ڳوٺ ۾ نئين گهر جي اڏاوت
مان ۽ بابو سائين ويٺا هياسين ته مون بابي کي چيو ته بابا گھر ته ٺھرايو ٿا، پر پئسه ته ڪونه آهن، جو باقي سڄي معاملي کي انجام تائين پھچائي سگھون. چيائين بابا الله تي توڪل رک، گھر اهڙي شئي آهي، جنھن لاءِ سامان سڀ جمع ڪري ڪونه ٺاهبو آهي. مون چيو ته بابا پر لوهه، ڪاٺ ۽ روف جون سرون وغيره لاءِ ته چڱو خاصو پئسو کپي. ايتري ۾ مرحوم محمد طاهر کھڙو پنھنجي تر جو سٺو زميندار آهي، ڪنھن ڪم سانگي بابي ڏانھن آيو ۽ ملاقات ٿي، بابي کي جيڪو ڪم چوڻو هيس اهو چئي بابي کي چيائين ته حاجي هاڻي وري پيري ۾ نئين جاءِ جو شوق ڪيو اٿئي. بابي سائين وراڻي چيس ته صاحب جي لاءِ گھر ٿو ٺھرايا. بابي کي چيائين حاجي صاحب مون وٽ سڪل ٽاريون ۽ نمون پيون آهن، جيتري ضرورت آهي توهان کڻائي اچو. بابي چيس ته نه مھرباني امير بخش اڳ ۾ انھي لاءِ چيو آهي. بھرحال مرحوم کھڙي صاحب ٻئي ڏينهن ٽريڪٽر ٽرالي تي ٽاريءَ جون سڪل ڪاٺيون موڪلي ڏنيون جنھن مان در دريون ۽ ٻيو سامان ٺھيو ۽ بچي به پيو، جيڪو منھنجي ڀائرن ۽ سؤٽن استعمال ۾ آندو.
ٻئي ڏينھن واپس نوابشاهه آيم، مونکي راڄپر دوست ٻڌايو ته هالاڻي جي ويجھو هڪ ماڻھو آهي، جيڪو روف جي سرن جو ڪم ڪندو آهي، مون ان دوست کي چيو ته وڃ ۽ ريٽ وغيره جي پڇا ڪر. راڄپر صاحب ويو ۽ ان سان ڳالھائي آيو، تقريباً ڍيڍ روپيه جي حساب سان هڪ سر جو سودو طئه ٿيو. اهڙي طرح منھنجي کيسي جو تقريباً لوه سميت ويھه ٻاويھه هزار روپيه خرچ ٿيو ۽ ٻھراڙي جي حساب سان سٺي عزت ڀري جاءِ جڙي راس ٿي.
دوڙ جو چوڌري محمد ايوب هڪ ڏينھن آيو ۽ مونکي چيائين ته مونکي بابي سائين توهان ڏانھن هڪ خاص ڪم لاءِ موڪليو آهي. ايوب ان وقت چيف سيڪريٽري مسعود نبي نور جون زمينون سنڀاليندو هيو ۽ پنھنجي به چڱي خاصي زمينداري هوندي هيس، هن جو والد صاحب ڏاڍو نيڪ ۽ شفيق انسان هيو. اصول جو پڪو ڪنھن سان زيادتي ڪين ڪندو هيو ۽ نه وري ڪنھن جي سھندو هيو، مون سان هن جو پيار هوندو هيو. هڪ دفعي پنھنجن پٽن کي چيائين ته هن کي پنھنجي گھر جو ڀاتي سمجھو ۽ اڄ تائين انھن جو مون سان ورتاءُ ڀائرن وارو آهي. چوڌري چيو ته بابي کي خبر پئي آهي ته تون گھر ٿو ٺھرائين. مون چيس ته هاپر بابو ٿو ٺھرائي ڏئي. چيائين ڇا کپي؟ مون وراڻيو ته ڪجھه به نه، ڪم تقريباً ٿي ويو آهي. چيائين ته سڄو لوهه بابي جي طرفان، مون چيو ته مھرباني ۽ مان هتان لوهه کڻي ڪونه ويندس، بس چاچي کي منھن جي لاءِ چوندا ته دعا ۾ ياد رکندو ڪري.
ٻئي ڏينھن حاجي صاحب پنھنجي وڏي پٽ سميت اچي آفيس پھتو ۽ مون کيس ويھڻ لاءِ چيو ته چاچو ويھي ڪونه، بيٺو رهيو. مون وري عرض ڪيم ته چاچا ويھو، چيائين ته مون سان وعدو ڪر ته منھنجو ڪم ڪندين. آخرڪار جيستائين واعدو نه ورتائين تيستائين بيٺو رهيو. ويٺو مون چانھه لاءِ آچر پٽيوالي کي چيو . مون کي چيائين پتر مينو دس تون ناراض اين؟ مون چيو نه چاچا تون حڪم ڪر چيائين ته ڪالھه مون ايوب کي موڪليو تو ان کي واپس ڇو ڪيو؟ مون چيو ته چاچا ڪم ٿي ويو آهي، جنھن ڪري ضرورت ناهي. ميري ڳل سڻ لوه ميري طرف سي هوسي. ميني اور ڪوئي ڳل نهي سڻڻي اي ميرا فيصله هڻ دس قبول هي يا نهي؟ وڏي منت ڪرڻ کان پوءِ مون چيو چاچا مان توهانجي ڳالھه مڃيان ٿو، انھي شرط تي ته توهان به منھنجي گذارش قبول ڪندا. مون کي چيائين مينو دس مون چيوته مان توهان جي حڪم جي تعميل ڪيان ٿو پر صرف ٻاهريون گيٽ توهان جي طرفان. چاچو سائين ڳالھه مڃڻ لاءِ تيار نه پيو ٿئي آخرڪار درين جي گرل ۽ مين گيٽ چوڌري ايوب جي طرفان قبول ڪيم، جيڪو اڄ تائين لڳل آهي.
ڪل آفيسر ذائقت البدلي
نوابشاهه ڇڏڻ لاءِ دل آماده ڪونه پئي ٿئي، پر حڪم جا بنده ٻيو ڪري به ڇا ٿا سگھن. جيڪو نوابشاهه جي عام ماڻھن محبتون ڏنيون انھن کي وسارڻ منھنجي وس جي ڳالھه ناهي، اڄ به سانڍي رکيون آهن. الله سائين انھن سڀني ماروئڙن کي آباد رکي. آمين يارب العالمين.
آگسٽ 1984ع ۾ مان شھدادڪوٽ جي اسسٽنٽ ڪمشنر جي چارج وٺڻ لاءِ روانو ٿيس. سڀ کان پھريان ڊي سي لاڙڪاڻو جي آفيس پھتم. خبر پئي ته اڄ ڊي سي صاحب گھر واري آفيس ۾ ڪم ڪندو، هيڏانھن اڄ پروگرام اچڻ جو ڪونھي. مرحوم محمد هاشم ميمڻ صاحب ڊي سي لاڙڪاڻو هيو. مان وڃي سائين سان مليم، ڏينھن جا تقريباً ٻارهن هڪ ٿيو پئي. ڊيوٽي جوائن ڪرڻ لاءِ چيم. سائين مرحوم محمد هاشم ميمڻ صاحب الله جنت الفردوس عطا ڪريس هڪ نھايت غريب پرور، هڏڏوکي ۽ رحمدل آفيسر هيو. مرحوم جي جيتري واکاڻ ۽ عزت ڪجي اها گھٽ آهي. چيائين ڄامڙا ماني کاڌي اٿئي مون عرض ڪيو ته سائين مھرباني. بورچي کي سڏرائي چيائين ته جيڪو تيار آهي ڄامڙو صاحب کي اڳ ۾ کاراءِ، مون ماني کاڌي پاڻ سائين ٻيڙي دکائي هڪ سوٽو هنيو. چيائين ته بابا وڃ پر ماڻھن جو خيال رکجاء.مون عرض ڪيو ته انشاءَ الله، انھي متعلق توهان کي شڪايت ڪانه ملندي. چيائين مون کي تنھنجي خبر آهي وري انسان کان غلطي ته ٿي سگھي ٿي . تقريباً ٻن ڪلاڪن کان پوءِ شھدادڪوٽ وايا قمبرعلي روانو ٿيس. ڍيڍ ٻن ڪلاڪ جي پنڌ کان پوءِ وڃي شھدادڪوٽ پھتم.