مير مرتضيٰ ڀٽو جي شهادت
هوم ڊپارٽمينٽ ۾ انوقت ٻه ايڊيشنل سيڪريٽري هيا.
هڪ ايڊيشنل سيڪريٽري ايڊمنسٽريشن اينڊ پوليس
ٻيو جيل ۽ اينٽي ٽيررسٽ ڪورٽس.
ايڊمنسٽريشن ۽ پوليس جو ايڊيشنل سيڪريٽري مسٽر امتياز قاضي هيو.
سيڪريٽري هوم مسٽر نويد احسن. مسٽر نويد احسن هڪ وڏو ايماندار، قابل، محنتي، انسان دوست ۽همدرد انسان هيو. 2005ع ۾ مان جڏهن جوائنٽ سيڪريٽري ۽ فنانشل ائڊوائيزر فار ايجوڪيشن، ايگريڪلچر، ليبر اينڊ اوورسيز، يوٿ اينڊ ٽوئرزم منسٽريز هيم ته انوقت مسٽر نويد احسن منھنجو وفاقي سيڪريٽري خزانه هيو.
2009ع ۾ جڏهن مان ايڊيشنل سيڪريٽري ايجوڪيشن هيم ته انوقت مسٽر امتياز قاضي منھنجو سيڪريٽري ايجوڪيشن هيو. قاضي صاحب هڪ باصلاحيت، نھايت ديانتدار، اصول پسند، گھٽ ڳالھائڻ ۽ محتاط آفيسرن مان هڪ آفيسر آهن.
1996ع سنڌ جي شھري علائقن ۾ ڪافي افراتفري وارو ماحول هيو. پوليس ۽ رينجرس ڏينھن رات انھيءَ ۾ رڌل هئي ته جيئن عام شھري لاءِ حالتن کي سازگار بڻائي سگھجن. خاص ڪري ڪراچي جي خراب حالتن کي ٺيڪ ڪرڻ لاءِ وفاقي حڪومت رينجرس جي معرفت ڪافي ڪاميابي حاصل ڪئي. ڪافي محنت ۽ جدوجھد سان سنڌ جي گادي واري شھر ۾ ڪنھن حد تائين امن و امان جي صورتحال بھتر ٿي.
ڪراچيءَ جي امن کي بحال ڪرڻ لاءِ وفاقي حڪومت جو وڏو ڪردار هيو ۽ تقريباً هر مھيني هاءِ پاور ميٽنگ ٿيندي هئي، جنھن ۾ هڪ ٻه دفعا صدر پاڪستان فاروق لغاري صاحب به پاڻ ميٽنگ پريزائيڊ ڪئي، نه ته هميشه وزير اعظم پاڪستان محترمه بي بي شھيد ۽ مرحوم جنرل نصيرالله بابر وفاقي وزير داخله پاڻ ميٽنگ پريزائيڊ ڪندا هئا.
1996ع ۾ ننڍا وڏا واقعا تمام گھڻا ٿيا، پر مان صرف ٻن جو ذڪر ڪندس.
هڪ سائين عبدالله شاهه جي ڀاءُ جي شھادت گھڻو ڪري احسان الله شاهه نالو هيس.
ٻيو محترمه بي بي شھيد جو ڀاءُ مير مرتضيٰ ڀٽو جي شھادت.
سائين عبدالله شاهه جي ڀاءُ جي شرپسند عناصرن جي هٿان شھادت ڪراچيءَ ۾ دهشگردن جي خلاف آپريشن تيز ڪري ڇڏيو.
مير مرتضيٰ ڀٽو جي شھادت پ پ حڪومت کي حڪومت جي ايوانن کان ٻاهر ڪڍي ڇڏيو.
سيپٽمبر جي تقريباً آخري هفتي جي شروعات ۾ سج لٿي مهل اونداهيءَ جي وقت ڪلفٽن ۾ ستر ڪلفٽن جي گھر جي دروازي کان تقريباً ستر قدم پري مير مرتضيٰ ڀٽو کي بيدرديءَ سان پوليس جي دهشتگردن هٿان شھيد ڪيو ويو، جيڪو خاص ڪري سنڌ جي عوام لاءِ نھايت تڪليف ده، وڏو سانحو ۽ ڏکوئيندڙ واقعو هيو.
جڏهن مير مرتضيٰ ڀٽو کي شھيد ڪيو ويو، ان وقت مسٽر منظور حسين ڀٽو هوم سيڪريٽري هيو، ڊاڪٽر شعيب سڊل ڊي آءِ جي ڪراچي ۽ آپريشن جو انچارج، ڪراچي سائوٿ جو ايس پي مسٽر واجد دراني هيو. مسٽر واجد دراني ذات جو اصل کوکر لاهور جو هيو، پر واجد جا وڏا ڳڙهي ياسين جي دراني خاندان وٽ ڪم ڪار سنڀاليندا هيا، تنھن ڪري دراني فيملي جو هٿ واجد کوکر جي مٿان هيو، تنھن ڪري سنڌ جي ڊوميسائل تي سي ايس ڪري پوليس سروس آف پاڪستان ۾ آيو ۽ پاڻ سان دراني ذات سڏائيندو رهيو.
رات جو تقريباً اٺين وڳي چيف سيڪريٽري پنجاب جو فون منھنجي گھر واري فون تي آيو ۽ چيائين ته هوم سيڪريٽري سنڌ سان منھنجو رابطو ڪونه ٿو ٿئي، تنھن ڪري توکي فون ڪيو آهي. وڌيڪ چيائين ته مونکي خبر پئي آهي ته مير مرتضي ڀٽو کي قتل ڪيو ويو آهي. مون چيو ته سائين اڃان تائين ته اهڙي افسوس ناڪ خبر مون تائين ناهي پھتي، پر مان وري خبر وٺي توهان کي ٻڌايان ٿو. منظور ڀٽو صاحب انوقت ڪنھن شاديءَ جي سلسلي ۾ تاج محل هوٽل تي ويل هيا. مون هڪدم ڀٽو صاحب سان رابطو ڪيو ۽ ڀٽو صاحب کي ٻڌايو ته چيف سيڪريٽري پنجاب جو فون آيو هيو ۽ هي ڳالھه ڪئي اٿئين. ڀٽو صاحب في الحال ته خاموش ٿي ويو ۽ چيائين ته مونکي به اهڙي قسم جي ڪابه خبر ناهي ملي. مون وري هوم ڊپارٽمينٽ جي ڊيوٽي آپريٽر کان پڇيو، تنھن به چيو ته اهڙي ڪابه رپورٽ پوليس جي طرفان ڪانه ملي آهي. مون وري منظور ڀٽو هوم سيڪريٽري سان رابطو ڪيو پر تيستائين اهو مسئلو اسان کان لڪل رهيو. ڀٽو صاحب چيو ته يار مونکي اڃان تائين ڪوبه اهڙي قسم جو ڪنفرم اطلاع ڪونه مليو آهي. باقي اڙي ٿڙي خبر آهي جنھن لاءِ حتمي نٿو چئي سگھجي. چيائين چڱو آفيس اچو ۽ مان به اچان ٿو، پوءِ وڌيڪ خبر پئي ته اصل حقيقت ڇا آهي. ٿوري دير کان پوءِ عام خبر هلي ته مير مرتضي ڀٽو شھيد ٿي ويو.
مونکي اڄ تائين اها خبر پئجي نه سگھي آهي ته صوبي جي چيف سيڪريٽري ۽ هوم سيڪريٽري کان اڳ پنجاب جي چيف سيڪريٽري کي ڪيئن خبر پئي؟ انھيءَ کان وڌيڪ اها اچرج جھڙي ڳالھه هئي ته افسوسناڪ واقعو ٿي ويو پر پوليس هوم ڊپارٽمينٽ کي ڪافي دير تائين بي خبر رکيو، جيڪو ضرور ڪنھن سوچيل منصوبي تحت هيو. جنھن جي جڏهن سپريم ڪورٽ جي جسٽس ناصر اسلم زاهد جي سربراهي ۾ تحقيقياتي ڪميشن صرف اهو چئي بس ڪئي ته انھيءَ مير مرتضيٰ جي شھادت ۾ ڪي لڪل هٿ هيا. جڏهن ته اسين هوم سيڪريٽري ۽ پوليس سميت تحقيقاتي ڪميشن آڏو ڏيڍ ٻه مھينه پيش ٿيندا رهياسين، جيڪي رڪارڊ گھربل هيا سڀ مھيا ڪيا ويا، پر ٿيو ايئن ‘‘کھودا پہاڑ نکلا چوہا ۔’’