انجنيئر گيانچند

جي هانءُ نه هارين ڪوهيارل، هيءُ ڏينهن به گهاري وينداسين، ڇو پير پساري ويٺو آن، اُٿ ڏونگر ڏاري وينداسين. (اياز) ڪنهن به قوم يا قبيلي ۾، ملڪ ۽ سماج ۾ عظيم انسان ڪڏهن ڪڏهن پيدا ٿيندا آهن. انهن جو جنم ٿئي ٿو ته هو قوم ۽ قبيلي لاءِ نوان ترجمان بڻجي نمودار ٿيندا آهن، جيڪي بهادر، اصول پرست، اڻموٽ ۽ خاص صلاحيتن جا مالڪ هوندا آهن. هو مشڪل ۾ مشڪل راهون به هموار ڪري ڇڏيندا آهن. اهڙن املهه انسانن تي قومون ناز ڪنديون آهن. اهڙا مڻيادار مڙس پنهنجا ذاتي مفاد ڇڏي، عوامي مفادن لاءِ ڊوڙندا ۽ ڊڪندا رهندا آهن. انسان دنيا ۾ جنم وٺي اچي ٿو ۽ انيڪ دنياوي مرحلا طئي ڪري، زندگيءَ جا ڪئي لاڙها چاڙها ڏسن ٿا، جن مان ڪڏهن ٻُڏڻ ۽ ڪڏهن ترڻ ٿئي ٿو. انهن جي زندگيءَ جي منزل موت نه آهي، جيڪو عوام لاءِ ڪجهه ڪرڻ چاهين ٿا. جيڪي ٻاٽ سان لڙڻ ٿا ۽ روشنيءَ جي راهه وٺن ٿا. جيڪي اونده اُجارڻ جي بي قرار جستجو ڪن ٿا. جيڪي اماس جهڙي جڳ ۾ ڏيئو ٿيڻ جي جدوجهد ڪن ٿا، جيڪي انسان ٻين کان مختلف ۽ منفرد هوندا آهن. جيڪي وقت جي آڪاش تي شعور ۽ ساڃاهه جون اُهي انڊلٺون اڀاريندا آهن، جن جا اُجرا عڪس تاريخ جي جهروڪن مان هر دور ۾ پيا ليئا پائيندا آهن. ڪردار، قابليت، دانشمندي ۽ انسانيت جي خدمت ماڻهن کي مهانتا جا معراج ارپي ڇڏي ٿي، ۽ ماڻهن جي دلين تي ماهر سنگتراش جي چٽن جيئن چٽيل رهن ٿا. اهڙو ئي هڪ اڻموٽ ۽ املهه انسان، انجنيئر گيانچند به آهي، جنهن کي اهڙن محبوب ماڻهن جي مالها جي موتين ۾ ڳڻي سگهجي ٿو، جن لاءِ محبتون ۽ عظمتون محدود هونديون آهن. لطيف صاحب چيو آهي: مون سي ڏٺا ماءِ، جنين ڏٺو پرينءَ کي، ڪري نه سگهان ڪا، تنين سندي ڳالهڙي. انجنيئر گيانچند جو جنم تاريخ 1966–03–01 تي، هڪ مهان استاد ٺاڪرو مل ڪڏيچه جي گهر، ڳوٺ ويڙهار تعلقه ڏيپلو ضلع ٿرپارڪر ۾ ٿيو. سندس ماتا شري جو نالو کيمان ٻائي، ڌي جگتو مل کوکر، ڳوٺ ڪُتاني تعلقي ڏيپلو جي آهي. پاڻ پرائمري تعليم 5 درجا 1977ع ۾ ۽ مڊل 1980ع ۾، گورنمينٽ هريجن ڪالوني اسڪول ويڙهار مان پاس ڪيائين، ۽ 1982ع ۾ ميٽرڪ هاءِ اسڪول ٽنڊو جان محمد مان، ۽ انٽر سال 1984ع ۾ گورنمينٽ ڊگري ڪاليج ٽنڊو جان محمد مان پاس ڪري، B.E (Agri) سنڌ زرعي يونيورسٽي ٽنڊو ڄام ۾ داخل ٿيو، ۽ سال 1990ع گريجوئيشن B.E (Agri) جي ڊگري حاصل ڪئي. انهي کانپوءِ ڏهن سال تائين ڪنسٽرڪشن (اڏاوتي ڪمپني) سڄي سنڌ ۾ ڪم ڪيو. سندس پتا ٺاڪرو مل هڪ نيڪ ۽ قابل استاد هو، جنهن جي ڪاوشن سان ويڙهار ۾ پرائمري اسڪول جو بنياد پيو، ۽ جنهن پنهنجي پوري زندگي پنهنجي جاتيءَ جي ٻارن ۾ تعليم جي روشني ڦهلائڻ لاءِ ارپڻ ڪري ڇڏي، جنهن جو مثال اڄ به موجود آهي، ته ٿرپارڪر ۾ گهڻي ۾ گهڻا ميگهواڙ جاتيءَ جا پڙهيل لکيل ۽ سروس ۾ ويڙهار جا ماڻهو آهن. انهي ڪردار جو سڄو سهرو سائين ٺاڪرو مل جي سر تي اچي ٿو، ۽ انجنيئر گيانچند جو چاچو سائين هميرچند به ڪيترن ئي هاءِ اسڪولن جو هيڊ ماستر ٿي رهيو آهي، ۽ سڄي فيملي پڙهيل لکيل آهي. پاڻ شادي سال 1992ع ۾ شريمتي گيتا ٻائي، ڌي امرو مل ذات سيجو، ڳوٺ ماڃٺي تعلقي مٺي ضلع ٿرپارڪر سان ڪئي. جنهن مان کيس اولاد ٻه نياڻيون ۽ چار پُٽ آهن. 1. گلشن ڪمار، جيڪو ميڊيا سائنس اقرا يونيورسٽي ڪراچيءَ جو شاگرد آهي. 2. گلزار ڪمار NED يونيورسٽي ڪراچيءَ ۾ پڙهي پيو. 3. سمير انٽر سائنس ڪراچي ۽ 4. نقاش، ڪلاس ٻيو، پرائمري اسڪول ويڙهار ۾ پڙهي رهيو آهي. انجنيئر گيانچند ڍاٽڪي، سنڌي، اردو، انگريزي ۽ سرائڪي ٻوليون لکي پڙهي سگهي ٿو، ۽ سندس پسنديده پوشاڪ شلوار قميض (سفيد ڪاٽن) آهي، ۽ سنڌي ٽوپي ۽ پٽڪو به شوق سان پائي ٿو. انجنيئر گيانچند پنهنجو سياسي ڪيريئر 1980ع ڌاري، عوامي تحريڪ مان شروع ڪيو. جڏهن هو سنڌ ايگريڪلچر يونيورسٽيءَ ۾ گريجيويشن ڪري رهيو هو. انهي وقت ڄام صادق علي وڏي وزير جي جابرانه دور ۾ سياسي طور کيس 1992ع ۾ ڏيپلو پوليس طرفان گرفتار ڪيو ويو، ۽ هڪ مهينو جيل ۾ رکيو ويو. سال 1993ع واري اليڪشن ۾ اقليتي سيٽ تي آزاد اميدوار طور صوبائي سيٽ تي اليڪشن لڙيو، جنهن ۾ سڄي سنڌ ملٽيپل وارڊ هو. انهي وقت پنهنجي ميگهواڙ جاتي فيصلو ڪري، MNA جي سيٽ لاءِ ڊاڪٽر کٽو مل جيوڻ، ۽ MPA جي سيٽ لاءِ انجنيئر گيانچند کي ووٽ ڏيڻ جو فيصلو ڪيو، ۽ انجنيئر گيانچند وڏي اڪثريت سان ڪامياب ٿي سنڌ اسيمبليءَ جو ميمبر ٿيو، ۽ پنهنجي سياسي ڪيريئر جي پهرين ڏاڪي کي ڪراس ڪيو. تنهن کانپوءِ پيپلز پارٽيءَ ۾ شموليت اختيار ڪئي. سال 2002ع جي عام چونڊن ۾ پ پ پ جي ٽڪيٽ تي PS–60 تعلقي ڏيپلو تي ارباب غلام رحيم جي سامهون فارم ڀرائي اليڪشن لڙيو، پ پ پ جو ڪوبه اميدوار فارم ڀرڻ لاءِ تيار نه ٿيو. انهي ڪري ارباب غلام رحيم جي ظالماڻه حرڪتن جو شڪار پاڻ بڻيو ۽ جاتيءَ به لوڙيو. اليڪشن لڙيو پر ڪامياب نه ٿي سگهيو پر همت نه هاري، ۽ پنهنجي جفاڪشي جاري رکي. سال 2004ع ۾ نامزد وزير اعظم شوڪت عزيز جي سامهون پ پ پ جو ڪو به اميدوار فارم ڀرائڻ لاءِ تيار نه ٿيو، پر هي ميگهه ونس اتهاس جو پهريون شخص، مرد مجاهد پ پ پ طرفان ڪورنگ اميدوار هو. سال 2008ع ۾ پ پ پ طرفان کيس ٽڪيٽ ڏنو ويو، پر مالي حالتن ڪري هن حصو نه ورتو. پر ڪو رنگ اميد وار طور هُن ڀرپور اليڪشن ورڪ ۾ حصو ورتو. سال 2013ع جي اليڪشن ۾ به ارباب غلام رحيم جي سامهون، PS–60 ڏيپلو تي پ پ پ جو ڪوبه ماڻهو اليڪشن لڙڻ لاءِ تيار نه ٿيو. تڏهن به هيءُ اڻ موٽ مڙس ارباب غلام رحيم جيڪو وزيراعليٰ ٿيڻ جي خواهش رکندڙ هو جي خلاف اليڪشن لڙيو، ۽ 36 هزار ووٽ کنيا ۽ ميگهواڙ جاتي وارن ڪافي مدد ڪئي، پر اليڪشن کٽي نه سگهيو. انجنيئر گيانچند ڏيپلو تعلقه جو رهواسي هجڻ ڪري، سياسي يا ميگهواڙن جي مسئلن ڪري سدائين اربابن سان مخالفت ۾ رهيو. سندس ڀاءُ موهن لال پڻ يونين ڪائونسل جهرمريو، تعلقي ڏيپلو جو ناظم ۽ ڊسٽرڪٽ ڪائونسل ٿرپارڪر جو ميمبر2001ع کان 2005ع تائين رهيو، جنهن ۾ هو ڊسٽرڪٽ ڪائونسل ۾ پڻ ارباب جي مخالف گروپ جو اڳواڻ هو. موهن لال کي 2005ع جي لوڪل باڊيز جي اليڪشن ۾ حصو وٺڻ کان روڪڻ لاءِ گرفتار ڪيو ويو، ۽ پ پ ڇڏڻ لاءِ وقت جي وزيراعليٰ ارباب غلام رحيم ننهن چوٽيءَ جو زور لڳايو، ۽ 6 مهينا جيل ۾ رکرايو، 6 ڪوڙن ڪيسن ۾ سينٽرل جيل حيدرآباد نارا جيل، ۽ حيدرآباد جي مختلف ٿاڻن تي قيد رکيو ويو، ان جي باوجود ثابت قدم رهيو. انجنيئر گيانچند جي سچائي ۽ پ پ سان وفاداريءَ جي ڪري، جڏهن 2005ع ۾ آصف علي زرداري صاحب جيل مان آزاد ٿي آيو، ته کيس ملڻ وقت زرداري صاحب انجنيئر گيانچند کي سلام ڪري خير مقدم ڪيو، ۽ پُٺي ٺپري اهي لفظ چيا ته ”تون منهنجو پهريون ٿرپارڪر جو بهادر دوست آهين“، ۽ سندس وفاداري ۽ قربانيءَ جي اعتراف ۾ کيس 25 لک رپين جي جيب خرچي تحفي ۾ ڏني. انجنيئر گيانچند صاحب ٿر جي غريب طبقن طرفان اليڪشن ۾ حصو ورتو، ۽ کين ڏاڍ سان وڙهڻ جو اُتساهه ڏنو. معاشري مان سياسي طور ڳڻپ ۾ نه ايندڙ ميگهواڙن کي سياسي سڃاڻپ ۽ شعور ڏنو، ٿر جي بي تاج بادشاهه سڏائيندڙ اربابن کي مسڪين ماڻهن جي ووٽ جي طاقت جو احساس ڏياريائين، مظلوم طبقن جي نمائيندي جي حيثيت ۾، اڻ جُهڪندڙ ڪردار طور سڃاتو وڃي ٿو. ميگهواڙن کي انسان طور تسليم نه ڪندڙ وڏيرڪي سماج کان هُن ووٽ ورتا، ۽ کانئس سندن ليڊر طور تسليم ڪرايو. مختلف ڪيسن کي منهن ڏنائين، ۽ محترمه بينظير ڀٽو صاحبه جي شهادت وقت به مٿس ڪيس داخل ٿيو. گيانچند يونيورسٽيءَ جو هڪ لکيل پڙهيل ۽ آزاد خيال آهي، ۽ هو ڪنهن جي ماتحت رهڻ لاءِ تيار نه آهي. پنهنجي ذات جي ميگهواڙن جي ترقي، واڌاري ۽ انهن ۾ همت پيدا ڪرڻ لاءِ ڪوشان آهي. جنهن لاءِ هيءُ ۽ سندس ڀاءُ موهن لال زماني جون ڪافي سختيون سهي اڏول رهيا ۽ پنهنجي جاتيءَ ۾ ڪافي مقبول آهن. آخر سندس پارٽيءَ سان وفاداري، ۽ سچائي هئڻ ڪري جناب بلاول ڀٽو زرداري، چيئرمين پ.پ.پ. ۽ ڪو چيئرمن جناب آصف علي زرداري صاحب، مڃتا طور کيس سنيٽ جو جنرل ٽڪيٽ ڏنو، ۽ 5 مارچ 2015ع تي اليڪشن ۾ ڪاميابي ماڻي، ميگهواڙ جاتيءَ جو ٻيو سينيٽر ٿيو ۽ پنهنجي جاتيءَ جو نالو روشن ڪيو، جنهن ۾ سريندر ولاسائيءَ جو تمام گهڻو سهڪار رهيو. پاڻ پ پ پ سنڌ ڪائونسل جو ميمبر به آهي. هُن ميگهواڙ برادريءَ جي ٻن شاگردن کي، MBBS ۾ وزير اعليٰ جي صوابديده ڪوٽا تي داخلا وٺي ڏني. انهي کانسواءِ ڪافي ترقياتي ڪم ۽ نوڪريون به پنهنجي ميگهواڙ جاتيءَ وارن کي ڏياريون، ۽ قدم قدم تي ميگهواڙ جاتيءَ سان گڏ ۽ ساٿ ڏيندو رهي ٿو.

شخصيتون ۽ خاڪا

ميگهه ونس مالها (ڀاڱو پهريون)