تصوف

روح الا عظم

ھي ڪتاب فقير عطا فولادي پاران فقير شمس الحق عطا فولادي جي نگراني ۾ سھيڙيو آھي.
حضرت فولاد علي فقير جو ڪتاب ”روح الا عظم“سنڌي ادب ۽ تصوف تي بي مثال ڪتاب آهي. هي ڪتاب تصوف جي راهه ۾ هڪ روشن مينار مثل آهي. هن ڪتاب ۾ فقير صاحب نھايت خوش اسلوبيءِ سان فقر، فقيري کانسواءِ علم الشريعت علم الطريقت ۽ علم الحقيقت ۽ علم المعرفت جي ڀليءَ ڀت تشريح ڪئي آهي. طلب طالب ۽ مطلوب جي منازل جون قرآن حديث نبوي ﷺ ۽ دلائل مثنوي مولانا جلال الدين روميءَ صاحب سان شرحون بيان ڪرڻ ۽ قدم بہ قدم هر هڪ ڏاڪي تي هلڻ قدم رکڻ ۽ جان نفس نادان جي گرفٽ کان بچائڻ عروج جي منزل تائين پهچڻ لاءِ واضح دليل شامل حال آهن.
Title Cover of book روح الا عظم

جهنگلي باز جي ڳالهه

باز اونهاري جي موسم ۾ جبلن ۽ رڻن پٽن ۾ رهندا آهن. سياري جي موسم ۾ سانگ تي هتي ايندا آهن. باز هيٺين قسمن جا آهن .(1) شهباز ، (2) شڪرو، (3) لغڙ، (4) ذور، (5) بحري باز وغيره
بازدار انهن کي دام ۾ ڪڪر جو چوزو وجهي فاسائيندا آهن ڦاسڻ کانپوءِ انهيءَجون اکيون سبي بند ڪندا آهن ته جيئن ڏسي نه پوءِ رات جو هن کي ننڊ ڪرڻ نه ڏيندا آهن ڏينهن جو هٿ تي ويهاريون ويٺا هوندس. ننڊ جيڪڏهن باز ڪندو ته هرندو نه هن ۾ جهنگلي عادتون ۽ ٽاهه موجود هوندو. پوءِ جڏهن صفا هري وڃن ته انهن کي گوشت کارائيندا آهن ڪانوَ جو کنڀ اڇلي باز کي شڪار ڪرڻ سيکاريندا آهن.
پوءِ جڏهن باقاعده هٿ تي هري به وڃي ۽ کنڀ به چنبي سان پڪڙي اچي جهوليءَ ۾ پوي ته پوءِ روزانو ٻارهن تيرنهن تتر ۽ تلورون پيو ماري پوءِ اهو باز بادشاهي ٻانهن تي پيو ويهارجي .ا يڏو هن جو شان ٿئي.
مطلب ته هن آدمي کي به مائٽن ۽ چلهه واريون عادتون آهن پوءِ مرشد هادي هن کي توحيدي گفتاران ٻڌائيندو ته عشق جي دام ۾ ڦاسي پوندو. پوءِ باز وانگر رات جو اوجاڳا ڏبس پوءِ سڀ گهرو عادتون ڇڏي ويندو. پوءِ اهو ساڳيو آدمي دلين جو شڪار ڪندو. هزارن کي پيو فيض ڏيندو. جيڪي فقيرن جو شڪار ٿيا. سي ٻين کي به پرواز ۽ شڪار پيا سيکاريندا پوءِ اهي پاڻ به عين باز ٿي پوندا ڏسو ته جهنگلي ماڻهوءَ جو پٽ پڙهي ۽ امتحان پان ڪندو ته آفيسر ٿي به ٿيو پوي.

بيت
هين بيا موز از بازان خصال تاشوي منظور ذات ذوالجلال
ائين بازن کان عادتون سکو ته ذات ذوالجلال کي منظور ٿيو.
شوتو دربيداري وذکر خدا تاکه علت خام تو گردو فنا
تون خدا جي ياد ۾ جاڳندو رهه ته تنهنجون خراب عادتون ختم ٿين
تاتو شهباز آن معنيٰ در شکار غير حق از تو شوديکدم فرار
جيئن تون شهباز وانگر معنيٰ جو شڪار ڪرين. ته حق کانسواءِ سڀ غير ڀڄي ويندو.
دمبدم بردست شهه ساکن شوي. جسم رابگذار در باطن روي.
هروقت بادشاهه جي هٿ تي هجين جسم کي ڇڏي باطن ۾ وڃ
هرکه باشهباز باشد همنشين اوشود همراز شهباز يقين
جيڪو شهباز سان رهندو اهو شهباز جو همراز ٿيندو.