سائنس، علم ۽ رسالا

ڪَڻي مان ڪيچَ

پروفيسر رشيده ڀٽي جو لکيل هي ڪتاب انتهائي ڪارائتو آهي. جيڪو عام ماڻهوءَ کي غذا جي فائدي ۽ علاج جي باري ۾ مڪمل ڄاڻ ڏيئي ٿو. قدرت جو ڪارخانو عجيب آهي. هتي شين جو پاڻ ۾ مضبوط لاڳاپو آهي. اُهي چاهي گڏوگڏ هلنديون هجن يا بنهه هڪٻئي جي اُبتڙ هجن. گرمين جون ڀاڄيون ۽ ميوا مزاج ۾ معتدل ۽ جسم ۾ پاڻي جي مقدار کي گهٽ ٿيڻ نه ٿا ڏين. ساڳيءَ ريت سياري ۾ پيدا ٿيندڙ غذا گرم ۽ جسم جي مدافعتي مزاج کي فعال بڻائي ٿي. ساڳي وقت موسمي اثر ۽ بيمارين کان بچائي ٿي. رشيده پنهنجي هن ڪتاب ۾ ڪافي حد تائين غذا متعلق انيڪ پهلو واضع ڪيا آهن.
Title Cover of book ڪَڻي مان ڪيچَ

تاثر: پروفيسر ڊاڪٽر تنوير جوڻيجو

پروفيسر رشيده ڀٽي هڪ جاکوڙي خاتون جيڪا هر دور ۽ عمر جي هر حصي ۾ خاموش رهڻ بجاءِ ڪم ڪرڻ کي ترجيح ڏئي ٿي. سندس ٽيون قلمي پورهيو اوهان جي هٿن ۾ آهي جن ۾ پهريون ڪتاب ”ميون ۽ ڀاڄين سان علاج“ ٻيو ”ڊڪشنري آف هيماٽالاجي“ آهي ۽ هي ٽيون ڪتاب آهي جيڪو سنڌ جي واحد پبلشرز خاتون نذير ناز جي قائم ”ناري پبليڪيشن“ جي زِير ِاِهتمام شايع ٿيو آهي ۽ هنن سٽن ذريعي جاکوڙي ۽ اڻ ٿڪ انسان نذير ناز لاءِ کوڙ ساريون مبارڪون ۽ دعائون جنهن جي ناري پبليڪيشن هاڻي سلور جوبلي ڪراس ڪري گولڊن جوبليءَ ڏانهن وکون وڌائي رهي آهي. رشيده ڀٽي جو هيءُ ڪتاب ليکڪه جي انهن آرٽيڪلس تي مبني آهي جيڪي هن مختلف رسالن ۾ ڇپرايا. هيءُ ڪتاب جو بظاهر ۾ هڪ ڪتاب پر درحقيقت ڪيئي ڪتاب آهي. ڄڻ ڪڻي ۾ ڪيچ آهي. هن ڪتاب اندر ڇهه ڀاڱا آهن. پهريون ڀاڱي ۾ ديني مضمون، ”اول الله عليم“ جي عنوان سان ڏنل آهن جڏهن ته ٻيون ڀاڱو ”غذا بطورِ شفا“ جي عنوان تي مشتمل مضمونن تي آهن. جنهن ۾ مختلف قسمن جي اناج، ميوات ۽ ڀاڄين جو ذڪر ڪيل آهي. جن جي استعمال سان هڪ طرف غذا ۽ غذائيت ملي ٿي ته ٻي طرف وري شفايابي حاصل ٿئي ٿي. جهڙوڪ: هنداڻو، ڏاڙهون، انب، آلو بخارا، صوف، ٽماٽا، ڪلونجي، ٿوم، ادرڪ، انجير ۽ ماکي وغيره. هن ڪتاب جو ٽيون حصو ”علم بدن“ جي انتهائي اهم موضوعن تي ڀرپور ڄاڻ ڏيندڙ مضمونن ۽ مقالن تي شامل آهي. جنهن ۾ مصنفه جي ڊاڪٽريٽ جي ڊگري جو ”موضوع“ به سنڌيءَ ۾ ترجمو ڪري شامل ڪيو ويو آهي. اُن جي ڄاڻ پڙهندڙن لاءِ خاص طور تي ڀينرن لاءِ بيحد مفيد ۽ لاڀائتي ثابت ٿيندي. هن ڪتاب جو چوٿون ڀاڱو ”علم صحت“ جي باري ۾ ڄاڻ سان ڀرپور آهي. هن حصي ۾ ”تندرستي“ ۽ صفائيءَ جي بابت مختلف مضمون شامل آهن. جهڙوڪ ڏندن جي صفائي ۽ حفاظت، اکين جي حفاظت، پرهيز جي ذريعي صحت کي قائم رکڻ جي ڪوشش ۽ پنهنجي بدن سان گڏوگڏ ڪپڙن ۽ گهر جي صفائي وغيره جهڙا اهم ۽ ضروري مضمون شامل آهن. پنجون حصو متفرقات تي مشتمل آهي جنهن ۾ مختلف موضوعن کي شامل ڪيو ويو آهي، جيڪي پڻ بي انتها مفيد معلومات ۽ ڄاڻ سان ڀريل آهن. آخري حصو ڇهون آهي، ”منهنجي دنيا“ تي مبني حال ۽ احوال جنهن ۾ ليکڪه پنهنجا تجربا ۽ پنهنجون يادگيريون پڙهندڙن سان شيئر ڪيون آهن.
جيئن ته ليکڪه جيئن ته ليکڪه فزيالاجيءَ جي پروفيسر آهي ان ڪري سندس لکڻ جو انداز به سائنسي آهي اميد ته هن ڪتاب مان عام پڙهندڙ شاگرد ضرور فيض پرائيندا.


[b] پروفيسر ڊاڪٽر تنوير جوڻيجو
[/b]25آگسٽ 2016ع
ڄامشورو