پنهونءَ جي پار ۾
شھدادڪوٽ جي گھاريل گھڙين جي ذڪر ڪرڻ کان اڳ مان انھن دوستن جي اٿاريل سوالن جو ٿورو گھڻو ذڪر ۽ وضاحت ڪرڻ ضروري ٿو سمجھان.
سنڌ جي خاص ڪري ڊگري يافته ۽ سنڌ سان محبت ڪرڻ جي دم ڀرڻ وارن جو اهيو سوال هر سنڌ جي آفيسر کان جڏهن ڪوئي فيس بوڪ يا ڪنھن به محفل ۾ چوندا آهن ته فلاڻي آفيسر پنھنجي ايريا يا قوم لاءِ ڇا ڪيو؟.ڪوئي روزگار وغيره پنھنجي ماڻھن کي ڏنو؟ پنھنجي قوم جي ماڻهن کي ڪيتريون نوڪريون ڏنيون؟ وغيره وغيره.
مان صرف اهو چوندس ته آفيسر جو ڪم عوام سان بي ريا ٿي خدمت ڪرڻ آهي. ڪنھن سان زيادتي ۽ ظلم نه ڪري. هر هڪ لاءِ سھولت پيدا ڪرڻ لاءِ وس آهر ڪوشش ڪري. ڪنھن هڪ جي ڌر نه ٿئي.
آفيسر ڪنھن جي ووٽ ڪري ڪونه ٿيندو آهي، تنھنڪري هن جو ڪوئي تڪ ڪونه هوندو آهي. پورو صوبو ۽ ملڪ انجي ايريا هوندو آهي ڇوته هو رياست جو نمائندو هوندو آهي.
افسوس سان چوڻو ٿو پوي ته اسان جي نوجوانن وٽ پرکڻ جو معيار اهو آهي ته هنن خاطر ٻين سان زيادتي ڪري انھن جو ڪم ڪري. جيڪڏهن ايئن نٿو ڪري ته اهو بيڪار ماڻھو آهي.
هر مٽ مائٽ، ڄاڻون سڃاڻو ۽ دوست جي اها ڪوشش هوندي آهي ته هن جي ڪنھن عزيز کي نوڪري وٺرائي ڏي، چاهي اهو انجي لائق آهي يا ناهي. جيڪڏهن چئبو ته ڀائو هي ته ڪجھه ڪونه ٿو ڄاڻي ته چوندا ته پوءِ تون ڇاجي لاءِ آفيسر ٿيو آهين جو هيءُ خصيص ڪم به ڪونه ٿو ڪرين.
اهو اسانجي سنڌ جي دعويدارن لاءِ جائز ۽ معقول آهي ته انھن جو ڪم هر حال ۾ ٿئي، چاهي ڪنھن غريب مسڪين جو حق غضب ٿئي.
هاڻي توهان جيڪڏهن ڪنھن دوست کي سفارش ڪري ان جي نوڪري لاءِ چئو ۽ اهو دوست توهانجي ڪري ڪنھن اهل ڇوڪري کان ان جو حق کسي منھنجي يا ڪنھن ٻئي جي ڪري ان نالائق کي نوڪري ڏئي ته اسان جا سنڌ دوست چوندا ته سائين واهه واهه، ماڻھو ڀلو ادا، اوڙي پاڙي يا ٻيو ڪو ويو هن کي نوڪري وٺي ڏني.
ڇا اِها سنڌ جي خدمت آهي ته ڪنھن غريب مسڪين ۽ اهل جي روزگار تي لت ڏئي ٻئي نا اهل جي جھول ۾ وجھجي؟
ڇا اهو مسڪين ماروئڙو جنھنجو حق کسيو وڃي سنڌ ڌرتي جو ڄائو ناهي؟
ڇا ان مسڪين جو ڪوئي حق ناهي؟
اسان جا دوست سنڌ جا گھڻگھرا اهو ڇو ٿا سوچن ته آفيسر جو ڪم آهي ته پنھنجي ايريا ۾ ترقياتي ڪم ڪرائي.
پھرئين ڳالھه ته ترقياتي ڪم ڪرائڻ چونڊيل نمائندن جو ڪم آهي، نڪي آفيسرن جو.
آفيسر ٿيڻ کان پوءِ هن جي لاءِ پورو صوبو ۽ ملڪ هن جي ايريا ۽ قوم آهي.
چونڊيل نمائندن جو ڪم آهي پاليسون ٺاهڻ ۽ ان تي عمل ڪرائڻ. آفيسر پاپند آهي چونڊيل نمائندي جي پاليسي کي عملي جامو پھرائڻ جو.
چونڊيل نمائندو جوابده آهي پنھنجي تڪ، صوبي ۽ رياست ۽ خاص ڪري پنھنجي تڪ جي عوام جو.
جيڪڏهن عوام جو چونڊيل نمائندو ايريا جي ترقي ۽ پنھنجي تڪ جي عوام لاءِ صحت، تعليم، رستا، روزگار ۽ ٻيا ڪم نٿو ڪري ته اهو انجي اهل ناهي ته ٻيھر عوام انکي نه چونڊي.
مگر افسوس سان چوڻو ٿو پوي ته اسان جا لکيل پڙهيل ڪڏهن به اهو انھن نمائندن کان سوال ڪونه ڪندا ته ڀوتار اسان توکي سردي ۽ گرمي ۾ پنھنجا ٻار ٻچه بيمار، ڪراڙا ۽ نادار مائٽ اڃ ۽ بک تي وٺي پولنگ اسٽيشن تي وڃي ووٽ ڏنا، ڌڪا ٿاٻا کاڌا ۽ توهان کي ڪامياب ڪرايو، تو ڇا ڇا ڪيو پنھنجي تڪ جي عوام لاءِ؟
اسان جا دوست سنڌ جو سڄڻ چوڻ وارا اهو ڪڏهن به انھن کان سوال ڪونه ڪندا پر آفيسر جي لاءِ اها پرکڻ جي ڪسوٽي اختيار ڪندا ته آيا اهو آفيسر اهل آهي يا ناهي؟
جيڪڏهن اسانجو لکيل پڙهيل انھي منفي سوچ ۾ گرفتار آهي ته سنڌ ۽ سنڌ جو عوام ڪڏهن به ترقي ڪري ڪونه سگھندو.
منھنجي سنڌ جي خاص ڪري نوجوانن کي عرض آهي ته سڀ کان اول پاڻ ۾ اهليت پيدا ڪيو. ٻئي ڪنھن اهل جي حق تلفي ڪرڻ جي ڪوشش نه ڪيو.
جنھنجو جيڪو ڪم آهي انھي کان پڇو، جيڪڏهن ٻئي کان پڇندا ته ڪم ڪجھه ڪونه ٿيندو. سنڌ جيئن پوءِ تيئن وڌيڪ پٺتي ويندي.
سنڌ کي پٺتي رکڻ ۾ صرف آفيسر ناهن، پر سڀ کان وڌيڪ توهان پنھنجا ۽ سنڌ جا دشمن پاڻ آهيو جو ڪاپي ڪلچر تي زور، ٻين جي حق کائڻ لاءِ سفارشون ڳولھيو، ووٽ ڏئي ڪنھن اهل کي ڇڏي نااهل کي پنھنجو نمائندو چونڊيو پنھنجي چونڊيل نمائندي کان سنڌ جي ڀلائي لاءِ ڪو سوال ڪونه پڇو. اسان سڀني کي ٿڌي دل سان سوچڻ گھرجي ته آيا اسان جيڪو ڪجھه چئون ۽ ڪيون ٿا، ڇا اهيو اسان جي سوسائٽي يا برادريءَ لاءِ صحيح آهي؟.
منھنجو توهان سڀني دوستن کان سوال آهي ته ڇا جيڪو اِهو چيو وڃي ٿو ته سنڌي آفيسر پنھنجي ايريا يا قوم لاءِ ڇا ڪيو؟ اهو سوال آفيسر کان پڇجي يا عوام جي چونڊيل نمائندي کان؟
ڇا آفيسر سنڌ جي ڪنھن دوست جو پٽ، ڀاءُ، ڀائٽيو، ڀاڻيجو، ماسات، ماروٽ وغيره ناهي؟ ڇا اسانجي سوسائٽي پنھنجي ذات کان علاوه سوچيو آهي؟