شاعري

حيران هزارين مان نہ رڳو

ھي ڪتاب مولانا عبدالغفور ‘مفتون ’ همايونيءَ جي جڳ مشهور ڪافي ”تنهنجي زلف جي بند ڪمند وڌا“ جي تتبع تي 80 کن ٻين شاعرن جي ڪلام ۽ تعارف تي ٻڌل آھي. مولانا “مفتون” جي مشهور ۽ مقبول غزل نما ڪافيءَ جون جن عالمن، اديبن ۽ شاعرن پنهنجي سوچ ويچار موجب جيڪي پڙهڻيون ڏنيون آهن، سي سڀ پروفيسر صاحب پنهنجي ڪتاب ۾ ڏنيون آهن، ان کان علاوه ان ڪافيءَ جو عالماڻي انداز ۾ ادبي جائزو پيش ڪيو آهي.

Title Cover of book حيران هزارين مان نہ رڳو

مولانا تاج محمود امروٽي

مولانا تاج محمود امروٽي ولد عبدالقادر عرف ڀورل شاه جي ولادت خيرپور ضلعي جي پريالوءِ شهر ويجهو هڪ ننڍڙي ڳوٺ ديواني ۾ ٿي. سندن ولادت جي تاريخ بابت پڪيءَ طرح سان معلوم نه آهي. ڪن روايتن موجب سندن تولد 1857_58ع ڌاري ٿيو. ابتدائي تعليم پنهنجي والد صاحب پڙهيا. عربي علوم جي تحصيل لاءِ مولانا عبدالقادر انڍڙ وٽ پنهواريءَ جي مدرسي۾ داخل ٿيا جتي فراغت حاصل ڪيائون. روحاني فيض لاءِ قادري سلسلي جي بزرگ حضرت حافظ محمد صديق ڀرچونڊي شريف واري جي هٿ تي بيعت ڪيائون. سندن ارشاد موجب امروٽ ضلعي شڪارپور ۾ اچي مدرسو کوليائون. ڪيترائي غير مسلم سندن هٿ تي مسلمان ٿيا. مسجدن جي شهيد ٿيڻ جي سلسلي ۾ انگريز سرڪار سان مهاڏو اٽڪايائون. قران شريف جو نثر ۾ بامحاوره سنڌي ترجمو به ڪيائون. مولانا صاحب جي ٺاهيل مثنوي يوسف زليخا عرف پريت نامو سنڌي موزون شاعريءَ ۾ هڪ بيش بها اضافو آهي. سندن شاعريءَ جو مجموعو عرفان امروٽي ڇپجي چڪو آهي. کين هڪ پٽ حسن شاه نالي هو جيڪوننڍپڻ وفات ڪر ويو جنهن سبب شعر ۾ پننهنجي پٽ حسن جو نالو تخلص طور اختيار اٿائون پاڻ 5 نومبر1929ع تي برقعو مٽايائون سندن درگاه امروٽ شريف ۾ آهي.

تنهنجي جلوي جوت جمال مٺا موهيا خان لکين هڪ مان نه رڳو، .
تنهنجي نيڻ ناز ڪمال ڪيا حيران لکين هڪ مان نه رڳو.

تنهنجي محبت۾ مخمور وتن، درس ڌيان ڇڏي ديوانا ڦرن،
مجنون وانگي مستان ڦرن صنعان لکين هڪ مان نه رڳو.

تنهنجي عشق اتاريا خيال فڪر، سنسار سندي سامان ڪنان،
جند جان جثو مڏيون مال سڄو قربان لکين هڪ مان نه رڳو.

لکين لوڪ لقا جي لاءِ ڪٺا، مشتاق ملڻ جي ڪاڻ مٺا،
جن ملڪ فلڪ حيوان سڀئي انسان هزارين مان نه رڳو.

جڏهن ذات اوهان جي ظهور ڪيو، هر مظهر کي پر نور ڪيو،
تڏهن عشق مونکي مخمور ڪيو پڙهن سبحان لکين هڪ مان نه رڳو.

ويس صورت جي واه واه مٺا ماريون بڙڇيون برهه جون ڪان چٽا،
سوين سرواهين سوز جي آهن ڪٺا مرد ميدان لکين هڪ مان نه رڳو.

جڏهن پرتئون پيچ “حسن” کي پيو. تڏهن محب کڻي من قيد ڪيو،
ويو هوش عقل اي عشق ويو ڪيا پريشان لکين هڪ مان نه رڳو.