ڏاهپ / اخلاقيات

شرح حُجة الله البالغه

سنڌ سلامت ڊجيٽل بوڪ ايڊيشن سلسلي جو نئون ڪتاب شاهه ولي الله رحه جو ”شرح حجة الله البالغه“ اوهان اڳيان حاضر آهي. ڪتاب جو ليکڪ مولانا عبيد الله سنڌي آهي ۽ سنڌيڪار مولانا محمد انس راڄپر صاحب آهي. امام شاهه ولي اللهؓ، اسلامي دنيا جو يگانو عالم هو، جنهن سماجي زندگي ۽ اقتصاديات جي بدلجندڙ انواع کي خدا جو شان قرار ڏنو ۽ ان پسمنظر ۾ شريعت جي حڪمن جا اسرار ۽ حڪمتون نروار ڪيون. سندس جڳ مشهور ڪتاب ”حجة الله البالغه“ کي ان سلسلي ۾ اسلامي دنيا جي علمي حلقن ۾ بيحد مقبوليت حاصل رهي آهي. امام انقلاب مولانا عبيدالله سنڌي، شاهه ولي اللهؓ جي فڪر جو وڏو شارح رهيو آهي، تنهن حجة الله البالغه جي شرح پڻ لکي هئي. هي ڪتاب ان شرح جو سنڌي ترجمو آهي.
Title Cover of book شرح حُجة الله البالغه

قبر ۽ حشر جي دنيا ۾ فرق

عالم برزخ ۾ اهڙا فرشتا آهن، جن جي صلاحيتن جي تقاضا آهي ته کين هن دنيا تي موڪليو وڃي. جيڪڏهن ڪنهن کي عذاب ڏيڻو هجي يا ان تي نعمت ڪرڻي هجي ته کين حڪم ڏنو وڃي. جيڪي ماڻهو عالم برزخ ۾ پهچندا آهن، اهي انهن کي پنهنجي اکين سان ڏسندا آهن. جيتوڻيڪ دنيا ۾ رياضت ڪندڙ ماڻهو انهن کي پنهنجي اکين سان نه ڏسي سگهندا آهن. هيءَ ڳالهه ياد رکڻ گهرجي ته هيءَ برزخ جي زندگي يا قبر جو جهان مستقل زندگيءَ جي ابتدا ناهي، بلڪ هن عالم/ دنيا جي زندگيءَ جو رهيل حصو آهي. صرف اهو فرق آهي ته دنيا ۾ علم پردي کان ايندا آهن ۽ هتي بنا پردي ۽ بنا حجاب جي نظر ايندا آهن.
هن عالم برزخ ۾ انساني روحن جا اهي ئي احڪام ظاهر ٿيندا آهن، جيڪي هڪ هڪ فرد سان الڳ الڳ تعلق رکندا آهن. (مثال ۾ اسان ان کي نڪاح ڪرڻ جي زندگيءَ تائين جي مشابه قرار ڏنوهو.) ۽ عالم حشر ۾ جيڪي احڪام ظاهر ٿيندا، اهي انسان جي صورت نوعيه جي مطابق هوندا، جيڪي مجموعي طرح سمورن انسانن سان تعلق رکن ٿا، خاص خاص انسانن جو حڪم اتي ڪڏهن به غور هيٺ نه ايندو. يعني افرادي درجو عالم برزخ ۾ ختم ٿي ويندو. ان کان پوءِ جيڪا به ترقي ٿيندي، اها اجتماعي ترقي هوندي. پهريائين هڪڙين ننڍين ننڍين جماعتن جا ماڻهو پاڻ ۾ گڏ ٿيندا، ان کان پوءِ انهن ننڍين جماعتن مان وچولي درجي جون جماعتون پيدا ٿينديون، وري انهن وچولي درجي جي جماعتن مان وڏيون جماعتون پيدا ٿينديون، ان کان پوءِ انسانيت جو هڪ ميڙ تيار ٿيندو.