لاڙڪاڻي شهر ۾ ناجائز تجاوزات جو خاتمو
شھر ۾ گھر جي آڏو ڏيڍي ڏئي رستي کي سوڙهو ڪرڻ يا دڪيون ڏئي رستي کي تنگ ڪرڻ ۽ ڪٿي وري گندي نالي جي مٿان ڪاڪوس خانه ٺاهي رستي جي ايندڙ ويندڙ لاءِ بدبوء سان گڏ گھٽي کي سوڙهو ڪرڻ، جيڪڏهن مين روڊ گذري ٿو ته انھيءَ جي ٻنھي پاسن کان جيڪڏهن هوٽل وارو آهي ته ڇنڪار ڪري شام جو ڪرسيون ٽيبلون هڻي حد جي پوليس ۽ ميونسپل جي اسٽاف سان ملي آهستي آهستي ٿورو ٿورو وقت گذرڻ سان پڪو اسٽرڪچر تعمير ڪري شاهي رستي کي سوڙهي گلي ۾ تبديل ڪري ڇڏيندا آهن. لاڙڪاڻو به انھيءَ موذي مرض جو بيمار هيو.
انھيءَ وقت رتوديرو، لاڙڪاڻو شھر، نصيرآباد وٽ خاص ڪري مين روڊ هڪ گلي جھڙي صورتحال ۾ هيو. قمبر شھر مان شھداد ڪوٽ ڏانھن ويندڙ رستي جو برو حال هيو. مون پھرئين هفتي ۾ انھن مٿي ذڪر ڪيل براين جو صفايو ڪرڻ شروع ڪيو، جيڪو تقريباً ٻن هفتن اندر سموري ضلعي مان اهي سڀ حددخليون هٽائي ڇڏيون.
1987ع ڊسمبر ۾ چانڊڪا ميڊيڪل ڪاليج ۾ هائوس جاب ڊاڪٽرن هڙتال ڪئي هئي. چانڊڪا ميڊيڪل ڪاليج جي شاگردن به بک هڙتال ڪئي هئي ته اسان کي پھرين سال جي ايناٽامي پيپر ۾ ڪاپي ڪرڻ ڏني وڃي ۽ انھن جي سپورٽ ۾ ٻين ڪاليجن جا شاگرد به انھن جي مدد ۾ آيا، خاص ڪري ڊگري ڪاليج لاڙڪاڻو، جيڪو ميڊيڪل ڪاليج سان ڀت سان ڀت مليل آهي. انھي بک هڙتال تي ويٺل سڀني کي پھريون پيار سان سمجهائڻ جي ڪوشش ڪئي پوءِ سختي ڪئي ته جلد بک هڙتال ختم ڪري ويا.
جڏهن ته هائوس جاب ڊاڪٽر ايڪشن ڪاميٽي جنھن جي سربراهي گھڻو ڪري برڪت الله شاهه ڪري رهيو هيو، جنھن کي سياسي پٺڀرائي هئي، تنھن ڪري پرنسپال ڊاڪٽر اڪبر سومرو ڏاڍو بيزار هيو. پروفيسر اهو به اکين جو ڊاڪٽر انتظام رکڻ جو ڀڙ هيو پر برڪت الله شاهه کان ڏاڍو تنگ هيو، مون وٽ آيو ۽ سڄي حقيقت بيان ڪيائين. پوري ڳالھه ٻڌي پوءِ مان ميڊيڪل ڪاليج ويس ڏٺو ته ڊگري ڪاليج ۽ ميڊيڪل ڪاليج کي جدا ڪرڻ واري ديوار هنڌان هنڌان ڀڳل هئي، جنھن ڪري جڏهن به ڪا ميڊيڪل ڪاليج ۾ ٿوري شاگردن ۾ اڻبڻت ٿيندي هئي ته ڊگري ڪاليج جا شاگرد اتي وڃي معاملي کي وڌيڪ خراب ڪندا هيا.
آفيس موٽي اچي بلڊنگ جي انجنيئر کي گھرائي بجيٽ جو پڇيو جنھن ٻڌايو ته رپيئر جي مد ۾ فنڊز آهن، مون چيو ته سڀ کان پھريان ته ڊگري ڪاليج جي ديوار کي هنگامي بنيادن تي رپيئر ڪر ۽ ٻه فوٽ وڌيڪ مٿي ڪر، جو ماڻھو ٻئي پاسي ڪنھن به صورت ۾ وڃي نه سگھي. خير سان ٿوري عرصي ۾ ديوار جو ڪم مڪمل ٿي ويو. انھي کان پوءِ مون پرنسپال صاحب کي پاڻ وٽ اچڻ لاءِ چيو، تيستائين هائوس جاب جي ڊاڪٽرن ڏاڍو تنگ ڪيو هيو پرنسپال صاحب کي. پرنسپال صاحب پورو قصو ٻڌايو. مون ڊاڪٽر اڪبر سومرو صاحب کي چيو ته مان هڪ شرط تي اهو معاملو حل ڪندس، جيڪڏهن سڀاڻي وري برڪت الله شاه جي سفارش لاءِ نه ايندين. سومرو صاحب چيو ته سائين مان ايترو بيزار آهيان جو اڄ معاملو حل ٿئي سڀاڻي ٻيو ڏينھن نه ٿئي. مان وري ڪيئن هن جي سفارش لاءِ ايندس. مون چيو ته ٺيڪ هاڻي توهان وڃي آرام ڪيو، مان معاملي کي ڏسان ٿو. مون پوليس کي گھرائي چيو ته برڪت الله شاهه کي اريسٽ ڪري ڪنھن پري واري ٿاڻي تي عزت سان رکو ڪنھن به قسم جي بدتميزي ٿيڻ نه ڏجو. ليڪن ڪنھن به طرح سان ملاقات ٿيڻ ناهي ڏيڻي. ٻن ڏينھن کان پوءِ مان وڌيڪ ٻڌائيندس ته ڇا ڪرڻو آهي. شاهه صاحب کي ڊرگهه ٿاڻي ڏانھن کڻي وڃڻ لاءِ چئي ڇڏيو.
جڏهن برڪت الله شاهه کي پوليس گرفتار ڪرڻ لاءِ وئي، شاهه ڪنھن به قسم جي مزاحمت ڪانه ڪئي پر اتي هائوس جاب ڊاڪٽرن کي چيو ته توهان گھٻرايو نه مان جلدي موٽي ٿو اچان ۽ جيڪي بوسڪي جا ڪپڙا پاتل آهن انھن جي استري به خراب ڪانه ٿيندي. مان اوھان وٽ هوندس. برڪت الله شاهه کي سياسي طاقت تي گھڻو گھمنڊ هيو. جيئن پوليس شاهه کي گرفتار ڪري کڻي وئي ته اڌ ڪلاڪ کان پوءِ پھريون فون وفاقي وزير مرحوم مير هزار خان بجاراڻي صاحب جو آيو ته ڀاءُ شاهه صاحب جي پارت هجيو. مون مير صاحب کي پوري ڳالھه ٻڌائي. مير صاحب هڪ ٿڌي طبيعت جو مالڪ ۽ شفيق انسان هيو. ڳالھه کي سمجھي ويو چيائين ته بس مڙئي هلڪو هٿ رکجوس. ٿوري دير کان پوءِ مملڪتي وزير اسلام الدين شيخ جو فون آيو ۽ چيائين ته سائين شاهه صاحب کي توهان ناحق بند ڪيو آهي ۽ شاهه صاحب جا عزير ۽ مائٽ مون وٽ ويٺا آهن. شيخ صاحب وڌيڪ چيو ته توهان کي خبر هوندي ته منھنجو ڀاءُ ميئر سکر جو اميدوار آهي ۽ شاهه صاحبن جا چار پنج ڪوئونسلرن جا ووٽ آهن. تنھن ڪري مھرباني ڪري اڄ ئي کيس آزاد ڪيو. مون شيخ صاحب کي چيو ته توهان ٿوري دير ڪئي آهي، جيڪڏهن ٿورو اڳ ۾ چئو ها ته بھتر هيو، ڇو ته هينئر اسان برڪت شاهه جي والد ۽ ڀاءُ جا به وارنٽ جاري ڪري ڇڏيا آهن، ڇاڪاڻ ته هنن ڪاليج ۾ داخل ٿيڻ وقت گارنٽي ڏني هئي ته اسان جو ڇوڪرو ڪنھن به قسم جي اهڙي ايڪٽوٽي ڪونه ڪندو جنھن جي ڪري تعليمي اداري ۾ امن امان جي صورتحال پيدا ٿئي. جيئن ته هن اسپتال ۽ ڪاليج جي ماحول کي خراب ڪرڻ لاءِ ڪم ڪري پيو، تنھن ڪري برڪت الله جي والد ۽ ڀاءُ جا وارنٽ جاري ڪري ڇڏيا آهن، پوليس پارٽي انھن کي اريسٽ ڪرڻ لاءِ رواني ٿي چڪي آهي.
اسلام الدين شيخ چيو ته ڊي سي صاحب برڪت الله کي کڏ ۾ وجھه، بس قرب ڪر اهي وارنٽ ۽ پوليس پارٽي کي روڪيو ته جيئن هو انھن کي اريسٽ ڪرڻ نه اچن، ٻن ڏينھن کان پوءِ ميئر جي اليڪشن آهي. مون ورائي چيو ته مان ڪوشش ڪيان ٿو، جيڪڏهن پوليس پارٽي نڪتي ناهي ته مان توهانجي ڪري ان کي اليڪشن تائين روڪيان ٿو. تقريباً اڌ ڪلاڪ کان پوءِ وري اسلام الدين شيخ جو فون آيو ته سائين برڪت الله جا مائٽ پريشان ويٺا آهن ۽ چون ٿا ته مھرباني ڪري پوليس اسان جي گھرن تي نه اچي، باقي برڪت الله کي قانون مطابق ۽ جيترو ٿي سگھي ته هٿ هلڪو رکندا ته جيئن شاهه صاحب جو مستقبل خراب نه ٿئي. مون شيخ صاحب کي ٻڌايو ته پوليس پارٽي نڪتل آهي، اميد ته ٿوري دير انھن تائين منھنجو پيغام ملي ويندو ۽ پوليس پارٽي واپس اچي ويندي.
ٿوري دير کان پوءِ پرنسپال اڪبر سومرو صاحب آيو ۽ چيائين ته سائين هائوس جاب وارا ڊاڪٽر اسٽرائيڪ به ختم ٿا ڪن ۽ پنھنجي ڊيوٽي تي ويندا، هاڻي مھرباني ڪري شاهه صاحب کي آزاد ڪيو. مون پرنسپال کي پنھنجو واعدو ياد ڏياريو ته توهان ته واعدو ڪيو هيو ته مان وچ ۾ نه ايندس. چيائين ته سائين هو زور ڏئي بيٺا آهن ۽ مون ڏانھن هلي آيا آهن ته اسان بس ڪئي. وڌيڪ سومرو صاحب چيو ته ٻيا دوست وغيره به ڪافي سفارشون کڻي اچي پھتا آهن. بس هاڻي مھرباني ڪيو.
ٻه ڏينھن شاهه صاحب ڊرگھه ٿاڻي تي هيو، اتان مون واره ٿاڻي جي حوالي ڪيو ته صرف ملاقات بند، باقي ٻي سڀ سھولت هجيس. ٻئي ڏينھن پرنسپال آيو چيائين ته سائين بس هاڻي برڪت الله موٽايو، مون چيو خير برڪت الله ايندو پر توهان کي لکت ۾ ڏئي ته اڳتي اهڙي قسم جي ڪابه حرڪت ڪونه ڪندو. شام جو برڪت الله جو لکيل معافي نامو ڊي سي جي نالي کڻي آيو. مون چيو ته نه اهو قابل قبول ناهي. معافي نامو پرنسپال جي نالي ايندو ته مان هينئر کيس آزاد ڪرائي ڏيان ٿو. صبح سوير پرنسپال صاحب برڪت الله جو هٿ لکيل پرنسپال جي نالي سان معافي نامو کڻي آيو.جنھن ۾ لکيل هيو ته مان برڪت الله شاهه چيئرمين ايڪشن ڪاميٽي ڊاڪٽر هائوس جاب پرنسپال چانڊڪا ميڊيڪل ڪاليج کان معافي ٿو وٺان ۽ اڳتي ڪنھن به قسم اهڙي ايڪٽوٽي ۾ حصو ڪونه وٺندس. مون پرنسپال صاحب کي چيو ته هي معافي نامو صحيح ناهي. چيائين ته پوءِ ڇا لکي ڏئي. مون چيو ته لکي ڏئي ته مان برڪت الله شاهه ڊاڪٽر هائوس جاب لکت ۾ معافي ٿو گھران سائين پرنسپال ڊاڪٽر اڪبر سومرو صاحب کان، باقي سڀ صحيح آهي. شام جو پرنسپال صاحب آيو چيائين ته سائين هي نئون معافي نامو چيائين ته سائين هاڻي ته منھنجا پير پٽي ڇڏيا اٿن، گيدوڙي واري گِگِ ٿي ويا آهن، اڳ هٿ ڏيڻ لاءِ به تيار ڪونه هيا، هاڻي ته منھن جي بوٽ تي مٽي به ڪونه ٿا سھن. خير پوليس کي چيو ويو ته شاهه صاحب کي لاڙڪاڻو پھچايو. شاهه صاحب واپس پھچي سومرو صاحب وٽ اچي پھتو ۽ برڪت الله شاهه هڪ فرمانبردار هائوس جاب ڊاڪٽر جي حيثيت ۾ ۽ انھي کان پوءِ وري لاڙڪاڻي جي ڪنھن به ڪاليج ۾ ڪوئي اڻوڻندڙ واقعو پيش ڪونه آيو.
اهي سڀ ڪم انتظامي لحاظ سان ڪرڻا پوندا آهن ته جيئن ڪنھن بدمعاش کي ايتري ڍر نه ملي، جو غريب ۽ مسڪين جي حالت زار ٿي وڃي. انتظامي حساب سان لچ ۽ بدمعاش کي جيترو سوڙهو ڪبو، اوترو علائقي ۾ امن ۽ امان بھتر رهندو. پاڻ وٽ چوڻي آهي ته: ”هيڻو حاڪم رعيت لاءِ وبال“.
الحمدلله منھنجي طبيعت ايتري ڪڏهن به سخت ناهي رهي، ليڪن انتظامي حساب سان ڪڏهن به ڏاڍي کي پنھنجي وس آهر ڪنھن غريب تي زيادتي ڪرڻ ڪونه ڏني.