تصوف

روح الا عظم

ھي ڪتاب فقير عطا فولادي پاران فقير شمس الحق عطا فولادي جي نگراني ۾ سھيڙيو آھي.
حضرت فولاد علي فقير جو ڪتاب ”روح الا عظم“سنڌي ادب ۽ تصوف تي بي مثال ڪتاب آهي. هي ڪتاب تصوف جي راهه ۾ هڪ روشن مينار مثل آهي. هن ڪتاب ۾ فقير صاحب نھايت خوش اسلوبيءِ سان فقر، فقيري کانسواءِ علم الشريعت علم الطريقت ۽ علم الحقيقت ۽ علم المعرفت جي ڀليءَ ڀت تشريح ڪئي آهي. طلب طالب ۽ مطلوب جي منازل جون قرآن حديث نبوي ﷺ ۽ دلائل مثنوي مولانا جلال الدين روميءَ صاحب سان شرحون بيان ڪرڻ ۽ قدم بہ قدم هر هڪ ڏاڪي تي هلڻ قدم رکڻ ۽ جان نفس نادان جي گرفٽ کان بچائڻ عروج جي منزل تائين پهچڻ لاءِ واضح دليل شامل حال آهن.
Title Cover of book روح الا عظم

گدڙ جي سياڻپ

هڪ شڪاري چوڏهين جي رات بندوق کڻي شڪار تي ويو. شڪار نه لڳس آخر ٿڪجي اڇو بوڇڻ مٿان وجهي سمهي پيو بندوق ڪڇ ۾ پيل هيس. هن کي ستل ڏسي گدڙ هن جي مٿان ٽپي ويو. ائين ٻه ٽي دفعا ڪائين. گدڙ جو مطلب هو ته جيئرو هوندو ته جاڳندو جي مئل هوندو ته ڍو ڪنداسين پوءِ پير جي آڱوٺي ۾ چڪ وجهي ڏٺائينس شڪاري ڇانهر ڪئي. گدڙ کي پڪ ٿي ته مئل آهي. گدڙ پٺيرو ٿي ڪوڪ ڪئي. سنگتين کي گڏجي کائڻ لاءِ سڏ ڪيائين. شڪاري بندوق ڀريون ويٺو هو. گدڙ به اچي گڏ ٿيا. گدڙن جو ولر ڏسي ٺڪاءُ کڻي بندوق ڪيائين ۽ گدڙن جي ولر مان گهڻا ماري وڌائين جيڪي بچياسي ٺڪاءَ تي ڀڄي ويا.
بيت

غافلان را اين شغال نفس خورد علم حکمت فيض برکت هضم کرد
غافلن کي نفس جي گدڙ کائي ڇڏيو . سندس علم حڪمت فيض برڪت چٽ ڪري ڇڏيائين
کيست بيدار آنکه باذکر خدا اوزمکر نفس مي يابدر ها.
سجاڳ اهوآهي جيڪو خدا جي ذڪر سان آهي اهونفس جي مڪر کان بچي ٿو وڃي.
ديگران را خورد نفس بي شناس که روز حق غافل زذکرش بي قياس
ٻين کي بي شناس نفس کائي ڇڏيو جيڪي حق جي ذڪر کان غافل هئا.
گرتفنگ ذکر داري وار هي. ورنه داري مرده جان گمرهي.
جيڪڏهن ذڪر جي بندوق اٿيئي ته بچندين . جي نه اٿيئي ته مرندين ۽ گمراه آهين
ذکر حق گردد پناه جان تو. قلعه حق قوت ايمان تو،
الله جو ذڪر تنهنجي جان جي حفاظت ڪندو ذڪر حق جو قلع ۽ تنهنجي ايمان جي طاقت اٿيئي
ذکر حق اسلح شغال وهم را، که از خيال خام به رهاندترا،
حق جو ذڪر وهمن جي گدڙن لاءِ هٿيار آهي. جيڪو توکي اجاين خيالن کان ڇڏائيندو.
جمله عالم اين شغالان خوره است زنده آنکه شنا سداور امرده است،
سارو جهان گدڙن کائي ڇڏيو آهي. جيئرو اهو آهي. جنهن ان مئل کي سڃاتو.