تصوف

روح الا عظم

ھي ڪتاب فقير عطا فولادي پاران فقير شمس الحق عطا فولادي جي نگراني ۾ سھيڙيو آھي.
حضرت فولاد علي فقير جو ڪتاب ”روح الا عظم“سنڌي ادب ۽ تصوف تي بي مثال ڪتاب آهي. هي ڪتاب تصوف جي راهه ۾ هڪ روشن مينار مثل آهي. هن ڪتاب ۾ فقير صاحب نھايت خوش اسلوبيءِ سان فقر، فقيري کانسواءِ علم الشريعت علم الطريقت ۽ علم الحقيقت ۽ علم المعرفت جي ڀليءَ ڀت تشريح ڪئي آهي. طلب طالب ۽ مطلوب جي منازل جون قرآن حديث نبوي ﷺ ۽ دلائل مثنوي مولانا جلال الدين روميءَ صاحب سان شرحون بيان ڪرڻ ۽ قدم بہ قدم هر هڪ ڏاڪي تي هلڻ قدم رکڻ ۽ جان نفس نادان جي گرفٽ کان بچائڻ عروج جي منزل تائين پهچڻ لاءِ واضح دليل شامل حال آهن.
Title Cover of book روح الا عظم

درياهه جي آر جي ڳالهه

هڪ دفعي ڪچي جي شخص ڳالهه ڪئي ته سانوڻيءَ جي مند ۾ ٽيپهريءَ جي وقت مينهن جي چاري سان درياهه مان پاڻي وهي آيو. سندس گهر ان مال جي چاري جي ڀرسان هو. سندس مال ۽ سامان ڪڪڙ وغيره گهر ۾ هئا، ان گهر جي ڀر سان هڪ پراڻو پر مظبوط لئي جو وڻ بيٺل هو. ان لئي جي وڻ تي پيهو ٺاهي ان تي ويٺا هئاسون ۽ رات جو ان تي ستاسون. اڌ رات جون مون پاسو ورايو ته منهنجي ٻانهن پاڻيءَ ۾ ڇپڪو ڪيو. اٿي ڏٺم ته سڄو درياهه سير ڪري اسان ۽ لئي کي لوڙهيون ٿووڃي ڪڪڙ ڇپرن تي ويٺل هئاسي. به ڪکن تي ترندا ٻانگون ڏيندا پيا وڃن.
ڍور ڍڳا ان ۾ لڙهي ويا. ان شخص وٽ سيڻه هئي. ان تي تري نڪتو ٻار ٻچا به تر تي ڪڍياسون مگر سڀ اڌ مئا ٿي نڪتا. مطلب ته هيءَ انساني دل مينهن جي چاري مثل آهي آدميءَ جي وجود ۾ ذڪر اسم اعظم درياهه وانگر آهي. پوءِ جنهنجي وجود ۾ ذڪر گهيرو ڪيو.ته سندس وجود مان غير خيال جا وڻ پاڙئون پٽي کڻي ويندو پوءِ جنهنجي دل ۾ ذات ذوالجلال مهرو هنيون ته اتي پاڻي بڀڪيون ڪندو. اهي بڀڪيون انا الحق جو هونگان آهن.
بيت

هست انسان شاخ ره بحر عظيم ميز ند برموج آن لطف عميم
آدمي ان وڏي بحر جي شاخ آهي. اهو گهيرو ڪرڻ وارو موج تي موج هڻي ٿو.
مهره درياه اعظم بيکر ان غير حق فاني کند دريک دم آن
ان وڏي درياهه جو چاڙهه بي پايان آهي هو. هڪدم حق کانسواءِ غير کان فناڪري ٿو.
آن درختان غير وهم عبديت يک دم برکند ازا حديت
اهي وهمن ۽ ٻانهپ جا وڻ احديت سان پاڙئون ٿو پٽي اڇلي
نعره انا الحق زندارو برملا غير راچون غرق کرده رانا
اهو ظاهر ظهور انا الحق جو نعرو ٿو هڻي غير کي انا ۾ غرق ٿو ڪري.
آن انا بحر نزد خاکي وجود آن انا منصور دان تو اي عنود
اها ان خاڪي وجود لاءِ بحر آهي اي ظالم اها انا منصور سمجهه
پس بود آن بحر باقي دربقا در بقابا الله مانداز خود جدا
پوءِ بقا ۾ باقي درياهه آهي. پاڻ نه هوندو مگر بقا با الله ۾ رهندو.