آتم ڪٿا / آٽوبايوگرافي

چانڊڪا ۽ ملينيئم گرل (يادگيريون)

سدائين مُرڪندڙ چھري وارو ڊاڪٽر محمد اسماعيل ماڪو. ڊاڪٽر تہ ڀلو ۽ ماهر آهي، پر اُن کا وڌيڪ اِنسان دوست ۽ آدميت جو احترام ڪندڙ آهي. سڄاڻ ليکڪ ۽ شاعر. لطيفي فڪر کي پنهنجي نظر سان پرکيندڙ ۽ بيان ڪندڙ ۽ ڪمال جو داستان گو آهي. ڪتاب ”چانڊڪا ۽ ملينيئم گرل“ چانڊڪا ميڊيڪل ڪاليج جي يادگيرين ۽ واٽس ايپ گروپ تي لکيل مضمونن ۽ نثري ٽڪرن تي مشتمل دلچسپ ڪتاب آھي. ڪتاب ۾ رڳو شاگردن ۽ استادن جا قصا ناھن پر ڪيتريون ئي يادون، دلچسپيون ۽ تاريخي ڳالھيون پڻ شامل آھن. ڪتاب جي آخر ۾ ڊاڪٽر ماڪي، پنھنجن واسطيدار ڊاڪٽرن جا مختصر تعارف بہ شامل ڪيا آهن، جيڪي هڪ تسلسل ۾ هن ڪتاب جو حصو آهن.
Title Cover of book چانڊڪا ۽ ملينيئم گرل (يادگيريون)

Normal specific gravity of urine

جيڪڏهن رت ۾ ڪئلشم جو مقدار وڌي ويندو آهي تہ ان ڪري ADH نالي رطوبت گهٽ پيدا ٿيندي آهي ۽ ان جو ڪم پڻ متاثر ٿيندو آهي ۽ جسم مان گهڻو پاڻي زيان ٿيندو آهي ان کان علاوہ پڻ گهڻا پيشاب شيون مثلا، چانھہ، ڪافي وڌيڪ واپرائجن تہ پڻ گهڻا پيشاب ايندا آهن ۽ اڃ بہ گهڻي لڳندي آهي جسم مان لوڻ بہ خارج ٿي سگهي ٿو. سور ۽ اڃ اهي ٻہ نشانيون آهن جنھن جي معرفت اوهان ٻين علامتن جا رستا ڳولھي سگهو ٿا.
جيڪڏهن اوهان ڪو نقطو ڳولي ورتو تہ تڪليف هن سبب جي ڪري ٿي آهي تہ اهو ممڪن آهي تہ اوهان نظام ۾ جيڪي تبديليون آيون آهن انھن کي سمجهي سگهو ٿا، جڏهن توهان مريض جي تڪليفن جي تفصيل ۾ وڃو تہ اتي ان ڳالھہ تان نظر بلڪل نہ هٽايو تہ مريض کي اها تڪليف ڪھڙي نموني شروع ٿي. ان ۾ اهو ڏسڻو پوندو آهي تہ ڪا شيءِ مريض کي ڳجهي طريقي سان ڏاڍو بيمار تہ نہ ٿي ڪري يا ڪا تڪليف مريض تي وقفي وقفي سان اثرانداز تہ نہ ٿي ٿئي يا مريض کي جيڪا تڪليف شدت سان ٿي هئي ان ۾ آهستہ آهستہ فائدو ايندو وڃي ٿو پر صفا ختم ڪونہ ٿي ٿئي اوهان کي ڪڏهن ڪڏهن تڪليف ڪھڙي ريت شروع ٿي وارو سوال وڏي معلومات ڏيندو آهي بنسبت تہ ڪھڙي تڪليف اٿس.
ڪيترن مريضن ۾ عموما جيڪي نفسياتي مريض هوندا آهن ۽ تمام گهڻي عرصي کان تڪليف جو ذڪر ڪندا آهن. اهڙن مريضن کان اهو پڇو تہ هن وقت ڪھڙي خاص ڳالھہ آهي جنھن ڪري تون ڊاڪٽر وٽ آيو آهين.
ڪڏهن ڪڏهن مريض ان جو روشن ۽ وڻندڙ جواب ٻڌائيندو آهي تہ ڪڏهن ائين چوندو آهي: ”تہ مان توڏانھن اچڻ جو ڪو خواب تہ نہ لڌو آهي پر منھنجي زال مون کي هتي وٺي اچڻ تي مجبور ڪيو آهي“.
ڪڏهن ڪڏهن اهو بہ چوندو آهي تہ :
”منھنجو هڪ مائٽ ستت مري ويو آهي جنھن کي پڻ ھھڙي بيماري هئي، مان ان ڀئو کان اوهان کي ڏيکارڻ آيو آهيان. اڳتي هلي اسان اهڙن سوالن جي هڪڙي تفصيل لکنداسون جيڪي مريض کان حال احوال وقت پڇبا آهن پر انھن جي محدود اهميت آهي. جڏهن مريض پنھنجي آکاڻي ٻڌائي ختم ڪري ۽ ان تڪليف جي معائني جو وقت اچي وڃي تہ ڊاڪٽر پھرئين ڳالھہ مريض کان هي پڇي تہ:
1. ڇا تون ۽ مان هڪ ئي ڳالھہ متعلق ڳالھائي رهيا آهيون؟
2. اها ڪھڙي تڪليف آهي ۽ ان ڪري تنھنجي جسم جو ڪھڙو ڪم متاثر ٿيو آهي؟
توهان مريض لئہ پنھنجو سوالنامو ٺاهيو، سوالن کي دهرائڻ جي اهميت تي تڏهن ئي زور ڏيو جڏهن مريض اوهان کي قائل نہ ڪري سگهي.
جڏهن اوهان مريض جي حاضر شڪايت جو حال احوال لکو تہ ان وقت ٻين عضون تي بہ ٿورو توجھہ ڏيو. جي ائين نہ ڪندئو تہ انھن نظامن جون خرابيون اوهان کي ڦاسائي ڇڏينديون جيڪي اڃان ظاهر ئي نہ ٿيون هونديون.