جولائي مھيني ۾ ٿڌڙي هِير جھڙي شخصيت
پنھنجي پيشرو چانڊڪين، ڊاڪٽر اسماعيل ماڪو صاحب جي يادگيرين تي مشتمل هن ڪتاب جا ورق ورائيندي آئون پڻ چانڊڪا جي ڪاريڊورس مان گذرندي، ليڪچر هال ۾ ويھندي ٻاهر ننڍن ننڍن باغيچن تان نظر ڊوڙائيندي، پراڻن رهائشي ڪوارٽر ۽ هاسٽل نمبر 3 کان ٿيندي هاسٽل نمبر 4 جي ڪمري نمبر 34 ۾ اچي ڪري نوجوان ضمير ڦل سان ملان ٿو! مُڙي ڪري وري دروازو کولي هاسٽل جي ڪاريڊور مان ٻاهر نظر ڊوڙائي ڏسان ٿو تہ منھنجي حيرانيءَ جي حد نٿي رهي ! ائين ٿو لڳي منھنجا سڀ جيڏا، منھنجا ڪلاس فيلوز اُتي ئي موجود هُجن ! نہ رڳو موجود پر سڀ ساڳيا نوجوان، ساڳيا ڇوڪرا، ساڳي سوڀيا، ساڳي سونھن، ساڳيا ٽھڪ!
ائين ئي ذهن جي سافٽ ويئر ۾ ڪٿي محفوظ ٿيل بي نام فولڊرن منجهان، چانڊڪا جي يادن جو فائيل ڄڻ تہ کُلي پيو هجي. ڊاڪٽر اسماعيل ماڪو صاحب نھايت محنتي، جاکوڙي ۽ سنڌ جي روايتن جو امين رهيو آهي! جنھن پنھنجي ڪاليج جي زماني جي يادگيرين کي سھيڙي عام فھم، سولي ۽ عوامي ٻوليءَ ۾ اهڙي تہ سھڻي انداز ۾ پيش ڪيو آهي جو پڙهندڙ کي پاڻ سان گڏ وٺيو پيو هلي، اسٽوڊنٽ لائيف ۽ ميڊيڪل ڪاليج خاص طور تي ڪاليج جي ڪلچر جي پس منظر ۾ نھايت مفيد معلومات سان گڏ فنڪارانہ طريقي سان مزاح، اها بہ ميڊيڪل ٽرمانالوجيءَ ۾ استعمال ڪيو اٿائين جيڪاان زماني جي سياسي ڪلچر جو حصو هوندي هئي ۽ ساڳي طرح ميڊيڪل ٽرمانالوجي سان ڀرپور پنھنجا شعر بہ شامل رکيا اٿس بيشڪ تہ هي هڪ ليکڪ جا ذاتي تجربا، مشاهدا ۽ وارتائون آهن پر ساڳي جاءِ تي هڪ دور جي تعليمي، علمي ادارن جي اندرين ٻاهرين سياسي، سماجي اٿل پٿل وارين وارتائن سان ڀرپور ڪارائتو ۽ اهم دستاويز پڻ آهي.
ڊاڪٽر صاحب چانڊڪا جي بيرن کان ويندي پنھنجي استادن پروفيسرن تائين جو ذڪر نھايت اعليٰ طريقي سان پيش ڪيو آهي. ڊاڪٽر صاحب پنھنجي ڪتاب جي شروعات ئي جولائي جي گرم گرم ڏينھن ۽ جهولن سان ڪئي آهي ۽ ائين ئي ايئر ڪنڊيشنڊ ننڊ جو ذڪر پڻ حقيقي ۽ نھايت سھڻي انداز ۾ ڪيو اٿائين!
سچ پچ تہ چانڊڪا جي سرزمين جو نقشو منھنجي حواسن ۽ يادگيرين منجهہ بہ بلڪل اهڙو ئي چٽيل آهي، لاڙڪاڻي جي گرمي، ڏامر جا تتل روڊ، واڻراھہ ڪا ورلي!! شايد تڏهن ئي تہ مون بہ هڪ نظم لکيو هو جنھن جو پسمنظر بہ جھڙو ڪر ساڳيو ئي هو!
جا پرينءَ جي نانءَ ۾ آ
سان وڻن جي ڇانوَ ۾ ڪانھي
نانوَ ان جي کان سواءِ
ڇانوَ کي ڳوليون ڪٿي؟
پاڻ کي روليون ڪٿي!؟
سچ پچ تہ چانڊڪا جو اهو دور، اسان سڀني چانڊڪين جي زندگين ۾ هڪ زخم وانگر آهي ۽ جڏهن بہ جتي بہ ڪو چانڊڪين/ڪلاس فيلو ملندو آهي تڏهن اِهو زخم گلاب وانگر مھڪندو آهي.
ڊاڪٽر ضمير ڦُل
خيرپور