کاھي مان بدلي ڪرائڻ جو چمتڪار
ھڪ ڀيري ھڪ ٻه ڏينهن موڪل تي جھول آيس. واپسيءَ دوران خبر پئي ته ميرپور ڦلھڏيون کاھي رستو بند آھي. لاري ڪونه ٿي ھلي. مونکي اسڪول ۾ ڊيوٽيءَ تي پھچڻو ھو. ان لاءِ متبادل رستو اھو ھو ته ميرپور مان ريل رستي وڃي پٿورو اسٽيشن تي پھچان. اتان پنڌ ڪري وايا گرھوڙ شريف اسڪول ۾ پھچان. ان پروگرام موجب ميرپور مان ريل تي سوار ٿي وڃي پٿوري اسٽيشن تي لٿس. اسٽيشن کان ٻاھر نڪرندي مون ڏٺو ته ميرپور ھاءِ اسڪول ۾ ٿورو وقت پاڙھيندڙ منھنجو استاد محمد جمن دائودپوٽو صاحب، پنھنجي ڪٽنب جي ٻن ماين سان گڏ اچي اسٽيشن تي ٽرين مان لٿو. مونکي ڏسي سڏ ڪري ويجھو اچڻ لاءِ چيائين. کيس حال ٻڌايم ته آئون گرھوڙ شريف کان ٻه ڪلوميٽر اتر طرف ھڪ ڳوٺ ۾ پرائمري ٽيچر آھيان. ھاڻي اوڏانهن پئي ويس. مونکي سائين چيو ته چڱو ھاڻي پاڻ ٽانگو ڀاڙي ڪري ٿا ھلون گرھوڙ شريف. مونسان گڏ جيڪي مستورات آھن، انهن جي گرھوڙ شريف تي باس باسيل آھي. تون به اسان سان گڏجي ھل. سائين محمد جمن دائودپوٽو اصل ۾ چوٽيارين جو رھاڪو ۽ اسان جي جماعت جو فرد ھو. بھرحال رستي ۾ استاد دائودپوٽي مونکي ٻڌايو ته ھو ھن وقت تعلقي سنجھوري تي تعليم جو سپروائيزر مقرر ٿيل آھي، تنهنڪري جلد ئي واپس وڃي تنھنجي بدليءَ جو آرڊر ڪرائيندس. گرھوڙ مان آئون سائينءَ کان موڪلائي اسڪول پھتس.
ڪجھه ڏينهن کان پوءِ منھنجي اسڪول جو ساليانو امتحان وٺڻ لاءِ جناب سپروائزر صاحب رئيسن جي جيپ ۾ سوار ٿي اچي پھتو. انهيءَ عرصي ۾ مون اسڪول لاءِ ڳوٺاڻن جي مدد سان ھڪڙو ڪکائون ڇپر جوڙائي ڇڏيو ھو. ٻارن جو تعداد ٿورڙو ھو، صاحب امتحان فرمائي رزلٽ شيٽ جا پنا کڻي، ساڳئي جيپ ۾ ھليو ويو. مونکي ھڪ ھفتي ۾ گرھوڙ شريف مان رزلٽ واپس وٺڻ جو حڪم ڪيائين. منھنجو ھي سپروائيزر ميمڻ صاحب ڪنهن زماني ۾ ميرپور ھاءِ اسڪول ۾ ٽيچر ٿي رھيو ھو. پر منھنجو ساڻس ڪو واسطو پيل ڪونه ھو. مقرر ڏينهن تي پنڌ وڃي گرھوڙ شريف پھتس. صاحب سامھون اسڪول ۾ ويٺو ھو. ان جي ڪنهن واٺي مونکي چيو ته پنج رپيه في شاگرد مھماني طور طلب ڪيا ويا آھن. انهن جي ملڻ بعد صاحب صحيح ڪندو. اھا رقم سئو، سوا سئو کان ڪجھه وڌيڪ ٿي، مون وٽ ته ڪجھه ڪونه ھو. ان ڪري اسڪول کان ٻاھر وڻ جي ڇانو ۾ وڃي ويٺس. اتي ھڪڙي ھمراھه مونکان پڇيو ته ”بابا! ڪير مڙس آھين؟“ مون کيس تعارف ڪرائي ٻڌايو ته صاحب ڪجھه رقم لاءِ ترسايو ويٺو آھي. ھن ھمراھه ٻڌايو ته آئون رئيس جو ڪمدار آھيان ۽ ھن صاحب کي رئيسن کان جيپ به مون وٺي ڏني آھي. بس تون ويھه آئون ھن کان ڪاغذ صحيح ڪرائي کڻي ٿو اچان! ڪجھه دير کان پوءِ اھو مھربان رزلٽ شيٽ جون ڪاپيون صحيح ڪرائي کڻي آيو. مطلب ته تعليم کاتي ۾ مھمانيءَ جي نالي ۾ رشوت جي ھيءَ ھڪ سادي شروعات ھئي.