محترمہ بينظير ڀٽو کي خراج تحسين
By: Dr. Muhammad Ismail Mako
Oh! Queen you ever live in our hearts.
(1)
This is not story of candle in the wind,
we are gathered to remember queen of sind
she martyred in dark December
my son weep remember her and remember
هي ڪھاڻي هوا ۾ موم بتي جي ناهي،
هي ڪھاڻي تہ سنڌ راڻي جي آهي،
هن کي سياه ڊسمبر ۾ شھيد ڪيو ويو،
منھنجو پٽ هن لاءِ لڙڪ لاڙي ٿو،
مون کي ياد ان جي ڏياري ٿو.
(2)
She rinse her soul with mystic thought
Pains of poors she bought
The precious charge of poors she took
Dancing girl of moen jo daro redance
And king priest lined up for her look.
توهان تہ صوفين جي سلوڪن سان پنھنجو روح ڌوئي ڇڏيو،
۽ غريبن جي غمن کي خريد ڪيو،
ها توهان غريبن جي غمن جو بار کنيو،
هو ڏسو موئن جي دڙي جي ناچڻيءَ توهان جي چوگان تي ٻيھر نچڻ شروع ڪيو آ،
۽ موهن جي دڙي جو بادشاه توهان جي ديدار لاءِ توهان جي مقبري جي ٻاهران قطار ۾ بيٺو آهي.
(3)
One dark night baba salute from the torture cell
The june breeze and cathedral bell
He remembered pinky’s first cry
The strongest soft voice with courage smell
The courageous girl gone with little steps and school bag
She touched her puberty and studied in Oxford lab.
Then she became precious bride
She wed in layari with peoples pride
Folk saw her in dress dark red
She was looking like white angel’s shed.
هڪ سياھہ رات جو ٽارچر سيل مان تنھنجي محبوب بابا جون جي هوا ۽ گرجا جي گهنڊن کي
سلامي ڏني،
ها هن کي ياد پيو هو پنڪيءَ جو پھريون روئڻ،
اهو مڌر ۽ مضبوط آواز پاڻ سان همت کڻي آيو،
هو پوءِ اها همت ٿيلھو لٽڪائي پتڪڙن قدمن سان پڙهڻ وئي،
پوءِ اها همت جوان ٿي آڪسفورڊ ۾ پڙهي،
پوءِ اها همت قيمتي ڪنوار ٿي لياري جي ڪارن ماڻھن جي احترامي نعرن ۾،
لوڪ تہ ان کي ڳاڙهي وڳي ۾ ڏٺو،
پر ڪن کي تہ اها فرشتن جيان سفيد لباس ۾ نظر آئي.
(4)
You felt tremors of pain
When locked baba gave you fare well smile
He looked in your brighten eyes for a while
He whisper not weep، you must his
Mission complete
Though it may be early or late
You promised him behind bars
You must start ethical wars.
درد جي احساس کي توهان تڏهن محسوس ڪيو،
جڏهن زندان جي جهروڪي مان توهان جي محبوب بابا توهان کي الوداعي مسڪراهٽ ڏني،
هو ڀڻڪيو ، نہ رنو ، هن توهان جي چمڪندڙ اکين ۾ ڏسي ورتو،
تہ دير سان يا جلد توهان هن جي مشن کي پورو ڪندا،
ها توهان هن سان زندان جي پويان وچن هو ڪيو،
ها مان ڇيڙينديس هٿيارن جون نہ پر اخلاق جون جنگيون.
(5)
In black dress and bare feet you never crave
Lay down pink princes in grave
You look last coffin and
Promise brothers brave
I fought i fought still
The darkness turn bright
I fought to lost drop of my blood
Still every body gets right.
ها مان توهان کي ڏٺو هو پيرين اگهاڙي سياھہ لباس ۾ بغير التجا جي،
جڏهن توهان پنھنجا گلابي ڀائر مٽي کي موٽائي ڏنا،
توهان ساڻن هو واعدو ڪيو ها مان وڙهندس مان وڙهندس،
تيستائين جيسين اوندھہ روشني ۾بدلجي نہ وڃي،
هامان وڙهندس مان وڙهندس ايستائين جو منھنجي بدن جي،
لھوءَ جو آخري قطرو کٽي نہ وڃي،
۽ ايستائين جو هر ڪنھن کي پنھنجو حق ملي وڃي.
(6)
You said touching the cross jesus not freed
Doing the confession man never left greed
But you achieve honor respect pride when
Bonded being freed.
توهان چيو صليب کي ڇھڻ سان عيسيٰ آزاد ڪو نہ ٿو ٿئي،
اعتراف ڪرڻ سان ماڻھو چڱو نہ ٿو ٿئي،
پرجڏهن اوهان غلامن جا زنجير ٽوڙيو ٿا،
تہ اوهان کي مٿانھين منزل ملي ٿي.
(7)
You shared justice, compassion and love,
The reason for free fly of dove
You said democracy is the best revenge
One day all slaves broke their cage.
توهان انصاف، رحم ۽ پيار ورهايو،
اوهان ڳيري جي آزاد اڏام جو سبب ٻڌايو،
اوهان چيو جمھوريت بھترين انتقام آهي،
هڪ ڏينھن سمورا غلام پنھنجو پڃرو ٽوڙي ڇڏيندا.
(8)
You taught the lords
Come and start ethical crusades
No arms, no harms, no bombs, no bullets
But the world love needs
No nets, no pets, no noble dress,
No phones, no drones, no global village
But the hungry peoples need
Sufficient food, moral good and
Poors privilege.
توهان يورپ جي آقائن کي پڙهايو،
اچو اخلاق جون صليبي جنگيون وڙهون،
دنيا کي هٿيار نہ ٿا کپن، زخم نٿا کپن، نہ گولا ٿا کپن، نہ گوليون ٿيون کپن، کپي ٿو تہ پيار
ها دنيا کي نہ نيٽ ٿي کپي، نہ پالتو ڪتا ٿا کپن، نہ شاهي لباس ٿا کپن،
نہ فون ٿا کپن، نہ حملا آور جهاز ٿا کپن، نہ ئي دنيا کي عالمي ڳوٺ ٿو کپي،
ها کپي ٿو تہ بکين ماڻھن کي مناسب خوراڪ، بھتر اخلاق ۽ پنھنجي غريبيءَ جو حق.
(9)
Now your followers leading the folk
All amendments of dictator
Gone it is not a joke
One day all will happy you find complete dream
There will be no begging and no scream.
هاڻي اوهان جا پوئلڳ عوام جي اڳواڻي ڪن ٿا،
مذاق ناهي پر ظالم جا سڀ قانون ختم ٿيا آهن،
هڪ ڏينھن اوهان جو خواب ساڀيان ماڻيندو،
نہ ڪو پنندو نہ ڪو دانھيندو.
(10)
Oh queen of democracy,
Look deserted faces are reirrigated
Flowers are reborn
Fragrance of democracy
Feel in the morn
How happy tearing mothers
With brow showers
Joy erupted in lap smiling flowers.
او جمھوريت جي شھزادي،
ڏسو تہ بيابان چھرا خوشين سان ٻيھر سيراب ٿيا آهن،
۽ اميدن جا نوان گل ڦٽا آهن،
صبح جو جمھوريت جي خوشبو محسوس ٿئي ٿي،
هو اکين جي جهروڪن ۾ ڳوڙها پاليندڙ مائرون بہ خوش آهن،
هنن جي گود ۾ ورتل ننڍڙن پتڪڙن جي مک تي بہ خوشي ٻهڪي آئي آ.
(11)
Though who live in hunger and disease
They found smile and ease
They Discovered comfort and joy
Now are schooling girl and boy.
اهي جيڪي بيمارين ۽ بک ۾ رهندا هئا،
انھن وٽ مسڪراهٽ ۽ آسودگي اچي وئي آ،
انھن خوشي ۽ آسودگي ڳولي ورتي آ،
هاڻي تہ انھن جا ڌيءَ ۽ پٽ بہ اسڪول وڃن ٿا.
(12)
Oh queen your hurt is not mighty hurt
Your hurt is not that everybody is hurt
Your hurt is that whole universe is hurt
Oh queen you ever live in our hearts
Oh queen you ever live in our hearts
اوهان جو زخم وڏو زخم ناهي، اوهان جو زخم هر ماڻھو جو زخم ناهي،
اوهان جو درد تہ پوري ڪائنات جو درد آهي،
او راڻي تون اسان جي دلين ۾ رهين ٿي وسين ٿي،
او راڻي تون اسان جي دلين ۾ هميشہ رهندينءَ وسندينءَ.
هي نظم مون GMMC ۾ نوڪريءَ دوران لکيو هو جڏهن راندين جي اختتام تي مھرين ڀٽو تقريب ۾ آئي ۽ مون انائونسمينٽ پئي ڪئي. هي نظم مون کي محترم سيف ﷲ ڄامڙو چانڊڪا ۾ ”ٻوڏ جي اثرن“ واري ڪانفرنس دوران چانڊڪا ۾ پڙهڻ لاءِ چيو پر وقت جي ڪمي سبب پڙهي نہ سگهيم ۽ بيچ ستين جي يونين ۾ اياز تنيو صاحب جي فرمائش تي پڙهيم. هن نظم ۾ ڪجهہ سٽون منھنجي لکيل نظم ڊيانا مان مون ڄاڻي واڻي شامل ڪيون آهن تہ محترما بي نظير ڀٽو صاحبہ جو درد ڪائنات جي هر فرد جو درد آهي ۽ ڊيانا کي ڪنھن بہ طرح هن سان ڀيٽي نہ ٿو سگهجي. محترما عظيم ترين آهي.