تصوف

روح الا عظم

ھي ڪتاب فقير عطا فولادي پاران فقير شمس الحق عطا فولادي جي نگراني ۾ سھيڙيو آھي.
حضرت فولاد علي فقير جو ڪتاب ”روح الا عظم“سنڌي ادب ۽ تصوف تي بي مثال ڪتاب آهي. هي ڪتاب تصوف جي راهه ۾ هڪ روشن مينار مثل آهي. هن ڪتاب ۾ فقير صاحب نھايت خوش اسلوبيءِ سان فقر، فقيري کانسواءِ علم الشريعت علم الطريقت ۽ علم الحقيقت ۽ علم المعرفت جي ڀليءَ ڀت تشريح ڪئي آهي. طلب طالب ۽ مطلوب جي منازل جون قرآن حديث نبوي ﷺ ۽ دلائل مثنوي مولانا جلال الدين روميءَ صاحب سان شرحون بيان ڪرڻ ۽ قدم بہ قدم هر هڪ ڏاڪي تي هلڻ قدم رکڻ ۽ جان نفس نادان جي گرفٽ کان بچائڻ عروج جي منزل تائين پهچڻ لاءِ واضح دليل شامل حال آهن.
Title Cover of book روح الا عظم

بهلول داناءَ ۽ محمود غزنويءَ جو بيان

هڪ دفعي محمود غّزنويءَ بهلول داناءَ وٽ ويو. چيائينس: سائين مون ڪفرستان به ماري مڃايو سومناٿ مندر به ڊاٿو اٿم. منجهس پيل بت به سڀ ڀڳا اٿم. اوجاڳا. تڪليفون ڪري ذڪر فڪر به ڪيان ٿو. ته به الله تبارڪ وتعاليٰ منهن نه ٿو ڏيکاري ڇا سبب آهي جو ايڏن ڪمن تي به راضِي نه ٿو ٿئي.
بهلول داناءَ چيس. تو وٽ بادشاهي ۽ لشڪر دٻدٻو هجڻ ڪري تنهنجي نفس کي هستي آهي.تو ٻيا بت ته ڀڳا مگر جيڪو وجود ۾ وڏو بت لات نفس اندر ۾ اٿيئي ان ڪري تو وٽ خودي آهي. تون خوديءَ کي ختم ڪري نفس جو سڌون ختم ڪر ته الله پڌري پٽ ڏسين.

بيت

نفس اعظم بت بود اندر وجود جمله عالم ميکنندا ور اسجود
وجود آدمي ۾ وڏو بت نفس ويٺو آهي. سارو جهان ان کي سجدا ٿو ڪري.
ليکه ان صوفي که از خود شد جدا .از تيغ حق اور اکنداز تن جدا
صوفي اهو آهي جيڪو پاڻ مان نڪتو حق جي ترار سان نفس کي واڻ کان جدا ڪندو.
فاتح اکبر بود آن نفس کشت نفس کشته راز ندهم پاءِ وپشت
وڏو فاتح اهوآهي جنهن نفس کي ماريو وري ڪٺل نفس کي پادر به هنيائين
او بود تبريز رومي درجهان آنکه واصل گشت باحق جاودان
اهودنيا ۾ تبريز ۽ رومي آهي.اهو ئي هميشه حق سان وصل ۾ رهندو
اسپ معنيٰ اندرين ناتاخته من عرف را ائو هم نه شناخته
جيڪو معنيٰ جو گهوڙو هن رستي ۾ نه ڊوڙائيندو اهو من عرف جي مام کي نه سڃاڻيندو
مادر مادر بتت چون زندهه ماند جسم وروح باجيفه اندر گند ماند
تنهنجي بت جي ناني جڏهن جيئري آهي ته پوءِ جسم ۽ روح لالچ جي گند ۾ خراب ٿي ويا.
گرتو کشتي نفس اين ناپاک را. پاني همت برنهي افلاک را.
اگر تون پليد نفس کي ڪهندين ته همت سان آسماني تي پير پهچندءِ
لامکان پرواز گاهِ جائي تو لامکان ملجاءِ هم ماواءِ تو.
لامڪان تنهنجي پرواز جي جاءِ آهي. ته لامڪان ئي تنهنجي آرام ۾رهڻ جي جاءِ آهي