ٿَڪُ ۽ ٿڪاوٽَ دور ڪرڻ جا سائنسي طريقا
دراصل صحت ۽ بيماري جي لغوي معنيٰ به ا ها ئي ساڳي آهي ته جڏهن عام ماڻهو، عام طور تي روزاني زندگي جو ڪاروهنوار ۾ ڪو رُخنو، تمام جلد محسوس نه ڪري ۽ مقرر ڪيل ڪم سهڻي نموني سرانجام ڏيئي سگهڻ جي قوت رکندو هجي. بلڪه ڪڏهن ڪڏهن مقرر ڪيل ڪم کان پڻ وڌيڪ ڪم ڪرڻ جي طاقت ۽ صلاحيت رکندو هجي، ته ان لاءِ چئبو ته فلاڻو ماڻهو صحتمند جسم جو مالڪ آهي ۽ صحت ٺيڪ اٿس. هيءَ آهي ”صحت“ جي تشريح ۽ معني. اُن جي برعڪس جيڪڏهن ڪو ماڻهو ڪو مقرر ڪيل ڪم، مقرر وقت تائين ڪرڻ جي قابل نه هجي، يا وري گهڻو اڳ ۾ ٿڪجي پوي ته اهڙي صورتحال کي اسان ”بيماري“ واري حالت يعني صحيح نه محسوس ڪرڻ سڏيندا آهيون. مٿين ڏنل تشريحن سان هينئر اسان ”ٿڪاوٽ“ کي سمجهڻ جي ڪوشش ڪنداسين. دراصل ٿڪاوٽ هڪ شروعاتي ”اُهڃاڻ“ طور تي ڪتب ايندڙ ”لفظ“ آهي. جيڪو ڪنهن به وڏي بيماريءَ جو سبب ثابت ٿي سگهي ٿو. انڪري اِهو بي انتها ضروري آهي ته اسان ننڍڙي ”لفظ“ ۽ ننڍڙي ڳالهه نظر ايندڙ يعني ”ٿڪاوٽ“ کي بلڪل به نظرانداز نٿا ڪري سگهون ۽ نه ئي ڪرڻ گهرجي. منهنجي هر پڙهندڙ ڀيڻ کي گذارش آهي ته هيٺ ڏنل تجويزن تي غور ۽ فڪر ڪرڻ کان پوءِ ضرور ان تي عمل ڪرڻ جي ڪوشش ڪري ته جيئن ايندڙ وقت ۾ ڪڏهن اهڙي صورتحال پيدا ٿي پوي ته اُن تي آسانيءَ سان ڪنٽرول ڪري سگهجي.
”ٿڪاوٽ“ هڪ عام شڪايت آهي، جنهن جا ڪيترائي سبب آهن، اينيميا (Anaemia) رت جي گهٽتائي، بلڊ پريشر جو گهٽجڻ، جيئن انسومينا، دل جي بيماري، ڪاربوهائيڊريٽ جي ڪمي جي شڪايت وغيره جيتوڻيڪ ٿڪاوٽ جو بنيادي سبب کاڌ ۽ خوراڪ جي گهٽتائي آهي ۽ ڪافي پراڻي ”ٿڪاوٽ“ جي شڪايت آهي ته ان کي کاڌ ۽ خوراڪ کي بهتر ڪرڻ سان ئي ختم ڪري سگهجي ٿو. ٿڪاوٽ جسم جي اندر جمع ٿيل طاقت سان لاڳاپيل هوندي آهي ۽ ساڳي وقت جگر جي ڪارڪردگي پڻ اهم حيثيت رکي ٿي. ڇو ته جگر جو ڪم اهو آهي ته رت منجهه موجود گلوڪوز جي ليول کي مقرر مقدار ۾ جسم اندر روان دوان رکي ۽ جگر اندر جمع ٿيل گلوڪوز کي تڪڙو ختم ٿيڻ کان بچائي رکي. ڇو ته جمع ٿيل طاقت جو تعلق سڌو سنئون مشڪن جي چُرپُر سان آهي. ٿڪاوٽ جو بنيادي سبب نه صرف گهٽ مقدار، کاڌ خوراڪ جو ملڻ آهي، پر گڏوگڏ ڪثرت ورزش جو پڻ ڪافي حد تائين عمل دخل آهي.
تمام گهڻي عرصي تائين ڪابه ورزش نه ڪرڻ ۽ سُست رفتاري سان زندگي گذارڻ اسان جي مشُڪن کي سُسائي، سُست ۽ بي جان ڪري ڇڏيندو آهي، جنهن کي (Muscle atrophy) ڪري سڏبو آهي. اهڙي صورتحال جي ڪري جسماني سگهه ۽ اندروني طاقت گهٽجي ويندي آهي.
ٿڪاوٽ سان وڙهندڙ حياتين ۽ حياتياتي جزا
هاڻي اسان اُنهن حياتين (وٽامنز) جو ذڪر ڪنداسين، جيڪي عام طور تي اسان کي تازي ميوي مان باآساني ميسر ٿي سگهن ٿيون.
[b]تازو ميوو
[/b]تازي ميوي ۾ ڪل چار اهم ويڙهاڪ يعني حياتين موجود هوندا آهن، جيڪي ”ٿڪاوٽ“ خلاف سرگرم عمل رهن ٿا. سي هيٺين ريت آهن: وٽامن “B1” ۽ وٽامن “B2”، “B6” ۽ “C” اهڙي طرح ٽن قسمن جا معدنيات، مئگنيشم، پوٽيشم، ڪئلشيم وغيره پڻ ميون ۾ شامل هوندا آهن، جيڪي ٿڪاوٽ خلاف ڪم ڪندا رهن ٿا. پٽاٽو، سايون ڀاڄيون، کير ۽ ڦريون بهترين ذريعو آهن، جن منجهان تمام گهڻي انداز ۾ ويڙهاڪ حياتين حاصل ڪري سگهن ٿا. مختلف دالين جو هجڻ پڻ لازمي آهي.
ڪيلا، گدرو، انب، بيري، ڦاروان، گجرون ۽ اِسپنش پڻ. روزاني خوراڪ ۾ هجن ته ڏاڍو سُٺو ٿيندو.
اڌ ڪيلو، انب، اڌ ڪوپ ڏهي جو ۽ ٻه ننڍا چانهه جا چمچا ماکي ملائي ڪري اڌ ڪوپ تمام ٿڌو پاڻي ملايو ۽ روزانو استعمال ڪريو. توهان کي هڪدم طاقت ۽ فرحت بخشيندو ۽ پڻ توانائي ۾ اضافي جو باعث بڻجندو هڪ ملي گرام بورن يعني قدرتي طور تي ملندڙ عنصر جيڪو هڪ صوف ۾ موجود هوندو آهي. ٻه گجرون يا وري ست کارڪون توهان جي دل ۽ دماغ کي تازو رکڻ ۾ مددگار ثابت ٿينديون.
رائس برانوئل اِئسڊ جيڪا چانورن ۾ (Rice Branoil Acid) موجود هوندي آهي، سا انساني جسم لاءِ طاقت ۽ قوت جو سبب بڻجي ٿي، ڇو ته اُن تيل ۾ موجود مادو اِينٽي آڪسيڊنٽ طور ڪم ڪري ٿو. سائي چانهه، جسماني ٿڪاوٽ توڙي ذهني ٿڪ دور ڪرڻ ۽ چاق ۽ چوبند رکڻ ۾ اهم ڪردار ادا ڪري ٿي.
[b]ائرومي ٿيراپي (Aromatherapy)
[/b]ٿڪاوٽ لاهيندڙ ساهه کڻڻ جو طريقو معنيٰ ته ٿڪاوٽ دور ڪندڙ ساهه کڻڻ واريون اٽڪلون ڪجهه هيٺين ريت آهن. سڀ کان پهريان هوا کي ٻاهر خارج ڪريو ته جيئن معدو ويڪرو ٿي وڃي، تنهن بعد فوري طور تي ساهه اندر کڻو. هن قسم جي ورزش (ٽي دفعا ٻاهر ۽ ٻه دفعا اندر ساهه کڻڻ) ڏينهن ۾ ٻه دفعا ڪرڻ سان، (لاڳيتو ٻن هفتن لاءِ)، توهان لاءِ ٿڪاوٽ کي دور ڪرڻ ۾ مددگار ثابت ٿيندي.
وزن کڻڻ واري ترڪيب سان پڻ توهان پنهنجي اندروني طاقت کي وڌائي سگهو ٿا.
سُٺي کاڌي ۽ خوراڪ سان گڏوگڏ، هر وقت متحرڪ رهندڙ ماڻهو پنهنجي زندگي خوش وخرم گذاري سگهي ٿو جيئن اسان وٽ چوڻي مشهور آهي ته ”حرڪت ۾ برڪت“ آهي. سو اسان کي گهرجي ته انگريزيءَ جي قول موجب ته (Walk is life) تي عمل پيرا ٿي پنهنجي زندگي آسان بڻايون.
* * *