ڏاهپ / اخلاقيات

شرح حُجة الله البالغه

سنڌ سلامت ڊجيٽل بوڪ ايڊيشن سلسلي جو نئون ڪتاب شاهه ولي الله رحه جو ”شرح حجة الله البالغه“ اوهان اڳيان حاضر آهي. ڪتاب جو ليکڪ مولانا عبيد الله سنڌي آهي ۽ سنڌيڪار مولانا محمد انس راڄپر صاحب آهي. امام شاهه ولي اللهؓ، اسلامي دنيا جو يگانو عالم هو، جنهن سماجي زندگي ۽ اقتصاديات جي بدلجندڙ انواع کي خدا جو شان قرار ڏنو ۽ ان پسمنظر ۾ شريعت جي حڪمن جا اسرار ۽ حڪمتون نروار ڪيون. سندس جڳ مشهور ڪتاب ”حجة الله البالغه“ کي ان سلسلي ۾ اسلامي دنيا جي علمي حلقن ۾ بيحد مقبوليت حاصل رهي آهي. امام انقلاب مولانا عبيدالله سنڌي، شاهه ولي اللهؓ جي فڪر جو وڏو شارح رهيو آهي، تنهن حجة الله البالغه جي شرح پڻ لکي هئي. هي ڪتاب ان شرح جو سنڌي ترجمو آهي.
Title Cover of book شرح حُجة الله البالغه

روح جي حقيقت

انساني روح، ان ”انسان اڪبر“ جو عڪس هوندو آهي جيڪو حظيرة القدس ۾ موجود آهي. هيءُ عڪس سڀ کان پهريائين عالم مثال ۾ پيدا ٿيندو آهي. ان ۾ انهن سڀني شين جو نمونو اچي ويندو آهي، جيڪي شيون انسان اڪبر سان تعلق رکنديون آهن. حظيرة القدس جي ملائڪن جي روحاني طاقت جو عڪس، ملاء سافل جي فرشتن جي روحاني طاقت جو عڪس، سيارن جون جيتريون به هيئتون ڪائنات تي اثر وجهن ٿيون انهن جو عڪس پڻ ان ۾ موجود هوندو آهي، سڀ کان وڏي ڳالهه ته انسان اڪبر جي دل ۾ جيڪا تجلي الاهي آهي، ان جو عڪس، اهو جيتوڻيڪ تمام ننڍڙو ڇو نه هجي پر هوندو ضرور آهي. عالم مثال جي ڦرهيءَ (ڪاغذ) تي جڏهن اهو نقش پڪو ٿي ويندو آهي، ته ان کي ”ملڪوتي روح“ چيو ويندو آهي. جسماني عالم ۾ هڪ لطيف هوا انساني بدن جي ذريعي تيار ڪئي ويندي آهي، جيڪا ان نقش (ملڪوتي روح) لاءِ سواريءَ جو ڪم ڏيندي آهي. اها هوا جڏهن جسمانيات جو نچوڙ بڻجي ملڪوتي روح جو جسم ٿيندي آهي ته ان کي ”حيواني روح“ چيو ويندو آهي. پر نه اها ملڪوتي روح سان پوري هڪ جهڙائي رکندڙ هوندي آهي، نه ڪو حيوانيت سان مطابقت رکندي آهي، بلڪ بنهه هڪ ٽين شئي آهي، جيڪا انهن سمورين شين کي پنهنجي اندر گڏيل رکندي آهي. ان کي عام طور ”نفس ناطق“ چيو ويندو آهي. انسان جو جسم ان جي سواري آهي، جسم کان الڳ ٿيڻ جي شڪل ۾ اها پنهنجي هستيءَ کي محفوظ رکي سگهندي آهي. ان جي اندروني طاقت جي ترقي ۽ ان جي نتيجن جو نالو، عمل يا جزا ۽ سزا رکيو ويندو آهي.