شخصيتون ۽ خاڪا

ميگهه ونس مالها (ڀاڱو پهريون)

ھي ڪتاب ٿر سان وابستہ خاص ڪري ميگهواڙ جاتي جي شخصيتن تي لکيل خاڪن تي ٻڌل آهي، جنھن بابت ليکڪ جو چوڻ آهي تہ سنڌي ۾ خاڪن جا ڪتاب تہ کوڙ آيا پر انھن ۾ ٿر خاص ڪري ميگهواڙ جاتيءَ جون شخصيتون رهجي ويون آھن تنھنڪري پاڻ اهو ضروري سمجهندي هي ڪتاب لکيو آهي.

Title Cover of book ميگهه ونس مالها (ڀاڱو پهريون)

پروفيسر ڊاڪٽر خانجي پڙهيار

لکڻ زندگي، زندگي ڪيئن ڇڏجي، پڙهڻ بندگي، بندگي ڪيئن ڇڏجي، ڏکيو ڪم عشق اکرن جو آهي، رکي دوستي، دوستي ڪيئن ڇڏجي. (بخاري) ڪي ڪي ماڻهو املهه ۽ بهار باغ هوندا آهن. جيڪي پنهنجي مختصر عمر ۾ ايترو ته ڪم ڪري ڏيکاريندا آهن، ۽ ايڏو نانءُ ڪمائيندا آهن، جنهن جي حاصلات لاءِ وڏي عمر ۽ محنت جي ضرورت گهربل هوندي آهي. پالڻهار جي خلقيل ڪائنات ۾ انيڪ انسان پيدا ٿين ٿا، ۽ رب جي درٻار ۾ موٽي وڃن ٿا پر ڪي ڪي ماڻهو هن دنيا ۾ اچي پنهنجو نالو روشن ۽ زنده رکن ٿا، ۽ پنهنجي مائٽن توڙي پنهنجي جاتيءَ جو ڳاٽ هميشه لاءِ اوچو ڪن ٿا. جنهن کي پنهنجي جاتيءَ وارا صدين تائين ياد ڪندا رهندا. اهڙن مور جهڙن ماڻهن ۾ خانجي هريجن کي شامل ڪرڻ وڌاءِ ڪونه ليکبو. شري خانجي پڙهيار، جنهن جو جنم تاريخ 13 آگسٽ 1970ع تي مٺيءَ لڳ، ڳوٺ مالڻهور ويڻه جنهن کي مالڻهور ڀوتاڙيو به چون، ۽ هڪ ڪکائين چونئري اندر ڄڻ اونڌاهيءَ ۾ ڏيئي مثل ٿيو. پاڻ جڏهن پنهنجي ماتا جي گرڀ ۾ ڇهن مهينن جو هو، ته سندس پتا شي نگارام پڙهيار، هن فاني سنسار مان موڪلائي چُڪو هو. سندس ماتا شري سُکان، ڌي جگتو مل ذات ڪتيرو، ڳوٺ ٽالهي تعلقه عمرڪوٽ جي هئي. سندس ماتا پنهنجي ور جي فوت ٿيڻ تي سدائين ڏکي زندگي گذاري ۽ پنهنجي پُٽ جي ڪاميابيءَ لاءِ هميشه دعائن جا ٻُڪ کڻي، ڀڳوان کان پرارٿنا ڪندي رهندي هئي، ته منهنجو پُٽ پڙهي وڏو انسان ٿيئي. مائٽن جون دعائون رنگ لائينديون آهن، ۽ خانجي پڙهيار اڄ هڪ وڏي عهدي تي فائز آهي، ۽ پنهنجي پريوار جو نانءُ روشن ڪيو آهي. سندس پتا جي فوت ٿيڻ کانپوءِ سندس سنڀال ۽ پڙهائڻ جو ذمون، سندس ناني جگتو مل ڪيترو، ۽ سندس مامن ڪرتو مل ۽ ماڌو مل ۽ سندس چاچن سنڀال ۽ پڙهائيءَ جو خرچ ڪيو. شري خانجي پڙهيار جن پرائمريءَ ۾ مڊل تعليم، 1981ع کان 1984ع تائين گورنمينٽ پرائمري اسڪول هريجن ڪالوني مالڻهور ويڻه ۾ ورتي. مئٽرڪ سال 1986ع ۾ گورنمينٽ هاءِ اسڪول مٺي مان پاس ڪيائين ۽ انٽر سال 1987ع ۾ گورنمينٽ ڊگري ڪاليج مٺيءَ مان ڪيائين. پاڻ هڪ غريب خاندان جو فرد هو. انٽر پاس ڪرڻ بعد ڪجهه دوستن مهراڻ يونيورسٽي ۾ داخلا وٺڻ لاءِ صلاح ڏني ۽ همٿايو. اهڙيءَ طرح هُن مهراڻ يونيورسٽيءَ ڄامشورو ۾ داخلا ورتي، وڌيڪ پڙهڻ لاءِ سندس ناناڻن گڏوگڏ ڪجهه ڳوٺ وارن ۽ ٻين همدردن سندس مالي ساهتا ڪئي، ۽ هن پنهنجي همت نه هاري ۽ کيس پڙهڻ جو شوق تمام گهڻو هو تنهن ڪري سال 95–1994ع ۾ M.E (Mechanical) مهراڻ يونيورسٽي ۽ انجنيئرنگ ٽيڪنالوجيءَ مان فرسٽ ڪلاس فرسٽ پوزيشن ۾ پاس ڪيائين. جلد ئي 1996–05–16 تي ليڪچرار BPS–17 ۾ مقرر ٿيو. ساڳئي يونيورسٽيءَ ۾ جتي 2009ع تائين 17 سال عرصي تائين ٽيچنگ جي پيشي سان وابسطه رهيو. سال 2008ع ۾ Ph.D انجنيئرنگ ڊپارٽمينٽ آف مڪينڪل انجنيئرنگ، مهراڻ يونيورسٽي آف انجنيئرنگ ٽيڪنالوجي ڄامشورو مان پاس ڪري، ميگهواڙ جاتيءَ لاءِ فخر جو ثبوت بڻيو. انهي بعد سال 2010–2009ع ۾ ايسوسيئيٽ پروفيسر BPS–20 ۾ ساڳئي يونيورسٽيءَ ۾ مقرر ٿيو. سال 2010ع ۾ پروموشن ذريعي BPS–21 ۾ ڊپارٽمينٽ آف مڪينڪل انجنئرنگ مهراڻ يونيورسٽي ڄامشورو ۾ پروفيسر مقرر ٿيو، ۽ پروفيسر خانجي هريجن سال 2011ع کان ڊائريڪٽر آف پوسٽ گريجويٽ اسٽڊيز جي پوسٽ تي ڪم ڪري رهيو آهي. پاڻ شادي سال 1996ع ۾ ڪيائين، کيس اولاد ٻه نياڻيون 1. نهيا ڪلاس VI 2. ڪريا ڪلاس V۽ ٽي پُٽ آهن. 1. هالار، جيڪو شاگرد آهي، ڪلاس نائين، سنڌي گرامر اسڪول قاسم آباد حيدرآباد ۾ پڙهي پيو 2. يووراج، شاگرد ڪلاس نرسري 3. تشار، شاگرد ڪلاس پري نرسري. پاڻ سال 1996ع کان پنهنجي سروس ڪري قاسم آباد حيدرآباد ۾ رهي پيو. سندس ڌرم پتني گنگا جو پنهنجي پتيءَ سان پورو پورو ساٿ ۽ همدردي رهي آهي. پروفيسر خانجي هريجن صاحب ڪيترن ئي ٻاهرين ملڪن جا دورا ڪيا. آسٽريليا، اٽلي، مليشيا، نارٿ سائيپرس، يونائٽيڊ عرب امارات ۽ برطانيه وغيره. پنهنجي سبجيڪٽ سان لاڳاپيل ڪانفرنسون اٽينڊ ڪيون. پروفيسر خانجي کي ڪيترائي مڃتا طور ايوارڊ مليا، خاص ڪري بيسٽ ريسرچ پيپر ايوارڊ HEC طرفان مليو، سال 95–1994ع ۾ سلور ميڊل۽ Academic Exeallen and Award مليو ۽ ميرٽ سرٽيفڪيٽ فائنل سال M.E (Mechanical) ۾ فرسٽ ڪلاس فرسٽ پوزيشن حاصل ڪرڻ تي مليو. 13-2012ع جو Best University Teacher جو ايوارڊ 2013-12-23 تي HEC طرفان اسلام آباد ۾ ڏنو ويو. پروفيسر خانجي صاحب مختلف ڪانفرنسون، سيمينار ۽ ورڪشاپ اٽينڊ ڪيا، جن ۾ دبئي ۾ 2013ع ٻه ڏينهن شرڪت ڪئي. 2010ع ۾ ٻه ڏينهن سائيپرس ۾ شرڪت ڪئي. 2008ع ۾ هڪ هفتو گلاسڪو اسڪاٽلينڊ U.K ۾ شرڪت ڪئي. 2007ع ۾ چار ڏينهن پرٿ ويسٽرن، آسٽريليا ۾ شرڪت ڪيائين. 2006ع ۾ هڪ هفتو فلورنس اٽليءَ ۾ ڪانفرنس ۾ شرڪت ڪئي. انهيءَ کانسواءِ پاڪستان ۾ ٿيندڙ انٽرنيشنل ڪانفرنسون اٽينڊ ڪيون. پروفيسر خانجي پڙهيار صاحب جا ريسرچ بابت پيپر/ پبليڪشن ۽ هڪ ڪتاب (Enviroment and Sustainable Development) به شايع ٿيو. پروفيسر خانجي صاحب ميگهواڙ جاتيءَ جو هڪ بي بها موتي آهي. هڪ نيڪ، بااخلاق، باڪردار انسان آهي. سندس سٻاجهڙي صورت وارو ڪردار اسان کي هميشه ياد رهندو. سو لڳن طوفان ڀل، سو دفعا وڄڙيون ڪرن، جن گُلن کي آهي کڙڻو، سي مگر کڙندا ضرور.