تاثرات
وعليٰ آلک و اصحابک يا حبيب الله
الله پاڪ هر دور ۾ اهڙا ماڻڪ موتي پيدا فرمايا جن پنهنجي ڪمال ۽ فن جو ته نه فقط ڌاڪو ڄمايو بلڪه پنهنجي علم ذريعي دين متين جي خدمت سان گڏوگڏ قوم و ملت جي به رهنمائي ۾ پنهنجو ڪردار چڱي طرح ادا ڪيو، اھڙن ئي مانجهي مردن مان سرتاج الاولياء سيد الفقها غوث الزمان حضرت علامه عبداالغفور “مفتون” همايوني رح به هڪ هئا.
حضرت همايوني جي شخصيت ڪنهن تعارف جي محتاج ناهي سندن اسم گرامي کان هر طبقي جا انسان واقف آهن. پاڻ پنهنجي وقت جا ولي ڪامل عالم رباني مفتي اعظم بي مثل مصنف و مناظر “حڪيم” بلند پايه شاعر۽ مرجع الخلائق صاحب توڪل ۽ مستجاب الدعوات هئا. سندن فقهي مقام ۽ مرتبي جو اندازو ان ڳالهه مان بخوبي لڳائي سگهجي ٿو ته سندن دور ۾ ڪنهن به فتويٰ يا تحرير کي ان وقت تائين قبوليت جي نگاهه سان نه ڏٺو ويندو هو جيسيتائين ان تي حضرت همايوني جي تصديق ۽ دستخط نه هجي. قرآن پاڪ جي تلاوت وقت ان جو ادب ايتري قدر ملحوظ رکندا هئا هو مصحف شريف کي هٿ نه لائيندا هئا بلڪ کجيءَ جي پن سان ورق اٿلائيندا هئا سادات ڪرام جي تعظيم جو هي عالم هو جو جڏهن سادات ڪرام مان ڪنهن گهر ۾ دعا گهرائڻ لاءِ کين مدعو ڪيوويو ته دروازي کان وٺي گهر جي اڱڻ تائين پلال ۽ ان جي مٿان تڏا رکرايائون پوءِ اندر تشريف وٺي ويا پُڇا ڪرڻ تي فرمايائون ته جنهن جاءِ تي بيبين سڳورن جو پير پيو آهي اتي آئون پير رکان اهو مون کي نه ٿو سونهين مستجا الدعوات هئڻ ان ڳالهه مان ظاهر ٿئي ٿو ته سندن آستاني تي هر وقت خلق خدا جو هجوم هوندو هو. پاڻ بلند پايه شاعر به هئا ۽ شاعريءَ ۾ هڪ الڳ مقام رکن ٿا جنهن جو اندازو سندن ديوان جي مطالعي سان بخوبي لڳائي سگهجي ٿو. سندن ڪلام “ تنهنجي زلف جي بند ڪمند وڌا زندان هزارين مان نه رڳو” کي بي انتها شهرت ملي.
زير نظر ڪتاب مانواري سائين مشفق و مهربان شخصيت جاکوڙي ۽ محقق شاعري ۽ موسيقي سان لڳاءُ ۽ ان متعلق ڄاڻ رکندڙ پروفيسر فدا حسين مڱڻهار صاحب جو حضرت همايوني جي سيرت سوانح سندن تعليمي ۽ استادي سلسلي سندن والد بزرگوار ۽ اساتذه ڪرام جي سيرت وسوانح سندن مدرسي جي تاريخ ۽حضرت همايوني جي شاعري ۽ سندن مشهور زمانه ۽ مقبول ڪلام جي متعلق بهترين تحقيق ۽ علمي شاهڪار آهي. حضرت همايوني جي شاعري ۾مشهور زمانه ڪلام جي تتبع تي چيل شاعرن جي شاعري کي سهيڙڻ جو ڪم ٻين به سرنجام ڏنو پر جنهن احسن طريقي ۽ تحقيقي انداز سان پروفيسر صاحب جن ڪيو آهي اهو يقينا قابل صد تحسين ۽ باعث مسرت آهي.
اها ڳالهه منهنجي لاءِ ڪنهن سعادت کان گهٽ ناهي جو مون ناچيز هتي حضرت همايوني جي سيرت سوانح ۽ شاعري متعلق چند سٽون لکيو آهن. آئون دل جي گهرائين سان شڪر گذار آهيان مانواري سائين پروفيسر فدا حسين “فدا” صاحب جو جن مون ناچيز کي حضرت همايوني “مفتون” صاحب متعلق سندن ڪتاب تي ٻه اکر لکڻ جو شرف بخشيو گڏ و گڏ آئون ڌڻي در دعاگو آهيان ته شال رب ڪريم پروفيسر فدا حسين “فدا” صاحب جي ان ڪيل تحقيقي ڪم تي کين جزا، خير عطا فرمائي ۽ سندن ڪاوشن ڪوششن کي شرف قبوليت عطا فرمائي يا رب العالمين.
طالب دعا
قمر الدين عطاري
سلطان ڪوٽ ضلع شڪارپور
28 جمادي الوليٰ 1442هه
11 جنوري 2021ع بروز دو شنبه