هڪ فقير جو اچڻ ۽ سوال ڪرڻ
هن جو تنبوء مان نڪري روانو ٿين. اسان کي اچي ڏڪڻي ۽ روئڻ کنيو. مون ماستر خالد صديقي کي چيو ته اُٿ هُن فقير کي هٿ ڪري پرچائي وٺي آءُ. ماستر خالد صديقي ۽ قمر شاهه اسٽامپ وينڊر اٿيا ۽ هو فقير اڃان ايترو پري ڪو نه ويو هو. ان کي ميڙ منٿ ڪري وٺي آيا. مون اهو مصلو کڻي هن جي اڳيان رکيو. معافي ورتم. هو ايترو ڳالهايو ڪو نه مصلو وٺي روانو ٿي ويو. پوءِ سمجهيو سون ته هي ڪو الله جي طرفان ملائڪ هو. جنهن منهنجو امتحان وٺڻ ٿي گهريو. الله جا شڪر ٿيا جو جلد ئي مون کي احساس ٿيو ۽ اهو مصلو مون هن فقير کي ڏنو. باقي بچيل پنج ريال جيڪي منهنجي گوڏ ۾ ٻڌل هئا. اهي مون ڪنهن فقير کي في سبيل الله ڏيئي ڇڏيا.
هاڻ پاڪستاني وقت مطابق شام جو پنج ٿيا هجن. وچين نماز ڪنهن پڙهي ڪنهن ڪو نه پڙهي ”حالانڪ مستحب آهي ته وچين ۽ سانجهي واريون نمازون رات جو گڏ مزدلفي ۾ پڙهڻيون آهن.“
اسان جي تنبوء جي پاسي ۾ ٽي چار ماڻهو گريه و زاري سان دعا گهري رهيا هئا. انهن مان هڪ ماڻهو جيڪو دعا جا الفاظ چئي رهيو هو. دعا کان بعد معلوم ڪرڻ تي خبر پئي ته اهو ماڻهو حاجي عبدالله بٽله امير تبليغ جماعت مڪي مسجد ڪراچي وارو هو.
آئون انهن سان گڏ ان دعا ۾ شامل ٿي ويس. چند منٽن سيڪنڊن ۾ اهو مجمع تقريباً هزار افراد تي مشتمل ٿي ويو. هڪ ميدان عرفات جي برڪت. جت ڏاڏي آدم عليھ السلام ۽ بي بي هوا جي دعا قبول ٿي هئي. ٻيو شام جو پويون ٽائيم دعا گهرندڙ شخصيت جي تقويٰ ۽ سندس پُرسوز الفاظ ۽ اخلاص جي برڪت سان هر جملو، جملي جو هر لفظ اهڙو ته پُر اثر هو جو هر اک مان ڳوڙهن جو دريا جاري هو ۽ هر شخص جي آهن. دانهن، ڪيهن ۽ ڪوڪن اهڙو ته رنگ لاتو هو جهڙوڪر رحمت خداوندي جوش ۾ آئي هجي ۽ رحمت جو وڏ ڦڙو مينهن وسڻ شروع ٿيو هجي.
اها دعا 40 45 منٽ جاري رهي. هر ماڻهو پنهنجي ۽ ٻي جي حال کان بي خبر هو مون کي ته ائين لڳو. گوياڪه حاجي عبدالله بٽله الله پاڪ کي هٿ ادب جا ٻڌي عرض ڪري. قدرت جي صاحب جو هٿ وٺي پيرين پئي سڀني کي بخشرائي ڇڏيا هجن. انهي ۾ ڪو به شڪ شبهو ناهي.
دعا بعد هر حاجي پنهنجي پنهنجي سواري طرف روانو ٿيو. تان جو مغرب جي سج ٽٻي ڏني توپ جو ٺڪاء ٿيو. حجاج عرفات کي الوداع چئي مزد لفي ڏانهن روانو ٿيو.