مهم جوئي ۽ سون جي ڳولها
آمريڪا مهم جوئن جو کنڊ رهيو آهي. هتي دنيا جي مختلف علائقن مان ماڻهو پنهنجي قسمت آزمائڻ ۽ مال دولت گڏ ڪرڻ لاء ايندا رهيا آهن. اهو مسئلو ناهي ته ان مقصد لاء اهي ڪهڙو طريقو ٿا اختيار ڪن. The Glass Castle ليکڪا Jeannette Walls جي اهڙين يادگيرين ۽ رولاڪين جو داستان آهي. هو پنهنجي ماء روز ميري والس، پي ريڪس والس، ٻن ڀينرن ۽ هڪ ڀاء سان گڏ اريزونا ۾ هڪ ڪنٽينر ۾ رهي ٿي. سندس پي ايئرفورس ۾ رهي چڪو هو جڏهين ته سندس ماء هڪ سٺي آرٽسٽ هئي. باصلاحيت هوندي به اهي ٻيئي ڄڻا زندگي ۾ ڪنهن پابندي ۽ ضابطي کي قبول ڪرڻ لاء تيار نه ٿا هجن. ان ڪري ٻيئي ڊگھي عرصي تائين ڪٿي ٽڪي ڪم نه ٿا ڪري سگھن. ماء پنهنجو وقت تصويرن ٺاهڻ ۽ ڪتابن پڙهڻ ۾ گذاري ٿي جڏهين ته پي کي رات وچ ۾ شاهوڪار بڻجڻ جو خلل هجي ٿو. هو ٻارن کي پنهنجي ايئرفورس جي زماني جا ڪوڙا سچا واقعا ٻڌائي ٿو ۽ پنهنجو وقت ۽ پنهنجو ۽ پنهنجي زال جو پئسو شراب ۽ جوا تي خرچ ڪري ٿو. پنهنجي گھر ۽ ٻارن جي خاص طور مالي ذميوارين کان بچڻ لاء اهي خانه بدوش زندگي گذارڻ جو فيصلو ڪن ٿا.
انهن وٽ هڪ پراڻي کٽارا قسم جي ڪار هجي ٿي. هڪ ڏينهن ريڪس والس پنهنجي زال ۽ ٻارن کي اڌ رات جو اٿاري چئي ٿو ته هتان ٽپڙ ويڙهيو ۽ گاڏي ۾ هلي ويهو اسان کي هڪ ڊگھي سفر تي نڪرڻو آهي. هو کين ٻڌائي ٿو ته اهي سون جي ڳولها ڪندا ۽ جلد ئي شاهوڪار ٿي ويندا. سندس خواب هڪ شيشي جو قلعو ٺاهڻ هجي ٿو. ضروري سامان گاڏي ۾ رکي اهي سفر تي روانا ٿين ٿا. سندن ڪو خاص ٺڪاڻو نه ٿو هجي. گاڏي ئي سندن گھر ٿو هجي. اهي رات گاڏي ۾ يا واٽ تي ريگستان ۾ گذارين ٿا. اهي نيويدا ريگستان، اريزونا ۽ ڪيليفورنيا ۾ رلندا رهن ٿا. ڪافي وقت اهي هڪ بيڪار پيل ريلوي بوگي ۾ گذارين ٿا. جڏهين وٽن صفا پئسا ختم ٿي وڃن ٿا ته اهي ٻارن کي ويلش اولهبدي ورجينا ۾ پنهنجي ڏاڏي جي گھر وٺي وڃن ٿا. پر ڏاڏي جي پابندين ۽ عادتن جي ڪري اهي ان سان ٺهڪي نه ٿا سگھن. اتان نڪري اهي ان ئي علائقي ۾ هڪ اهڙو گھر وٺن ٿا جنهن جي ادائيگي قسطن ۾ ڪرڻي هجي ٿي پر ان ۾ پاڻي۽ سيوريج وغيره جهڙي ڪا سهولت نه ٿي هجي. گھر جي پويان پيل خالي پلاٽ تي پي ۽ ٻار شيشي جو محل تعمير ڪرڻ جي رٿا جوڙين ٿا. اتي اهي هڪ وڏي کڏ کوٽين ٿا. پر ڪم لاء مالي وسيلن جي ضرورت هجي ٿي. انهن وٽ ته گھر جي قسط ادا ڪرڻ ته ڇا گھڻن ڏينهن تائين مناسب کاڌي لاء به پئسا نه ٿا هجن. نتيجو اهو ٿو نڪري ته اها کڏ آهستي آهستي ڪچري سان ڀرجي ٿي وڃي ۽ سڄو گھر ۽ اوسي پاسي جا گھر ان جي بو ۾ وٺجي وڃن ٿا. گھڻن ڏينهن تائين وهنجي نه سگھڻ جي ڪري منجھائن بدبو ٿي اچي ۽ ڪير کين پنهنجي ويجھو نه ٿو اڄڻ ڏئي. سوئمنگ پول تي گورن ۽ ڪارن لاء ڌار وقت مقرر هجي ٿو. ڪجھ ڄڻا کين بدبودار چوندي پول تي سندن اچڻ کي ناممڪن بڻائي ڇڏين ٿا. جڏهين ته ڪارا به اهو پسند نه ٿا ڪن ته اهي ساڻن گڏ سوئمنگ ڪن. اهڙي ريت اسڪول ۾ کين چيو وڃي ٿو ته اهي ڪنهن ريت ڪجھ ڏينهن ۾ هڪ ڀيرو ضرور وهنجن ته جيئن اها بو ختم ٿئي جنهن جي ڪري ساڻن گڏ ويهڻ ناممڪن هجي ٿو.
پي ڪجھ وقت هڪ ڪارخاني ۾ ڪم ڪري ٿو پر مزدور يونين وارن سان ٺهي نه هلي سگھڻ جي ڪري اها نوڪري ڇڏي ٿو ڏئي جڏهين ته ماء وڏين منثن ۽ ڏکيائي سان هڪ اسڪول ۾ پڙهائڻ لاء راصي ٿئي ٿي. پر ساڻس هڪ ته اهو ساڳيو بدبو جو مسئلو ٿو هجي ۽ ٻيو ته گھڻن حيلن وسيلن ۽ لڪائڻ جي باوجود سندس پگھار جي رقم ملندي ئي ان تي مڙس جو قبضو ٿي وڃي ٿو جيڪو ان کي پنهنجي شراب ۽ جوا ۾ ختم ڪري ڇڏي ٿو ۽ ٻار اهي ساڳيا لنگھڻ تي.
اتي ڪجھ سياح اچن ٿا جيڪي خاص طور تي نيويارڪ جي گھڻي تعريف ڪن ٿا. ليکڪا پنهنجي ذهن ۾ ان متعلق مختلف تصور جوڙي ٿي. هو پنهنجي ڀيڻ، جنهن کي تصويرن وغيره ٺاهڻ جو شوق هجي ٿو، سان اتي وڃڻ متعلق صلاح ڪري ٿي. اهي ٻار ان مقصد لاء ٻين ماڻهن جا ٻار سنڀالڻ وغيره جهڙا جيڪي ننڍا وڏا ڪم ڪن ٿا انهن مان ٿيندڙ آمدني کي گڏ ڪرڻ شروع ڪن ٿا. جڏهين ڪافي رقم جمع ٿي وڃي ٿي ته هڪ ڏينهن سندن پي اهو باڪس ٽوڙي اها رقم کڻي وڃي ٿو ۽ ان کي پنهنجي شراب ۽ جوا ۾ ختم ڪري ڇڏي ٿو. بهرحال اهي وري اهو ڪم شروع ڪن ٿا ۽ ليکڪا هڪ خاندان، جنهن جي ٻارن کي اهي سنڀالين ٿا، جي مدد سان پنهنجي ڀيڻ کي نيويارڪ موڪلڻ ۾ ڪامياب ٿي وڃي ٿي. اهو آمريڪا جو اهڙو شهر آهي جتي ڪم جي کوٽ نه ٿي هجي ۽ سندس ڀيڻ جلد ئي پنهنجي لاء ڌار فليٽ جو بندوبست ڪري ٿي. ٿوري وقت کانپوء ليکڪا به اتي اچي ٿي. پر ٿورو عرصو پنهنجي ڀيڻ سان رهڻ کانپو۽ هو وڌيڪ ان تي بار نه ٿي بڻجڻ چاهي ۽ پنهنجي پڙهائي کي جاري رکڻ لاء ڪاليج ۾ داخلا وٺي ٿي جتي کيس رهائش ۽ خرچ لاء پئسا به ملن ٿا. هڪ ڏينهن کين ڪنهن ريت اها خبر پئي ٿي ته سندن ماء پي به نيويارڪ ۾ آهن ۽ اهي پنهنجي ليکي سڙڪن ۽ فٽ پاٿن تي پنهنجي زندگي گذارين ٿا.
ڌي کين پنهنجي گھر وٺي اچي ٿي پر کين آزاد نموني پنهنجي زندگي گذارڻ جي عادت هجي ٿي. پي جي شراب پي شور ۽ هنگامي ڪرڻ تي پاڙيسري شڪايت ڪن ٿا. نيٺ مجبور ٿي ڌي کين اتان وڃڻ لاء چئي ٿي. اهي هاڻي سڙڪ تي هجن ٿا. کاڌي لاء چرچ ۽ خيراتي ادارن ۾ وڃن ٿا ۽ رات پنهنجي گاڏي ۾ گذارين ٿا. هڪ ڏينهن ڪاغذن نه هئڻ ڪري پوليس سندن اها گاڏي به کڻي وڃي ٿي ۽ کين خاص طور سياري جون راتون چرچ، بي گھر ماڻهن لاء ٺهيل شيلٽرز ۽ جيڪڏهين اتي جاء نه ملي ته سڙڪن ۽ فٽپاٿن تي ڏڪندي گذارڻي پونديون هيون. ان صورتحال ۾ ڌيئرون ۽ پٽ، جيڪو پوليس ڊپارٽمنٽ ۾ هجي ٿو، پنهنجي ئي خفن ۽ نيويارڪ جي تيزرفتار زندگي ۾ مصروف هوندي انهن لاء ڪجھ نه ٿا ڪري سگھن. پي بيمار ٿي ڪجھ ڏينهن اسپتال ۾ رهي ٿو. نيٺ اهي هڪ اهڙي عمارت ۾ وڃي رهن ٿا جيڪا مخدوش هئي ۽ جنهن کي ان جا مڪين ڇڏي ويا هئا ۽ هاڻي اتي بي گھر ماڻهو ئي رهيل هئا. حڪومت پاران نيٺ اها عمارت کين ڏني وڃي ٿي.
ليکڪا پنهنجي پڙهائي مڪمل ڪرڻ کانپوء صحافت جو پيشو اختيار ڪري ٿي. سندس پهرين شادي ڪجھ عرصو هلي ٿي ۽ پوء هو پنهنجي مڙس کان ڌار ٿي ٻي شادي ڪري ٿي.
اها هڪ اهڙي خاندان جي ڪهاڻي آهي جنهن ۾ ماء پي پنهنجي گھر ۽ ٻارن وغيره جي سلسلي ۾ ڪنهن پابندي جي پرواه نه ٿا ڪن. ساڳي ريت آخر ۾ ٻار به پنهنجي ليکي آزاد زندگي گذارڻ کي ترجيح ڏين ٿا. اهو آمريڪا جي تيز رفتار زندگي جو اهڙو عڪس آهي جنهن ۾ فرد چاهيندي به پنهنجن ويجھن رشتن ناتن لاء گھڻو ڪجھ نه ٿو ڪري سگھي.