ڏاهپ / اخلاقيات

شرح حُجة الله البالغه

سنڌ سلامت ڊجيٽل بوڪ ايڊيشن سلسلي جو نئون ڪتاب شاهه ولي الله رحه جو ”شرح حجة الله البالغه“ اوهان اڳيان حاضر آهي. ڪتاب جو ليکڪ مولانا عبيد الله سنڌي آهي ۽ سنڌيڪار مولانا محمد انس راڄپر صاحب آهي. امام شاهه ولي اللهؓ، اسلامي دنيا جو يگانو عالم هو، جنهن سماجي زندگي ۽ اقتصاديات جي بدلجندڙ انواع کي خدا جو شان قرار ڏنو ۽ ان پسمنظر ۾ شريعت جي حڪمن جا اسرار ۽ حڪمتون نروار ڪيون. سندس جڳ مشهور ڪتاب ”حجة الله البالغه“ کي ان سلسلي ۾ اسلامي دنيا جي علمي حلقن ۾ بيحد مقبوليت حاصل رهي آهي. امام انقلاب مولانا عبيدالله سنڌي، شاهه ولي اللهؓ جي فڪر جو وڏو شارح رهيو آهي، تنهن حجة الله البالغه جي شرح پڻ لکي هئي. هي ڪتاب ان شرح جو سنڌي ترجمو آهي.
Title Cover of book شرح حُجة الله البالغه

قانون الاهي يا سنت الله

هن ڳالهه ۾ ڪوبه شڪ ناهي ته الله جا هڪڙا اهڙي قسم جا ڪم آهن، جيڪي هن ڪائنات ۾ امانت رکيل قوتن جي هئڻ ۽ انهن جي عمل تي دارومدار رکن ٿا. ٻين لفظن ۾ هيءُ ته الله تعاليٰ ڪائنات ۾ جيڪو علت ۽ معلول جو سلسلو رکيو آهي، الله تعاليٰ جا ڪم انهن جي ٿيڻ کان اڳ يعني انهن علت ۽ معلوم جي قانونن کي ٽوڙي پوءِ عمل ۾ ناهن ايندا بلڪه الله تعاليٰ، انهن قانونن جي رعايت ۽ لحاظ رکي پوءِ ڪم ڪندو آهي. ان بابت عقلي شاهديون به آهن ته نقلي به.
نقلي شاهديون
پاڻ سڳورن ﷺ جو فرمان آهي ته الله تعاليٰ آدم کي مٽيءَ جي هڪ مٺ مان پيدا ڪيو آهي، جنهن کي زمين جي هر هڪ حصي مان گڏ ڪيو ويو هو. اهوئي سبب آهي جو مٽيءَ جي مختلف هئڻ مطابق آدم جي اولاد ۾ رنگ به مختلف پيدا ٿيندا آهن. ڪو ڳاڙهو ته ڪو ڪارو، ڪو گورو ته ڪو درميانو. اهڙيءَ طرح مٽيءَ جو آدم جي اولاد جي اخلاقن تي پڻ اثر پيو، ڪو نرم مزاج آهي ته ڪو سخت مزاج آهي، ڪو اندر جو خراب ته ڪو صاف دل ماڻهو.