، بــات وڏي، پــهـر کـٽـن پــيــا.
ساعتون ياد رهنديون سـدائـيـن.
دم عـشـق جــي سـرشاري، دم عقل جي دلداري.
قرب جو نالو غزل، پيـڙاءَ جـو نـالـو غزل.
اُتـر اڌيـڪـار ڏئـي، سـونـهـن! کـڻــي هــل سـنـگ.
حقيقـتـن جي ڪڍ لڳـل، سراب ڪشمڪش ۾ هو.
انـداز مـنـجهـان منهنجو اظهار نه ٿي سمجهين!
ڊنل هرڻيءَ جي اکين جي سدائين سار ۾ ورتل.
کير نـدين جـون ســڀ ڌارائـون.
جي رڳون دُکَـنديون ڳولِــهَـڻُ مسئلو!
قـربـت، قـربـت هـــونــدي آهــي.
اس جو تڙڪو، باهه جـو ڀـڙڪو، ساڳـي ڳالهه نه چئبي.
پيار جي تانگهه من ۾ گهٽي ڪانهي.
تشبيهون، استعارا، ڄڻ تنهنجي در جا بـاندي.
دل کـي دريــاءُ ڪـر ته فـيــض ملـي.
اسان جـا سينـا پريم جا گهر، دوار کولي.
احساس جي گهيري ۾، انڪار جي ڇا معنيٰ؟
ضـرب، تــقـسـيـم، گهـٽ وڌائـي ڪر.
نينهن جي ڪانَ تي ڇڏيل آهي.
ڪو مڪافات جـو عمل گـهـرجي.
نـسـلـن تـائـيـــن رَتﱡ ولــوڙڻ کــان بــهــتــــر.
ها ها، تـنـهـنجي وجود ۾ ڪجهـه روشنيون هيون.
لفظن کي مد ّعا جي مان قابل نه ٿو ڏسان.
سانـوڻ رت جون مست ڦهارون تنهنجي نانءُ.
انڌيرن جي اڳيان اجالو ڏبو
حـسـن جـي هـر ڪـا ادا وه وا وا!
زندگيءَ جون سرحدون ماپي نه ڇڏ.
ڌرتي به ٽڪر ٿيندي، آڪاس هليو ويندو.
سر سان سر کي ملائي سگهين ٿي ته اچ.
اتهاس جا هڪ هڪ ڪري سڀ ورق ورڻ ڏي.
ساجهر جو، سويـري ۾، پڻ رقـص ضـروري آ.
اکيون سدائين رهنـديـون تـو لـئـه وِڇاڻ بــڻــجــي.
ڪنهن تان واري جيءُ چوان ٿو.
ڪرڻ رشتن جي ناقدري ڪڄا لئه؟
قـرب جي ابـتـدا جـــي آڌر ڪـر.
انيڪ روپ ۾ ظاهـر ٿـو روشـنـائـي ڪري.
عجب چهرا، ڀلا خاڪا، لڪـيـرن سان ٿين ظاهر.
سـنـڌ سـڄـي گـهـيـريلَ، جاڳندين، ڇا ڪندين؟
گـونـجـي گـونـجـي نـيـٺ فـضـا ۾ گم ٿيندو آواز.
شرارت سـان ڀـريـل دلـيـلـن کـي رد ڪـر.
هو هـليـو ويـو، پرئين پار کان ڪجهه نه گهر.
جيون جي سچائي نه پڇ، ڪـﺆڙي ۽ ڪساري آ.
جيءُ جيالو تنهنجي حد تائين رهي.
درشــــن جــي آســري تـــي، در در رُلـــي رهـيـو هــان.
اڌورا لـفــظ شـعـرن جـا، مـڪـمـل تـرجـمـانـي ڪن.
اٽڪيـو ته روح چـئـبـو، نـڪـتـي ته جان چئبي،
ڏٺم ڪو چهرو چمڪندڙ، نماءَ اڳڀرو ڪيو.
چـار اکيون ڪري وار ڪاري ڪجان.
ڪنهن جـي جـذبن کي لتاڙڻ جو گنهگار ٿجي.
چنڊ جي ساک ڏئي پيار جو اظهـار ڪنـدس.
ڪـر پـيـار جــو اظـهــار تـه مان تو ڏي اچان.
خــوابُ، بيـدار اکـين سان ڏسجي.
پهرئين ڪنهن اٽڪاءَ جي نانءُ.
يــار جـا زلــف هــجــن زنـده بـاد.
دل جي تسڪين جي لـئه ميسـر ٿيـون حالـتــون واه جـون.
مان پنهنجي اک جي نميءَ کي اگهي پيو ڳوليان.
هـيءُ عـشـق ازل کـان ويـري آ، ٿـو جـيءُ جـلـي آزارن کان.
خـواب هـن کـي ڊيـڄـاريـو، نـيـٺ ڇرڪجي جاڳيو.
ڪـو لـڙڪ لـڙي آيـل، اکـيـن مـان اگـهـڻ گـهـرجي.
پـريـم ڇـل آ ۽ ڇـل جـي ڪـايـا پــلــٽ ٿـئــي ٿـــي.
سـچ تـي رخـن جـو پـڙدو، ايــڏو چـڙهــي وڃــي ٿــو.
وڌي پــيـو، هـلـي پــيـو، ڪـو ئـي لـڏپلاڻي،
ذري مـان ذرو ڪـر، کـٽـائــي ته ڏس.
اســان جــو ســدائين کــان خــالــي آ دامــن.
گــجـريـلـي، گـلـزار لـڳـيـن ٿـي، مــان پــوپــٽ، تــون رس رســيــلــي.
هـي ســورج ۽ تــارا، نـکـٽ ۽ ڀَـــَٽـــون.
قـلـيـل جـيـون، ڪثير سوچون.
مـسـت لـهـرن جـيـان واه تـنـهـنـجـي اُڇـــَلَ.
ارتــقــا کـان هـٽـيـل مـنـهـنـجـو ابتو عمل.
لـهـرون ڇـهـنديون نيٺ ڪنارو، تن سان پير پسائي وٺجان.
ڦــــرڻـــا نــه گـهـرڻـــا.
هر ڪنهن گهٽيءَ ۾ جي کـڻي دارورسـن ڪجي.
جُـنـگ جـيـئـدارَ پـڪـاريو آ، وڃـان ٿـو اوڏي.
جبل کي ٽڪڻ جو منجهم حـوصلو آ.
نــنــگــي واس تــان واءَ جــو اوڇــڻ گــهــر ۾ اڏري آيو آ.
يــا تـــه ســکــڻـو ڪوئي گهڙو هوندو.
مخلـصي، مفلـسـيءَ جـي حـالـت ۾!
جيئن جيئن تو واسِي پئي، جوڀن جي خوشبوءِ.
مـسـت رهـنـدو اچـان، صبح سُرُ، شام سُرُ.
ڪڏهن جواز کٽن ٿا؟ ڪڏهن جواب کـٽن؟
ڏات آهـي مـلـيـل، پـيـو غزل واڻـجـي.
قـربـتـن سـان ڪـڍيــل دائــري مــان ڌڪـي.
ڊيــڄــوڙو ڍَيـــرِي! عـــشــق وڏو اســــرار.
امن جي امينن جو ڪـڙڪاءُ گهٽ آ.
جــل ٿــل ســارا رسـتــا ٿــيا.
سُــرٻــاٽــن ۾ سُــر سُــر سُــر سُــر، ڳــالــهــه هـلي پـئي.
بــــخــــت ٿــــو وڃـــائي وَٿُ.
اوٿــر جــي اٿــل آهــي ڪــو “اِگــلــو” ئي کڻي اَڏِ.
پنهنجي هٿ ۾ پٿر کڻ ۽ ڳالهيون غور سـان ٻُـڌُ.
ماڻهوءَ جي فطرت جو عيب لڪايل ڏس!
عـشـق ۾ شـهـسواريون رهـنديون.
جِت جـوانيءَ جـون بدن تي سنبتون جاڳيو پون.
خيالن جا گس هِــن، سوالن جي وس جا.
سـٺـن وقتن جون ساريون يادگيريون ياد رکڻيون هن.
اجري مک تي جوڀن جون چوٽون(1).
سـوجـهـرو، چـهـرو ڇـپـائـيــنـدو وتي!1
زنـدگـيءَ جي چاهنا بس چار گهڙيون چين جون.
ڏول ڀـري ٿي پاڻ مان، منهنجي ياد ڪڍي!
پـيـر تـنـهـنـجـا پـوئـتـي ٿـيـا، موٽـيا تو کان نه ٿــيا.
ڦِــر ڦِــر سونٽا، دٻلي ڪانهي.
ڪُـن ۾ گـهـڙندينءَ، مانگر ايندئي.
ڇننن، ڇنن، ڇنن، ڪنهن جي قربت سرور آ.
چـهـره شـناس(1) مـاڻـهـن، مُـک تـي نـگـاهه ڦـيـري.
پـلّ مـلـڻ جو هڪڙو هو، اوسيئڙي جي عمر وڏي.
تـرديد ۾ تــردّد! ڀــاسـيـم ڪـا ڳــال(1) آهــي.
اُڪـيــر دل ۾ ٿـئـي ٿي ۽ روح ڇڪـبو آ.
رهـنـدو جـيون دکي، درد جي چونڊ ڪر.
چـنـڊ کـي جـيـئن آرسيءَ ۾ آڻجي.
زنـدگـيءَ ۾ ڪـٿـي رهـنـمـائي رهــي؟
تــو نـه پـيـتـو مگر خـمـارَ اٿـئـي.
ڪـٽـجـي ويـنـدي عـمـر، عـمـر جو خير.
امن جي روايت جو آھي امين،
جــنڊي سھڻي، ڪاشي سـھـڻـي، سـنـڌ ۾ ٺـھندڙ کيس به سـھڻو
ڊسمبر جي مھيني ۾ متل آھي وڏي ھـلچـل،
نھار جي حـد تـي سـر، سـرن تي رکيل ھي ٽوپـيـون،
جــيــجــل، مــٺڙي ماءُ هئڻ جي هـام،
دهشت دماغ ڦيريو، هيسيل آ ڍور ڍنـگـر،
حالت جري، تضادَ طَلَبَ، سهمتي نه ڪر،
رنــــــگ ڀـــــريـــــل جـــــهـــــان تـنهـنجو آ،
وجودن جون عمريون ڊگهيون ئي سهي،
خـيالـن ۾ وڏي چـرپــر، پـيـا ڪـن عـشـق جـي اوســر،
منهن تي موڙو، اکيون ڪروڌ ڀريل،
مــحــبــت دل ۾؛ ڇــا مـطـلـب!؟ اهـا مـسـتـي اٿـئــي اهــــڙي،
روح کي جيڪا ڇُـهي سا ڳـالـهه ڪـر،
وقت مٽيو، وقت سان گڏ حالتون مٽجي ويون،
نـقـش ڌنـڌلا، عـڪس گهرا ٿي ويا.
ڏيـنـهـن جـي هر منظر تـڙپـايو - پو به نه آئين، پو به نه آئين.
ڪتاب تي آيل ريٽنگ ۽ رايا
ھيستائين ڪابہ ريٽنگ ناھي مِلي
ڪتاب تي راءِ ڏيڻ لاءِ مھرباني ڪري لاگ ان ڪريو.
