آتم ڪٿا / آٽوبايوگرافي

چانڊڪا ۽ ملينيئم گرل (يادگيريون)

سدائين مُرڪندڙ چھري وارو ڊاڪٽر محمد اسماعيل ماڪو. ڊاڪٽر تہ ڀلو ۽ ماهر آهي، پر اُن کا وڌيڪ اِنسان دوست ۽ آدميت جو احترام ڪندڙ آهي. سڄاڻ ليکڪ ۽ شاعر. لطيفي فڪر کي پنهنجي نظر سان پرکيندڙ ۽ بيان ڪندڙ ۽ ڪمال جو داستان گو آهي. ڪتاب ”چانڊڪا ۽ ملينيئم گرل“ چانڊڪا ميڊيڪل ڪاليج جي يادگيرين ۽ واٽس ايپ گروپ تي لکيل مضمونن ۽ نثري ٽڪرن تي مشتمل دلچسپ ڪتاب آھي. ڪتاب ۾ رڳو شاگردن ۽ استادن جا قصا ناھن پر ڪيتريون ئي يادون، دلچسپيون ۽ تاريخي ڳالھيون پڻ شامل آھن. ڪتاب جي آخر ۾ ڊاڪٽر ماڪي، پنھنجن واسطيدار ڊاڪٽرن جا مختصر تعارف بہ شامل ڪيا آهن، جيڪي هڪ تسلسل ۾ هن ڪتاب جو حصو آهن.
Title Cover of book چانڊڪا ۽ ملينيئم گرل (يادگيريون)

دٻاءُ ۾ رهڻ، گهڻا ڪم يا موٽا يا خراب خيال

جيڪڏهن مريض نفسياتي طور گهڻو متاثر ٿيل هجي تہ کانئسن پڇجي تہ هن کي ڪو غير يقيني يا عام رواجي زندگيءَ کان پرڀرو ڪو تجربو نہ ٿيو آهي. جيڪو مريض جي غلط سوچن ۽ وهمن کي کولي ٻڌرائيندو. ان کان بعد اهُو پڇڻ کپي تہ هن کي ڪھڙا خيال ستائين ٿا يا پريشان ڪن ٿا. گهڻو ڪري نفسياتي احوال، طبي احوال، شڪايت، اڳئين بيماري، خانداني احوال، پر نفسياتي مسئلن ۾ مريض جي ذات جو ڇيد ڪجي. ان کان ان جي اسڪول، نوڪريءَ، يارن شادي ۽ وڌيڪ تعليم متعلق تفصيل سان پڇجي. مريض ٻار يا پوڙهو هجي تہ ان جي مائٽن يا پاڙي وارن کان حال احوال معلوم ڪجي. هتي ٻن ڳالھين جو خاص خيال رکڻ گهرجي.
1. ڪڏهن ائين ٿيندوآهي تہ پھرين هڪ نشاني واضح نہ هوندي آهي. پر پوءِ واضح ٿيندي آهي.
هر سرشتي جي جانچ کان پوءِ ڪيتريون ئي نشانيون گم ٿيل نظر اينديون آهن. ساه رڪجڻ ۽ کنگهہ، ساھہ جي نظام رڪجڻ ڪري يا ساه جو رڪجڻ جيڪو گهڻي ڪم ۽ دل جي سور سبب ٿيندوآهي. اڌ رنگو، مٿي جو سور، غشي، تنتي سرشتي جي جانچ وقت.
2. مريض جو حال احوال هڪ ئي نشست ۾ پورو نہ ڪريو. يا مريض هڪ دفعو ڏسڻ سان حتمي رايو قائم نہ ڪري ڇڏيو. لڳاتار جانچ پڙتال ڪيو تہ ڪھڙيون نشانيون گم ٿين ٿيون. ۽ ڪھڙيون نيون نمايان ٿين ٿيون. يا مريض جي مشاهدي دوران ڪو نئون نقص نڪري اچي. (مون کي افسوس آهي تہ ڪافي چيپٽر ۽ پنا گم ٿي ويا آهن، پر نفسياتي بيمارين لاءِ سوال نامو هڻو. ائين مريض لفظ ڪيئن اچاري ٿو. هن سامھون عڪس ڪيئن اچن ٿا ۽ هو ڪيترو مشتعل آهي. هنيئر جيڪي عنوان ملندا لکبا. پر ضروري ناهي تہ اُهي مڪمل هجن. جيڪو چاهي پڙهي جيڪو چاهي نہ پڙهي).