شخصيتون ۽ خاڪا

ميگهه ونس مالها (ڀاڱو پهريون)

ھي ڪتاب ٿر سان وابستہ خاص ڪري ميگهواڙ جاتي جي شخصيتن تي لکيل خاڪن تي ٻڌل آهي، جنھن بابت ليکڪ جو چوڻ آهي تہ سنڌي ۾ خاڪن جا ڪتاب تہ کوڙ آيا پر انھن ۾ ٿر خاص ڪري ميگهواڙ جاتيءَ جون شخصيتون رهجي ويون آھن تنھنڪري پاڻ اهو ضروري سمجهندي هي ڪتاب لکيو آهي.

Title Cover of book ميگهه ونس مالها (ڀاڱو پهريون)

ڊاڪٽر شبنم راٺوڙ

تم تو ساگر کارا ڀيا، چڙي چونچ ڀرنت، کاري ڪو امرت ڪيا، گڻ ڀريو گجنت. پاڪستان جي تاريخ ۾ پهرين ميگهواڙ جاتيءَ جي عورت، جنهن پي. ايڇ. ڊي ڪري پنهنجي مُلڪ ۽ قوم ۾ پنهنجو نالو سونهري اکرن ۾ لکرايو ۽ تاريخ جي ورقن ۾ هميشه لاءِ محفوظ ڪرايو. اُها مهان هستي آهي ڊاڪٽر شبنم راٺوڙ جنهن جو جنم تاريخ 1974–01–25 تي گنيش ٽي. ٻالاڻي کوکر شهر مٺي جي گهر ورتو. سندس ماتا جو نالو مان ٻائي، ڌي مهرو مل ذات ڪڏيچه، ڳوٺ گوڌيار تعلقو مٺي آهي. ڊاڪٽر شبنم راٺوڙ پنهنجي بنيادي تعليم، زيل پاڪ ڪالوني حيدرآباد جي سرڪاري اسڪول مان حاصل ڪئي، جتي سندس والد گنيش ٻالاڻي صاحب زيل پاڪ سيمنٽ فيڪٽريءَ ۾ ملازمت ڪندو هو. انٽر سائنس زبيده گرلس ڪاليج حيدرآباد مان ڪرڻ بعد، سنڌ زرعي يونيورسٽي ٽنڊو ڄام ۾، ايگريڪلچر سوائل سائنس (Soil Science) ۾ بي. ايس. سي. آنرس ۾ داخلا ورتائين، جتان هڪ سال آنرس ۽ پوءِ ٻه سال ايم. ايس. سي. (ايگريڪلچر) سال 2001ع ۾ پاس ڪيائين، ۽ يونيورسٽيءَ ۾ سيڪنڊ پوزيشن هولڊر رهي، جتي کيس ”سلور ميڊل“ سان نوازيو ويو. سندس شادي سال 1999ع ۾ شري نندن ڪمار پٽ ڪيشو لال ذات جوڳو، اصل ڳوٺ جاريلو تعلقه ڇاڇرو هو، جتان 1971ع ۾ لڏي اچي ڪوٽ ميرس لانڍي اچي آباد ٿيا، ان سان ٿي، جيڪو هيلٿ ٽيڪنيشن جي پوسٽ تي نوڪري ڪري رهيو آهي. جنهن مان کيس اولاد هڪ نياڻي نيهانندن، جيڪا ڪلاس نائين ۾ پڙهي رهي آهي، ۽ هڪ پُٽ سُڌارت نندن، جيڪو اٺين ڪلاس ۾ پڙهي رهيو آهي. شبنم کي سندس پتي شاديءَ کانپوءِ اڳتي تعليم ڏيارڻ ۾ همت وڌائي، سال 2004ع ۾ کيس سنڌ ايگريڪلچر ريسرچ ۾ ڪميشن پاس ڪرڻ تي، ريسرچ آفيسر جي نوڪري ملي. نوڪريءَ دوران تمام گهڻي محنت ڪرڻ تي حڪومتِ پاڪستان ايشين ڊيولپمينٽ بينڪ جي تعاون سان اعليٰ تعليم لاءِ نامزد ڪيو. سال 2007ع ۾ شبنم راٺوڙ پي. ايڇ. ڊي ڪرڻ لاءِ جرمنيءَ جي شهر اسٽوٽ گارت رواني ٿي، جتي يونيورسٽي آف هونر هائيم University of Honer Heim ۾ شاگرديءَ واري زماني ۾، پنهنجي فيلڊ ۾ انتهائي محنت سان ريسرچ ڪرڻ تي، يورپين يونين Europuen Union جي هڪ پروجيڪٽ ۾ ملازمت ملي، جيڪا هُن جي ريسرچ سان لاڳاپيل هئي. ڊاڪٽر شبنم پنهنجي ريسرچ کي پبلش ڪرائڻ کان اڳ، ڪيترين ئي عالمي ڪانفرنس ۾ شرڪت ڪئي ۽ سوئيزرلينڊ، جرمني، آسٽريا ۽ هنگريءَ جي ٽاپ ڪلاس جي يونيورسٽين ۾ ليڪچر ڏنا، ۽ پنهنجي ريسرچ پيش ڪئي، جتان کيس هميشه بهترين ايوارڊ سان نوازيو ويو. سال 2010ع ۾ آمريڪا (USA) جي شهر Sandiago ۾ ٿيل عالمي زرعي ڪانفرنس ۾ کيس مڃتا طور عالمي سرٽيفڪيٽ ڏنو ويو، جيڪو پوري دنيا مان تمام ٿورن ماڻهن کي ڏنو ويندو آهي. اهڙو اعزاز ماڻيندڙ انهيءَ سال جي شبنم دنيا جي ٽيئن، ۽ پاڪستان جي پهرين عورت هئي جيڪا ميگهواڙ جاتيءَ سان تعلق رکندڙ Scientist آهي. 2011ع ۾ ڊاڪٽر شبنم راٺوڙ کي پي. ايڇ. ڊي جي ڊگري تمام سٺي نمبرن سان ايوارڊ ڪئي ويئي، ۽ پاڪستان جي پهرين ميگهه ونس عورت پي. ايڇ. ڊي. جي ڊگري حاصل ڪندي، پنهنجي جاتيءَ جو ڳاٽ اونچو ڪرايو، جنهن تي ميگهواڙ جاتيءَ کي هميشه لاءِ ناز رهندو. تنهن کانپوءِ واپس آئي ۽ کيس پروموٽ ڪري اسسٽنٽ ايگريڪلچر ڪيمسٽ ڪراچي رکيو ويو، جتي نوڪري ڪري رهي آهي.