ڇو ٿي ڄمئي ڙي ڌيئر؟
اهو چوندي سلميٰ بي چين ٿي ويئي. ان جي اکين مان بي اختيار لڙڪ جاري هئا. ماءُ کي اهڙي طرح روئندي ۽ تڙپندي ڏسي جميله به تڙپي پئي. ان وري چيو. امي جان تون روء نه. نه ته آئون به روئان ٿي. جميله ناسمجهه هئي. جنهن کي سلميٰ جي درد جي ڪهڙي خبر. جتي باهه ٻري، اها جاءِ جلي. ڪهڙو پتو پاڙي وارين کي. اگرچه سلميٰ ان جي سامهون سڀ ڪجهه بيان ڪري ڇڏيو هو مگر اها ٻار ڪجهه به سمجهي نه سگهي ۽ ٻار جي شان وٽان هُن به اها ئي ڳالهه چئي جيڪا گهڻو ڪري ٻار چوندا آهن.
سلميٰ جميله جي ڳالهه ٻڌي سمجهي ويئي اُن سوچيو ته منهنجي روئڻ سان واقعي جيمله به روئي ڏيندي. سلميٰ کي جيمله سان ايتري قدر محبت هئي جو هو ان کي روئندي ڏسڻ به گوارا نه ڪري سگهندي هئي. سلميٰ جلدي ۾ ڳوڙها اگهي ورتا ۽ سرد آهه ڀري چيو اي منهنجي اکين جا تارا هاڻ آئون ڪو نه روئنديس. جميله تون اعتبار ڪر. تنهنجو قسم آئون ڪو نه روئندس. نه نه امان تون روئين پئي. جميله هي پگهر آهي. جميله تون پنهنجي دل ٿڌي ڪر، آئون ڪو نه ٿي روئان. سلميٰ اگرچه روئڻ بند ڪيو هو. مگر ان جي دل اڃان به روئي رهي هئي. ان هڪ ٻيو ڀيرو به معصوم جميله کي پنهنجي سيني سان لڳائي ڀيڙو ڏنو. خوب پيار ڪيو. ان جي پيشاني تي. ان جي اکين تي، ان جي ڳلن تي چرين وانگر چمين جو وسڪارو لائي ڏنائين. مگر سلميٰ جو ڍئو نه ٿيو ته نه ٿيو.
ڪجهه دير کان بعد سلميٰ گهرجي ڪم ڪار ۾ لڳي ويئي ۽ جميله پنهنجي گُڏين سان کيڏڻ شروع ٿي ويئي. ۽ قيس گهر کان ٻاهر نڪري هليو ويو.
مگر سلميٰ جي دل ڪنهن به ڪم ۾ نه پئي لڳي. جنهن وقت هو جميله کي ڏسندي هئي يا جڏهن ان کي هي خيال اچي کڻندو هو ته جميله صرف ٻن ڏينهن جي مهمان آهي، ته ان جي ڪليجي ۾ هڪ هُوڪ اٿندي هئي. سيني تي هڪ ٺونشو لڳندو هو. بجلي جو ڪرنٽ لڳندو هو. بي اختيار ڳوڙها جاري ٿي ويندا هئا. مگر هو ضبط ڪري وٺندي هئي متان جميله ڏسي نه وٺي ۽ جميله جي طرف کان منهن ڦيري ڇڏيندي هئي. سرد آهه ڀري ڪنهن نه ڪنهن ٻي ڪم ۾ لڳي ويندي هئي. وڏي ڏک، غم بي چيني ۽ ٻُڏ تر سان اهي ٻه ڏينهن گذريا، ٽي ڏينهن ٻنپهرن جو وقت هو. جميله کي وهنجاريو ويو. وارن کي سڪائي تيل سرمو، خوشبويون لڳايون ويون. ڦڻي ڏيئي چوٽي ڪئي ويئي. جميله خوش پئي ٿئي. ان جي چپن تي معصومانه مرڪ ڊوڙي رهي هئي. غريب ڇوڪري کي اهو معلوم نه هو ته ماءُ جي هنج مان ڪڍي موت جي هنج ۾ ڏيڻ جون تياريون ٿي رهيون آهن. ان وقت ڪافي ساريون عورتون گهر ۾ گڏ ٿي ويون هيون ۽ سڀ ثواب جو ڪم سمجهي. جميله جي هار سينگار ۾ مشغول ٿي ويون. سڀ عورتون خوش ٿي، خوشي جا گيت ڳائي رهيون هيون، اگر غمزده هئي ته اُها سلميٰ هئي. اها ڪيئن خوش ٿئي. جنهن ڌي کي ڄائو هو. پاليو هو ۽ وڏي سنڀال سان پرورش ڪئي هئي. اڄ هو زنده درگور ٿيڻ واري هئي ان ماءُ جي دل دهلجي رهي هئي. ڪيلجو ڌڙڪي رهيو هو. جسم جو بند، بند چڪنا چور ۽ نس نس ۾ ناسور هو. چهري تي اداسي ۽ مايوسي وسي رهي هئي. تمام جسم مان رت جي ڦڙي، ڦڙي کي غم چوسي ورتو هو.
جميله جي چوٽي ڪري يمني ريشم جا ڪپڙا پارايا ويا. هو اڳي ئي خوبصورت ڌيءَ هئي هار سينگار ڪرڻ کان بعد ويتر هن جي حُسن کي چار چنڊ لڳي ويا هئا. جهڙو ڪر جنت الفردوس جي حور قيس جي گهر مهمان بنجي آئي هجي. جڏهن سج لاڙو ٿيو ته قيس ۽ ان جي پٺيان ڪافي سارا ماڻهو ان جي گهر آيا. ان زماني ۾ عربن ۾ پردي جو رواج نه هو. عورتون مردن ۾ ۽ مرد عورتن ۾ گڏيل رهندا هئا. قيس سان گڏ جيڪي ماڻهو اندر آيا هئا. اهي سڀ جو سڀ معزز صاحب اثر و رسوخ امير عرب ۽ قبيلن جا سردار هئا. جن مان چند مشهور هي هئا. ابو لهب بن عبدالمطلب هاشمي خاندان جو رئيس ۽ وڏو بااثر هو، وليد بن مغيره هي حضرت خالد جو پيءَ هو. قريش جو رئيس اعظم هو. وڏو بهادر ذي اثر دولت مند ۽ تمام عرب ۾ مشهور هو. عاص بن وائل هي سهم قبيلي جو سردار هو. دولتمند صاحب حيثيت. عمر بن عاص فاتح مصر جو پيءُ هو.
عتبه بن ربيع امير معاويھ جو نانو هو. سڀني قبيلن ۾ ان جو وڏو اثر هو. ابوجهل وليد جو ڀائٽيو. حضرت خالد بن وليد جو سئوٽ هو. وڏو رئيس عرب ۽ اثر وارو هو. ابو سفيان بن ضرب امير معاويھ جو پيءُ ۽ قريش جو سپھ سالار ۽ وڏو دولتمند هو.
انهن کان علاوه ڪافي سارا ماڻهو ٻيا به هئا. جيڪي روساءِ عرب هئا. انهن سان گڏ ابرشن ”ملعون“ به هو هي سڀ ماڻهو سڌا جميله واري ڪمري ۾ پهتا. جميله جي چوڌاري عورتن جو وڏو مجمع هو. انهن سردارن کي ايندي ڏسي عورتون سڀ هڪ طرف ٿي بيهه رهيون. ابرشن اڳتي وڌي جميله کي ڏٺو جميله حسن و جمال ۾ حور هئي. هڪ نوخيز مکڙي، ملڪو تي صفات جي مالڪه، هڪ معصوم ڇوڪري هئي. پوڙهو ڪاهن هن کي ڏسي حيران رهجي ويو. ڪجهه دير ٽڪٽڪي لڳائي ڏسندو رهيو. جميله شرم ۾ ڪنڌ هيٺ ڪري ڇڏيو هو. مگر ابرشن کي ڪو به شرم نه آيو.
ابرشن: ”قيس سان مخاطب ٿي“ قيس اهڙي ئي ڇوڪري جي قرباني جي ضرورت هئي. پاڪ هُبُل توتي پنهنجون برڪتون نازل فرمائي. هاڻ هر مشڪل آسان هر مصيبت دور.
ابرشن پنهنجا ٻئي هٿ جميله جي مٿي تي رکيا ۽ چيائين ڌي تنهنجي قرباني اسان جي سڀني مشڪلات ۽ مسائل جو حل آهي. ڪمسن ۽ بي سمجهه جميلھ انهي ابرشن جي ڳالهه جو مطلب نه سمجهي سگهي ۽ مسلسل مُرڪي رهي هئي. ٻاراپڻ واري چهري ۽ معصوم اکين سان ابرشن کي ڏسڻ لڳي. ابرشن قيس کي مخاطب ٿي چيو:
ابرشن: ان کي وٺي هلو.
قيس: جميله هلو.
جميله: ابو جان ڪيڏانهن هلون.
قيس: اسان سان گڏ.
جيمله اٿي هلي ۽ ان جي پٺيان سڀ عورتون. سڀ مرد هلڻ لڳا. مگر هلڻ نه ٿيو ته اهو سلميٰ کان نه ٿيو. اها گهر جي دروازي تائين ته گڏ آئي. مگر دروازي تي بيهه رهي. اندر ۾ وڍ اچڻ لڳا. اي چرخ فلڪ ڇا هنئين به ٿيندو اهي. اهڙا هاڃا ٿين ڀينر هن بنڀور ۾. جڏهن سڀ ٻاهر روانا ٿي ويا ته اُن هڪ آهه ڀريائين ان جي جسم ۾ رڦڻي پيدا ٿي. ان پنهنجو پاڻ سنڀالڻ جي ڪوشس ڪئي مگر سنڀالي نه سگهي غش ٿي. منهن ڀر ڪري پئي. گهر ۾ اهڙو ڪو به فرد نه هو جو هڪ غمزده ماءَ کي سنڀالي يا سهارو ڏي.
نہ تڑپنے کی اجازت ہے نہ فریاد کرنے کی،
یونھی گھٹ کے مرجائو یھی مرضی میرے صیاد کی ہے۔