شهدادڪوٽ جي صفائي
قبو سعيد رتوديرو روڊ جي ٻنھي پاسي کان حددخليون ڪرڻ وارن جي الڳ ميٽنگ سڏائي، جنھن ۾ چيئرمين، سي ايم او، مختيارڪار ۽ دوڪاندار ۽ ٻيا شامل ٿيا. مون سڀني کي واضع طور چيو ته مونکي هي اهم روڊ حددخلين کان آجو ڪرڻو آهي. دوڪاندارن ۽ ٻين جن جا قبضه ڪيل هيا، تن سڀني هڪ آواز ٿي چيو ته اسين توهان سان هر طرح تعاون ڪنداسين ۽ توهان سرزمين تي هلو ۽ پاڻ اسان کي نشان ڏيو، اسين سڀ پاڻ هڪ هفتي ۾ ميدان صاف ڪنداسين، توهان کي ڪنھن به قسم جي ڪاروائي ڪرڻ جي ضرورت ناهي. مون هنن سڀني کي چيو ته توهان سڀني کي خبر آهي ته توهان جي حد ملڪيت ڪيستائين آهي. تنھنڪري مان ڪونه ٿو هلان، پر مان توهان تي اعتبار ٿو ڪريان ته توهان سرڪاري ايراضي کي ڇڏي پنھنجي حد تائين ويندا. ميٽنگ ختم ٿي سڀ روانا ٿي ويا.
هفتي کان پوءِ واعدي مطابق ان سرزمين تي مختيارڪار ۽ حد جو سپروائيزر تپيدار وياسين ته ماڻھو پنھنجي واعدي مطابق عمل ڪري چڪا هيا ۽ يقين ڄاڻو ته جيڪڏهن مان وڃان ها ۽ انھن کي نشان ڏيان ها ته انھي کان به وڌيڪ ڏهه کان ٻارهن فوٽ پوئتي ميدان خالي ڪري ڇڏين، جو جيڪڏهن وڏو شاهي رستو ٺاهجي ته به ڪافي ايراضي بچي پوي ها. ڪافي دوست جڏهن پنھنجي شھر ٻاهر کان آيا ته انھن لاءِ هڪ اوپرو شھر پيو لڳي.
مون سي ايم او سيال صاحب کي گھرايو ۽ کيس کي چيم ته اسٽريٽ لائيٽ جو بندوبست ڪر. چيائين سائين حاظر پر سائين هڪڙي تڪليف آهي، جيڪڏهن انھي مان آزاد ڪرائيندا ته مان هڪ هفتي جي اندر اسٽريٽ لائيٽ جو انتظام ڪري ڇڏيندم. مون پڇيو ته مسئلو ڇاهي، ٻڌايائين ته ڪرنل صاحب ڏاڍو تنگ ڪيو آهي. هفتي ٻئي هفتي ۾ گھٽ ۾ گھٽ پنجاهه سٺ هزار جو سامان گھرائي ٿو. جيڪڏهن نٿا پھچايون ته گھرائي ۽ ٻاهر ويھاري ٿو ڇڏي. مون پڇيو ته ڇا هو تو کي لکت ۾ ڪجھه ڏئي ٿو. چيائين ته پنھنجي لکت ۾ ڪجھه ڪونه ٿو ڏئي، پر ريسٽ هائوس جي ڪيئر ٽيڪر کان شيون لکرائي موڪلي پوءِ پنھنجا آرمي جا جوان موڪلي ٿو.
مون سيال صاحب کي چيو ته اڄ کان پوءِ تون ڪابه شئي اوڏانهن ڪونه موڪليندين. جيڪڏهن ڪرنل توکي ڪجھه چئي ته تون انکي ٻڌاءِ ته ايس ڊي ايم صاحب روڪي ڇڏيو آهي ۽ چيو اٿائين ته جيڪا به شئي ريسٽ هائوس لاءِ ويندي انجي اپروول پاڻ ايس ڊي ايم صاحب ڏيندو. هاڻي جيڪا به شئي توهان کي گھرجي ايس ڊي ايم جي معرفت موڪليو.
هفتي کان پوءِ ليفٽيننٽ ڪرنل باجوه جيڪو ان وقت پنجاب ريجمينٽ جو سي او هيو، تنھن جو فون آيو ۽ چيائين ته توهان مون سان مليا ناهيو، مون کيس ٻڌايو ته اچڻ سان مصروف ٿي وياسين ۽ مان ڪجھه عرصي ۾ ايندس ۽ ملاقات ڪنداسين ۽ ڪچھري به ٿيندي پر منھنجو اصول آهي ته اڳ ۾ مان پنھنجي پوري ايريا کان واقف ٿيا، پوءِ ٻيا ڪم. باقي جيڪڏهن ڪو اهڙو تڪڙو ڪم هجي ته ٻڌايو. چيائين ته سي ايم او کي ڪجھه هدايت ڪندا ته ريسٽ هائوس لاءِ ضرور شيون آهن، اهي موڪلي ڏئي. مون ڪرنل صاحب کي چيو ته سائين ڪوئي مسئلو ناهي، توهان کي جيڪا شئي کپي توهان پاڻ لکي مون ڏانهن موڪليو، مان اڄ توهان ڏانهن ٿو روانو ڪيان. مون انکي انھي ڪري ايئن چيو جو مونکي خبر هئي ته آرمي وارا اهڙي قسم جي لاءِ لکت ۾ ڪڏهن به ڪونه موڪليندا. تنھن ڪري مون ان سان اها ٽرڪ کيڏي.
ڪلاڪ ٻن کان پوءِ هڪ فوجي ليٽر کڻي آيو. مون کولي ڏٺو ته اهيو خط ريسٽ هائوس جي ڪيئر ٽيڪر جي دستخط سان هيو، جنھن ۾ جنريٽر جي لاءِ ڊيزل، بلب، وائرنگ ۽ ٻيو باٿ روم جو سامان وغيره لکيل هيو. فوجي کان پڇيو ته هنن شين جي ريسٽ هائوس لاءِ ته ڪا ضرورت ناهي، توهان ان سامان کي ڇا ڪندا؟ چيائين ته سائين اسانکي سيڪيورٽي لاءِ جنريٽر ۽ بلب وائرنگ جي ضرورت آهي. مون پڇيس ته سيڪيورٽي ريسٽ هائوس جي يا ڪنھن ٻئي جي چيائين ته اسان جي يونٽ جي آهي، ٻھراڙي ۽ جھنگ آهي، تنھنڪري انھن شين جي ضرورت آهي.
فوجي کي چيم ته ڪوئي مسئلو ناهي، بلڪل اهي سڀ شيون توهان کي ملنديون ڇو ته توهان اسان جي مدد ۾ آهيو، صرف تون وڃ ۽ يونٽ جي طرفان ايڊجوٽنٽ کان يا ٽو آء سي کان دستخط ۽ يونٽ جي مھر سان ليٽر کڻي اچ. باقي هي ليٽر ڪنھن به ڪم جو ناهي، ڇو ته ريسٽ هائوس ايريگيشن ڊپارٽمينٽ جو آهي ۽ اهي اهڙي ڪم لاءِ پئسه بجيٽ رکندا ناهن. باقي مان توهانجي ڪري جيڪڏهن چوندا ته مان ايريگيشن کاتي کي لکان ٿو پوءِ جيئن پئسه ايندا مان توهان کي اهي سڀ شيون مھيا ڪري ڏيندس.
فوجي اهو ليٽر کڻي واپس ويو، ٻئي ڏينھن صبح جو سوير ڪرنل صاحب منھنجي آفيس آيو ۽ مان اڃان گھر ۾ هيس. جوڻيجو پٽيوالو ڊوڙندو آيو ۽ چيائين ته سائين ڪرنل صاحب آيو آهي ۽ آفيس ۾ اچي ويٺو آهي. مان گھر کان ٻاهر نڪتس ته ڏٺم ته آرمي جا جوان آفيس جي مين گيٽ ۽ چوڌاري پوزيشن سنڀالي بيٺا آهن. گھر ۽ آفيس هڪ ئي جڳهه تي هيا ۽ بائونڊري وال به هڪ هئي. جليل بروهي سينيئر ڪلارڪ هيو، ان کي گھرائي چيو ته وڃ ۽ ڪرنل صاحب کي چئو ته جيڪي فوجي آفيس جي ٻاهران بيھاريا اٿائين، انھن کي واپس گھرائي گاڏي ۾ ويھار ۽ جيڪڏهن هتي ڪجھه به ٿيو ته اها منھنجي ذميواري آهي. اِهو ٻڌائيس ته ايس ڊي ايم صاحب تيستائين آفيس ڪونه ايندو جيستائين تون پنھنجا جوان واپس گاڏي ۾ نه ويھاريندين. ايتري ۾ جبار شيخ وڪيل آيو، جنھن اِهو ٻڌو پئي، چيائين ته سائين توهان آرمي وارن سان ڇو ٿا ٽڪر کائو؟ ايئن ڪرڻ سان نقصان ۾ ويندئو. مون جبار کي چيو ته تون فڪر نه ڪر، تون ويھي ڏس ڇا ٿو ٿئي. جليل بروهي سينيئر ڪلارڪ ويو ۽ ڪرنل صاحب کي منھنجو پيغام ڏنو ۽ ڪرنل انھي وقت سڀ پنھنجا جوان واپس گھرائي گاڏي ۾ ويھاريا ۽ انھي کان پوءِ مان آفيس آيم ۽ ڪرنل صاحب کي چانھه وغيره صلاح ڪيم، چانھه پيتائين تقريباً اڌ ڪلاڪ ويٺو ۽ سٺي دوستاڻي ماحول ۾ گفتگو ٿي. هن وري ساڳي ڳالھه ڪئي ۽ مون به هن کي پنھنجو موقف بيان ڪيو. مونکي اها خبر هئي هي ڪنھن به حالت ۾ لکت ۾ ڪونه ڏيندا، تنھنڪري مان به بال هنن جي ڪورٽ ۾ اڇلي ڇڏيو.
ڪرنل صاحب کي سمجھايو ته ايئن ڪرڻ سان فوج جي بدنامي ٿيندي ۽ توهانجو ڇا خيال آهي ته هي جيڪي شيون توهان کي ڏين ٿا، سولين کي خبر ڪونه پوندي هوندي. آرميءَ کي هر موومينٽ تي سڀ خرچ ملي ٿو، انھي کان علاوه توهان کي آءِ ايس ڊيوٽي الائونس ملي ٿو جيڪو سنڌ حڪومت ادا ڪري ٿي ۽ انھي لاءِ دستخط به اسان کي ڪرڻي هوندي آهي. توهان کي ۽ اسان کي به خبر آهي ته مارشلا آهي، پر آرمي هتي سول حڪومت جي ايڊ ۾ آيل آهي. سول حڪومت جو مطلب ته مان هتي اسسٽنٽ ڪمشنر سول جو نمائندو آهيان ۽ توهان منھنجي مدد لاءِ هتي آهيو. ڪرنل صاحب خاموش ٿي ويو، هن کي ٻيو ڪو جواب ڪونه هيو، تنھن ڪري چيائين ته مان توهان سان ملڻ آيم ڏاڍي خوشي ٿي، جڏهن توهانجو اچڻ ٿئي ته صرف اڌ منو ڪلاڪ اڳم ٻڌائجائين. بھرحال سٺي ماحول ۾ ملاقات ختم ٿي ۽ ٻيھر اهڙي قسم جو خط نه سي ايم او ميونسپلٽي ڏانھن آيو، نڪي مون ڏانھن آيو، باقي تعلقات بھتر رهيا. حددخليون ته خير سان ختم ٿي ويون.