آتم ڪٿا / آٽوبايوگرافي

سپاھيءَ کان وفاقي سيڪريٽري تائين

محمد جمن ڄامڙي جي آتم ڪٿا خودنوشت سوانح حيات آهي، جيڪا سندس ذات جي تعميرات واري گرائونڊ زيرو کان فلڪ بوس عمارت تائين پهچڻ جي اڻ ڳاڻيٽن ڏاڪن جي اڏاوت ۽ ڊيڪوريشن  جي تجربن جو نچوڙ آهي. ڪتاب ”سپاهيءَ کان وفاقي سيڪريٽري تائين“ هڪ اهڙي ماڻھوءَ جي جفا ڪشي جو سربستو سچو داستان آهي، جنھن سنڌ جي ٺپ ٻھراڙي واري ڳوٺ ۾ جنم ورتو، گورنمينٽ جي ڦڪن اسڪولن ۾ پڙهيو، فوج ۾ سپاھ گيري ڪيائين، قائداعظم يونيورسٽي مان اعليٰ تعليم بہ حاصل ڪيائين تہ ننڍڙيون نوڪريون بہ ڪيائين ۽ انت ۾ پاڪستان جي ڪريم ڪلاس ۾ انٽري هڻڻ لاءِ ’سي ايس ايس‘ ڪيائين، ۽ سترهين گريڊ کان شروع ٿي 22 هين گريڊ يعني مائونٽ ايوريسٽ تي پهچي رٽائر ٿيو.

Title Cover of book سپاھيءَ کان وفاقي سيڪريٽري تائين

يوپي ۽ پنجاب جا مهاجر آفيسر هڪ آهن

هزاره جا آفيسر ٻاهران وڌيڪ مٺا هوندا آهن، پر دل جا ايترا صاف ڪونه هوندا آهن. پوءِ به هنن جا مفاد گھڻو ڪري پنجابي آفيسرن سان هڪ ٿي ويندا آهن. پٺاڻ جي مقابلي ۾ هي وڌيڪ چالاڪ هوندا آهن. اردو ڳالھائڻ وارو آفيسر ۽ سينٽرل پنجاب جو لڏي آيل پنجابي آفيسر شروع کان هڪٻئي جا يار ۽ مددگار رهيا آهن.تنھنڪري هي انھيءَ گروپ جو حصو بڻجي هڪ ٿي ويندا آهن ۽ انھيءَ مافيا جو هڪ اهم جزو ٿي ڪم ڪندا آهن. انھن ٻنھي جا مفاد ساڳيا هوندا آهن ۽ انھن ٻنھي جي وڏن جي ٽريننگ به انگريزن ڪئي هئي، تنھن ڪري هڪٻئي سان گڏ رهڻ ۾ عافيت سمجھندا آهن.
بلوچي ۽ سنڌي آفيسر هميشه پاڻ بچائڻ خاطر گھڻيون قربانيون ڏيندا آهن. ٻنھي گروپ جي آفيسرن کي هميشه اهو خطرو رهندو آهي ته خدانخواسطه ”را“ جو ايجنٽ جو ڪو پروانو نه جاري ٿي وڃي. تنھنڪري سنڌي آفيسر کي ستر، اسي واري ڏهاڪي تائين جي ايم سيد جو حامي ڪري سمجھيو ويندو هيو، ايئن نه به هوندو ته به انھن لاءِ رڍون سڀ ٻوٿ ڪاريون وارو حساب هوندو هو. اسي واري ڏهاڪي کان وٺي هر سنڌي ۾ انھن کي ڀٽي جي تصوير نظر ايندي آهي، جنھن جي ڏسڻ سان انھن جي اکين ۾ رت اچي ويندو آهي. اهڙي صورتحال کي منھن ڏيڻ لاءِ هر سنڌي نوڪري ڪرڻ وارو چاهي آفيسر هجي يا ننڍو ملازم تمام گھڻين مشڪلاتن کي منھن ڏيڻو پوندو آهي تنھنڪري آزاداڻه طور تي ڪم ڪري ڪونه سگھندو آهي. نتيجي ۾ هو پنھنجي دل ۾ پيو ڪڙهندو آهي يا وري بي وس ٿي خاموش ٿيڻ ۾ عافيت سمجھندو آهي. سنڌي ۽ بلوچي آفيسر پروموشن جي ڀئو ۾ خاص ڪري پنجابي آفيسر جي آڏو بي وس ٿي ويندو آهي. جيڪڏهن همت ڪرڻ جي ڪوشش ڪندو آهي ته انجو جيئڻ جنجال ڪري ڇڏيندا آهن، تنھن ڪري سنڌي آفيسر گھڻو ڪري هٿيار ڦٽا ڪري ڇڏيندو آهي.
جيئن چوندا ته ”جتي نه پڄجي اتي، ڀڄڻ ڪم وريام جو.“
سنڌي آفيسر انھن مشڪلاتن جي ڪري اسلام آباد اچڻ ڪونه چاهيندو آهي. پر جيڪڏهن اسلام آباد اچڻ شروع ڪندا ته ٿوري عرصي ۾ اهي مشڪلاتون آساني ۾ تبديل ٿي وينديون.
اسلام آباد ۾ هتان جي لابي انھيءَ ۾ رڌل آهي ته جيئن اسين انھن جي پيدا ڪيل مشڪلاتن سبب هتان ڀڄي وڃون ته جيئن هو سڀ شئي جا وارث ٿين. مونکي يقين آهي جڏهن اسان جي سنڌ جي ماڻھن جي مختلف کاتن ۾ گھڻائي ٿيندي ويندي، اهي پيدا ڪيل سڀ مشڪلاتون ڪافور وانگر هوا ۾ ملي ختم ٿي وينديون. جيڪي اڄ مشڪلاتون آهن اهي ختم ٿي وينديون. پر جيڪڏهن سنڌ جي سياسي قيادت اسلام آباد ۾ آيل سنڌي ماڻھن جو ساٿ ڏئي ته اهي مشڪلاتون جلدي ختم ٿي وينديون.
سڀ کان وڏو مسئلو اسلام آباد ۾ رهائش جو آهي، جيڪڏهن سنڌ سرڪار بلوچستان وانگر هڪڙا اٺ ڏهه بلاڪ فليٽن جا ٺھرائي سنڌ جي آيل ماڻھن کي ڪرائي تي ڏئي ته اهو مسئلو گھڻي حدتائين حل ٿي سگھي ٿو.
سنڌ جي سياسي قيادت کي چاهي ڪھڙي به پارٽي سان آهي چاهي حڪومت ۾ آهي يا مخالفت ۾، پر انھن کي جيڪي به سنڌ جا ماڻھو اسلام آباد ۾ نوڪري جي ڪري يا ڪنھن به ڪاروبار جي آيل آهن انھن جي مالڪي ڪن.
سياسي قيادت جا ڀلي پاڻ ۾ سؤ اختلاف هجن پر سنڌ جي ماڻھن جي گڏجي پرگھور لھڻ اولين ترجيع هجڻ کپي. انھي کان پوءِ اسان سنڌ جا رهواسي پنھنجو جائز ۽ پاڪستان جي ايئن ۾ ڏنل حق ڇني وٺنداسين.