مختلف موضوع

ڳالھيون ڪتابن سنديون

رئوف نظاماڻي جو ڪتاب ”ڳالھيون ڪتابن سنديون“، سنڌيءَ ۾ پنھنجي نوعيت جو منفرد ڪتاب آھي، جيڪو سندس مطالعي ھيٺ آيل ڪتابن تي تبصرن تي مشتمل آھي. ڪتاب ۾ ڪل 92 مضمون آھن، جن ۾ 80 کن ڪتابن تي تبصرا آھن. جن ليکڪن جي ڪتابن تي تبصرا ڪيا ويا آھن سي بہ ادب، صحافت ۽ سياست سميت مختلف ميدانن جا تمام وڏا نالا آھن. انھن ۾ جارج آرويل، آرٿر ڪوئسلر، سولزي نٽسن، ارونڌتي راءِ، نجيب محفوظ، طحهٰ حسين، ايلف شفق، ازبل آلندي، رابرٽ فسڪ، ايم ايڇ پنھور، محمد حنيف ۽ طاھر بن جلون شامل آھن. انھيءَ کانسواءِ ھن ڪتاب ۾ اردو ۽ سنڌيءَ جي ڪافي ڪتابن تي تبصرو آھي، جن جي ليکڪن ۾ نور ظھير، فھميدہ رياض، انتظار حسين، جميلہ ھاشمي، جمال نقوي، خالد طور، رسول بخش پليجي، شاھ محمد پيرزادي، انور ابڙي، چندر ڪيسواڻي، رسول ميمڻ، قاسم ميرجت، شبير شر ۽ منور سراج سوڌو ٻيا ليکڪ شامل آھن.

Title Cover of book ڳالھيون ڪتابن سنديون

سراج ميمڻ متعلق ڪجهه ڳالھيون

سراج سنڌي ادب جو هڪ اهم نالو آهي. هڪ گھڻ پاسائون ليکڪ جنهن فڪشن، ٻولي ۽ اخباري ڪالمن ۽ مضمونن جي حوالي سان سنڌي لٽريچر ۾ اهم واڌارا ڪيا آهن. ڪراچي مان هلال پاڪستان کي هڪ نئين ۽ جديد رنگ ڊنگ سان ڪڍڻ، جنهن اڳتي هلي سنڌي صحافت ۾ گھڻا نوان لاڙا ڏنا ۽ نون ليکڪن کي متعارف ڪرايو هڪ نهايت اهم ڪم آهي جنهن کي هميشه ياد رکيو ويندو. اها سندس خاصيت هوندي هئي ته سندس جيڪو به ڪم هوندو هو ان ۾ سنڌ کي اوليت حاصل هوندي هئي. مختلف تاريخي ناول لکڻ کانسواء 1983 جي ايم آر ڊي تحريڪ جي حوالي سان سندس ڪهاڻي اٺون ماڻهو ان دور جي تخليقي ادب ۾ هڪ اهم حيثيت رکي ٿي.
منهنجو سراج سان واسطو هڪ ته هلال جي ايڊيٽر جي حيثيت ۾ ٿيو ۽ ٻيو سنگت ڪراچي سندس ڪتابن تي ورڪشاپ وغيره ڪرايا هئا جنهن مان رمپا پلازه ۾ اداره امن و انصاف ۾ ٿيل هڪ پروگرام جي صدارت شيخ اياز پڻ ڪئي هئي. ماڻهن ۾ سندس تاثر هڪ مغرور ماڻهو جو هو جيڪو ماڻهن سان گھڻو لھه وچڙه ۾ نه ايندو هو. پر منهنجو رايو ان متعلق مختلف آهي. اها هڪ لحاظ کان سندس طبيعت ۽ مزاج هو ته هو پنهنجي ڪم سان ڪم رکندو هو ۽ جنهن سان سندس واسطو هوندو هو ان کي پنهنجي وڏي ماڻهو هئڻ جو ڏيک نه ڏيندو هو.
هلال پاڪستان کانپوءِ جاڳو ۾ سندس ڪالم شايع ٿيندا رهيا ۽ هو ماڻهن سان پنهنجي قلم ذريعي لاڳاپيل رهيو. هڪ وقت اهڙو آيو جو هن لکڻ ڇڏي ڏنو ۽ اهو چيو ته هاڻي وٽس لکڻ لاء ڪجھ ڪونه هو. اهو وقت دنيا جي گھڻن ليکڪن تي ايندو آهي جيڪو ڪڏهين وقتي هوندو آهي ۽ ڪڏهين مستقل. ائين به ٿيو هو ته ڪجھ عرصو اڳ دنيا جي وڏن ليکڪن هڪ گڏجاڻي ۾ گڏيل طور اهو اعلان ڪيو هو ته وٽن هاڻي لکڻ لاء ڪجھ ڪونهي.
سراج جي ڪم کي سندس لائق پٽن ڪافي حد تائين سهيڙيو ۽ سنڀاليو آهي پر اڃا به ان ڳالھه جي ضرورت آهي ته سندس ڪم ۽ شخصيت متعلق وڌيڪ مواد گڏ ڪيو وڃي ۽ خاص طور سندس هلال ۽ جاڳو جي ڪالمن کي گڏ ڪري ڇپرايو وڃي. اهو ڪم سنڌي ٻولي ۽ ادب لاء جيڪي ادارا آهن ۽ جن وٽ ڪروڙين روپين جو فنڊ آهي انهن کي ڪرڻ گھرجي.