سيد قمر الحسن
يوسف سنڌي پنهنجي ڪتاب چڱو قاسم موڪلاڻي ڪانهي ۾ لکيو آهي ته پاڪستان ٺهڻ کانپوء سيد قمر الحسن نالي حيدرآباد دکن جو هڪ همراه ميرپور بٺورو جي سرڪاري اسپتال ۾ ڪمپائونڊر جي حيثيت سان مقرر ٿيو. ان همراه کي سنڌي سکڻ ۽ لکڻ پڙهڻ وغيره جو شوق هو. ان مقصد لاء هو مختلف ماڻهن سان رابطي ۾ آيو. هن نه رڳو سنڌي ڳالهائڻ ۽ لکڻ پڙهڻ سکي پر بٺورو ۾ ڪجھ دوستن جي مدد سان سنڌي ادبي سنگت جي شاخ قائم ڪري ادبي سرگرميون پڻ شروع ڪيائين.
ان وقت سنگت جو ڪو مرڪزي ڍانچو نه هو ۽ سڄي سنڌ ۾ مختلف شاخون پنهنجي ليکي ادبي ڪم ڪنديون هيون. پوء ڪجھ دوستن پاران ان کي هڪ مرڪزي حيثيت ڏيڻ جو سوچيو ويو ۽ پنجاه جي ڏهاڪي ۾ سنڌ مدرسي ڪراچي ۾ انهن سڀني شاخن جو اجلاس منعقد ڪيو ويو. ان اجلاس ۾ بٺورو جي سنگت جا جيڪي چار نمائندا شريڪ ٿيا انهن ۾ سيد قمرالحسن به شامل هو. ڪتاب موجب ان وقت سڄي ٺٽي ضلعي ۾ سنگت جي اها واحد شاخ هئي جيڪا ڪم ڪري رهي هئي.
سيد قمرالحسن هڪ مثبت مثال آهي ۽ يقينن سنڌ ۾ اهڙا ٻيا مثال به هوندا جن کي سامهون آڻڻ هن وقت جي اهم ضرورت آهي.