تصوف

روح الا عظم

ھي ڪتاب فقير عطا فولادي پاران فقير شمس الحق عطا فولادي جي نگراني ۾ سھيڙيو آھي.
حضرت فولاد علي فقير جو ڪتاب ”روح الا عظم“سنڌي ادب ۽ تصوف تي بي مثال ڪتاب آهي. هي ڪتاب تصوف جي راهه ۾ هڪ روشن مينار مثل آهي. هن ڪتاب ۾ فقير صاحب نھايت خوش اسلوبيءِ سان فقر، فقيري کانسواءِ علم الشريعت علم الطريقت ۽ علم الحقيقت ۽ علم المعرفت جي ڀليءَ ڀت تشريح ڪئي آهي. طلب طالب ۽ مطلوب جي منازل جون قرآن حديث نبوي ﷺ ۽ دلائل مثنوي مولانا جلال الدين روميءَ صاحب سان شرحون بيان ڪرڻ ۽ قدم بہ قدم هر هڪ ڏاڪي تي هلڻ قدم رکڻ ۽ جان نفس نادان جي گرفٽ کان بچائڻ عروج جي منزل تائين پهچڻ لاءِ واضح دليل شامل حال آهن.
Title Cover of book روح الا عظم

ڪورو دِلو ۽ پراڻو دِلو

ڪورو دِلو ڇانوَ ۾ ڍڪيل هوندو آهي. جنهن کي ڏسي سڀڪو ڀڄي اچي مجهائنس پاڻي پيئڻ لاءِ ايندو آهي. مبادا ان ۾ ايريو پيل هجي ۽ سندس پاڻي ايريي جي ڪري ڪوڙو ٿي ويندو آهي. ماڻهو هن جو ٻاهريون ڏيک ڏسي پاڻي کڻي پيئڻ جي ڪندا آهن ۽ هڪدم گرڙيون ڪري هاري ڇڏيندا آهن. مگر گهڙامنجي هيٺان ڪو پراڻو ۽ ٻٽو دِلو رکيل هجي ۽ منجهس مصريءَ جو سير به پيل هجي ته به ماڻهو نهاريندس ئي ڪونه ڇو جو ڏسڻ ۾ ميرو ۽ ٻٽو ڏسندا. مگر ڪورو ڏسي ڪوڙي پاڻيءَ واري دلي ڏانهن ماڻهو ڊوڙ پيا ويندا.
اهڙي طرح ماڻهن جي ڊڪ ڊوڙ به ظاهري لباس تي آهي ڪوداناءُ هوندو جيڪو ان ميري ۽ ٻُٽي دلي ڏانهن ايندو.
ظاهر وارا پير ڪورا دلا آهن. جن جون پوشاڪون به سٺيون ۽ کاڌا به سٺا خليفا به گهڻا جيڪي خواه مخواه ويٺا پيرن جون ڪرامتون پيا ٻڌائيندا.
مصرع
ظاهرش آراسته باطنش همچون شيطان
يعني، انهن جو ظاهر سينگار آهي مگر انهن جو باطن شيطاني آهي.
ان طرح انهن پيرن جي وجود ۾ ايريو شهوت ۽ سڌن جو پيل آهي.
ڪڏهن به نفس جي مخالفت نه ڪندا. سڄي ڄمار نفس جي فرمانبرداريءَ ۾ گذاريندا. ويچارن وجود کي ڏک نه ڏنو ڪڏهين.
ٻٽڙا دلااهي فقير آهن، جن جي زبان مان اٺئي پهر وحدانيت جي قيل قال پيئي هلندي ظاهر ۽ عارفن تي عام ماڻهو ڪاوڙيل ۽ شڪايتي هوندا آهن. ڪفر جا الزام لڳندا آهن. مگر باطن ۾ سڄو ئي نور آهن.

ظاهر زهد ڪن ٿا ڪوئي، باطن ۾ اٿن برهه بياض
هٿين پيرين هلي هر ڪوئي، عاشق ڪن ريءَ پرين پرواز