تصوف

روح الا عظم

ھي ڪتاب فقير عطا فولادي پاران فقير شمس الحق عطا فولادي جي نگراني ۾ سھيڙيو آھي.
حضرت فولاد علي فقير جو ڪتاب ”روح الا عظم“سنڌي ادب ۽ تصوف تي بي مثال ڪتاب آهي. هي ڪتاب تصوف جي راهه ۾ هڪ روشن مينار مثل آهي. هن ڪتاب ۾ فقير صاحب نھايت خوش اسلوبيءِ سان فقر، فقيري کانسواءِ علم الشريعت علم الطريقت ۽ علم الحقيقت ۽ علم المعرفت جي ڀليءَ ڀت تشريح ڪئي آهي. طلب طالب ۽ مطلوب جي منازل جون قرآن حديث نبوي ﷺ ۽ دلائل مثنوي مولانا جلال الدين روميءَ صاحب سان شرحون بيان ڪرڻ ۽ قدم بہ قدم هر هڪ ڏاڪي تي هلڻ قدم رکڻ ۽ جان نفس نادان جي گرفٽ کان بچائڻ عروج جي منزل تائين پهچڻ لاءِ واضح دليل شامل حال آهن.
Title Cover of book روح الا عظم

سڪندر بادشاهه ۽ افلاطون وزير جي ڳالهه

حضرت رسول الله ﷺ جن کان اڳ هڪ جهنگلي جانور هو جنهن جو اکيون اهڙيون ته تيز هيون. جو جنهن ڏانهن به ڏسي ته اها شيءِ توڙي ماڻهو هجي يا جانور ڦٿڪي ڪري پون ۽ مري وڃن.پوءِ اها جانور ان کي کائي گذر ڪندو هو. اهو زمانو سڪندر بادشاهه جو هو ان تنگ ٿي پنهنجي وزير افلاطون سان صلاح ڪئي ته ڇا ڪجي. ان ڇا ڪيو. جو لوهه جي تختي کي روات سان روهڙي صاف ڪري آئينو بنايائين پوءِ اهو آئينو هڪ سپاهيءَ کي کڻايائون هوان کي ڪڙن ۾ هٿ وجهي پاڻ ان جي آڏو هلندو ويو هن جي جهنگ ۾ اچڻ سان اهو جانور نڪري آيو ۽ سپاهيءَ آئينو منهن ۾ ڏنس. ان تي نظر پوڻ سان اهو جانور پاڻ ڪري پيو. ۽ مري ويو. افولاطون چيو ته هي جانور ڪئي پاڻيءَ مان پيدا ٿيو آهي.
حاصل مطلب ته ذّات حق پاڪ سڪندر اعظم وانگر آهي. اهو جانور نفس آهي جيڪو دنا جي جهنگ ۾ ٿو رهي هن جي لذتن جي اک مان ماڻهو گمراهه ٿي ويا آهن حضرت رسول الله ﷺ جن افلاطون حڪيم آهن جنهن ان خطرناڪ جانور نفس جي مارڻ لاءِ اسم اعظم جي ذڪر جو آئينو ٺاهيو سو نفس کي ماري ختم ڪندو ۽ پوءِ نفس جي آزار کان آزاد ٿي پوندو جنهن اهو آئينو هٿ نه ڪيو ته ان کي اهونفس جانور ماري ختم ڪري ڇڏيندو.
بيت
چشم نفس گبرلذات جهان. جمله عالم راکرداو گمرهان
نفس گبر جي اکين ۽ دنيا جي لذتن سڄي جهان کي گمراهه ڪري ڇڏيو آهي.
مرگ انسان جمله لذّات لطيف گرد خورد طالب همي گرد کثيف
سٺيون لذتون انسان جو موت آهن. جيڪڏهن طالب کائيندو ته اهو به ڪمينو ٿيندو
هين بياور زود داين آئينه را، تار هابي ازين جو روجفا.
ائين جلدي ڪر اهوآئينو کڻي اڇ ته انهن ڏکن ۽ مصيبتن مان جان ڇٽئي
زنگ آئينه زصيقل دور کن. جسم وجان راز ذکر پورنوز کن
آئينه جي ڪث ذڪر جي روات سان لاهه جان ۽ جسم کي ذڪر سان پر نور ڪر
اين را افلاطون محمد دان کرم که اوز سرتاپارءِ شد نور قدم
اهوافلاطون محمد مصطفيٰ کي سمجهه جو اهو سراپا نور آهي.
تا ازين حيوان يابي تونجات توشوي زنده واو گرددممات
ائين ان نفس جانور کان بچاءُ ٿيندءِ تون بچي ويندين ۽ هو مري ويندو.
گرنه بودي آن محمد مصفطيٰ طالبان راغير او کئي رهنما
جيڪڏهن محبوب مصطفيٰ.ﷺنه هجن ها ته طالبن جي ان کانسواءِ ڪير رهبري ڪري ها.
جهد کن در راه عشقش ازيقين تارسي در راه رب العالمين
عشق جي رستي ۾ يقين سان ڪوشش ڪر. تڏهن رب العالمين جي رستي ۾ پهچندين