تصوف

روح الا عظم

ھي ڪتاب فقير عطا فولادي پاران فقير شمس الحق عطا فولادي جي نگراني ۾ سھيڙيو آھي.
حضرت فولاد علي فقير جو ڪتاب ”روح الا عظم“سنڌي ادب ۽ تصوف تي بي مثال ڪتاب آهي. هي ڪتاب تصوف جي راهه ۾ هڪ روشن مينار مثل آهي. هن ڪتاب ۾ فقير صاحب نھايت خوش اسلوبيءِ سان فقر، فقيري کانسواءِ علم الشريعت علم الطريقت ۽ علم الحقيقت ۽ علم المعرفت جي ڀليءَ ڀت تشريح ڪئي آهي. طلب طالب ۽ مطلوب جي منازل جون قرآن حديث نبوي ﷺ ۽ دلائل مثنوي مولانا جلال الدين روميءَ صاحب سان شرحون بيان ڪرڻ ۽ قدم بہ قدم هر هڪ ڏاڪي تي هلڻ قدم رکڻ ۽ جان نفس نادان جي گرفٽ کان بچائڻ عروج جي منزل تائين پهچڻ لاءِ واضح دليل شامل حال آهن.
Title Cover of book روح الا عظم

ٿريءَ جي ڳالهه

هڪ ٿريءَ شهر ۾ تنبا ٽنگيل ڏٺا دوڪاندار کان پڇيائين ته اهي ڇا آهن دوڪاندار چيس ته اُٺ جا آنا آهن آخر هن هڪ تنبو سَوَ روپين ۾ خريد ڪيو دوڪاندار چيس ته هي آنا ٻارهين مهيني ڦٽندا آهن وڃي گهر ۾ رک ٿريءَ تنبو نوڙيءَ ۾ ٻڌي ٽنگي رکيو. نوڙي لڏي ڇڄي پيئي ۽ تنبو اچي هيٺ ڪريو. ۽ ڀڄي پيو. تنبي جي ٺهڪي تي سندس گهر جي ڪنڌيءَ سان لوڙهي مان لومڙنڪري وٺي ڀڳو ٿري به وٺي ان جي پويان ڀڳو آخر ڀڄندي ڀڄندي وڃي ڀُل ۾ کوهه ۾ ڪريو.
مطلب ته هي آدميءَ جو بوتو اهو آنو يعني تنبو آهي جنهن مان مرڻ مهل اهو لومڙ نفس نڪري پوندو ۽ ڊوڙي وڃي قبر واري کوهه ۾ ڪرندو حياتيءَ جا دم تنبي جي خدمت ۾ وڃايائين هن کي گمان هو ڪو اٺ پيدا ٿيندو مگر اٺ جي بجاءِ لومڙ نڪري پيو.
بيت مثنوي
اين کدوه مغز اُشترم دان نيست بيضه نيست اشتر اندران
هي ڪدو مغز کانسواٰءِ آهي ان کي اٺ نه سمجهه اهو نه آنو آهي نه وري اندر اُٺ اٿس
اين تن توچون کدوئي جوف خشک مشک دانسته م خراو هست پشک
هي جسم ڪدو جي تنبي وانگر سڪل کوکو آهي مشڪ سمجهي خريد نه ڪر مگر اها سڪل کل اٿيئي
عمر خود برباد کردي اندرو . که چه حاصل کردي ئي ناشته. رو؟
پنهنجي عمر ان ۾ برباد ڪئي اٿيئي منهن. بڇڙو ڪرڻ کانسواءِ ڇا مليئه
نفس تون چون روبه پر حيله ساز . ميز نداو مرتراد حرص وآز
تنهنجو نفس اٽڪلن سان لومڙ وانگر ڀريل آهي. اهو توکي حرص جي آڙاهه ۾ اڇليندو.
اين کدو بگذار سوني دل خرام، آنکه ذات اوکند باتو کلام
هيءُ تنبو ڇڏي دل خريد ڪر. ته اها ذات پاڪ توسان ڪلام ڪندي.
همچون موسيٰ تو کليم الله شوي طور سينا عرش اعظم برروي
موسيٰ وانگر تون الله سان ڳالهائيندين عرش اعظم ۽ طور سينا تي ويندين
شوق ذکر حق تعاليٰ پار کن خويش راتو اندران دربار کن
حق تعاليٰ جي ذڪر سان شوق رک . پاڻ کي ان دربار ۾ موجود ڪر.