ڪتاب لکڻ ۾ دير جو سبب
منهنجو بزرگ ڀاءُ ۽ محترم دوست ”محمد“، جيڪو عاشق جي نالي سان مشهور آهي، اهو ان علم (علم اسرارالدين) جي رتبي کان واقف ٿي چڪو هو ۽ الهامي طور هو، هيءَ ڳالهه سمجهي چڪو هو ته انساني سعادت، هن علم جي مسئلن جي تحقيق بنا مڪمل ٿي نٿي سگهي ۽ هو هي به ڄاڻي پيو ته هن علم جي ڪاميابيءَ واري منزل تي کوڙسارن شڪن شبهن، اختلافن ۽ جهڳڙن کان پوءِ ئي پهچي سگهجي ٿو ۽ هو پاڻ ۾ انهن جهڳڙن سان منهن ڏيڻ جو ست نه پيو سمجهي، جنهن ڪري سندس خيال هو ته سندس لاءِ هيءُ فن ڪنهن اهڙي استاد بنا پورو نه ٿيندو، جنهن کائنس پهريائين ان فن جي دروازي تي دستڪ ڏني هجي (يعني کانئس پهريان ان علم کي حل ڪري چڪو هجي) ۽ ڏکين مسئلن جي حل ڪرڻ ۾ پنهنجي مستقل راءِ رکندو هجي. اهڙي قسم جي استاد لاءِ جيترو ممڪن ٿي سگهيو ٿي هو مختلف شهرن ۾ گهميو ڦريو ۽ جن سٺن ماڻهن منجهان کيس اميد هئي انهن جي حالات کي ان ڇنڊي ڇاڻي ڏٺو ۽ هر قسم جي ماڻهن سان ملڻ کان پوءِ سندس اهو خيال بيٺو ته ڪوبه اهڙو ماڻهو ڪونهي جيڪو ڪا ڪم جي ڳالهه چوندڙ هجي ۽ روشنيءَ جو رستو ڏسيندڙ هجي. ان کان پوءِ هو مون ڏانهن متوجهه ٿيو ۽ مون کي کڻي سُڪ ڪيائين. مان گهڻا ئي بهانا ڪيان پر هو ڪوبه بهانو نه پيو ٻڌي، هر بهاني تي هيءَ حديث آڻيو پيش ڪري ته، ”جيڪو شخص عالم هجي ۽ شاگردن جي سوال ڪرڻ يا پڇڻ تي ان علم کي لڪائي ته ان کي قيامت جي ڏينهن جهنم جي باهه وارو لغام پهرايو ويندو.“ نيٺ مون کي کڻي چپ ڪرايائين، ڀڄڻ جي گهڻي ئي ڪيم پر ڪو به رستو يا ڳٿو ڀڄڻ لاءِ نه ڇڏيائين. ان طرح مون کي به يقين ٿيو ته هيءُ ڪم ڪو تمام وڏو ڪم آهي، مون کي اڳ جيڪو الهام ٿيو هو، هيءُ ان سلسلي جي هڪ ابتدائي ڪڙي آهي. منهنجي دل ۾ اهو يقين ٿي ويو ته هيءُ سڀ ڪجهه خدا جي قدرت طرفان ٿي رهيو آهي. اهوئي سبب آهي جو هر پاسي کان ان ڪم لاءِ حالات جڙندا ٿا وڃن. اها صورتحال ڏسي آءٌ خدا جي طرف متوجهه ٿيس، استخارو ڪيم ۽ پنهنجي طاقت ۽ قوت سڀ الله اڳيان ائين پيش ڪيم جيئن ميت (مڙهه) غسل ڏيندڙ جي هٿ ۾ هوندو آهي.
ان کان پوءِ مون ڪم شروع ڪيو، نهايت عاجزيءَ سان خدا کان دعا گهريم ته اي الله! منهنجي دل کي بيڪار ۽ غلط ڳالهين کان پري رکجانءِ ۽ حقيقتون جيئن هجن بلڪل ايئن ڏيکارجانءِ، منهنجي دل ۽ زبان کي قوت عطا ڪر ۽ سچ چوڻ جي توفيق عطا فرماءِ، جيڪا ڳالهه سمجهه ۾ اچي، اها ظاهر ڪرڻ جي طاقت ڏجانءِ. الله جي ذات تمام ويجهو ۽ دعا ٻڌندڙ آهي.