ٻيو ڀيرو نزول وحي ۽ آفتاب عالمﷺ
چونڪ ابرشن مڪي جي رهاڪن کي ٻڌائي ڇڏيو هو ته انهن جي آبائي مذهب جي خلاف، انهن جي مذمت ۽ تذليل ڪرڻ وارو اهو ئي محمد بن عبدالله هوندو. ان ڪري هر اعرابي جي دل ۾ حضور انورﷺ جي طرفان انديشو ۽ کٽڪو پيدا ٿي ويو هو. هر ماڻهو پاڻ ڀلارن کي ڪيني ۽ ڪاوڙ جي نظرن سان ڏسندو هو. ليڪن هو هميشھ نظرون هيٺ ڪري هلندا هئا، نه ته ڪنهن جي طرف اک کڻي نهاريندا هئا. نه ئي وري ڪنهن جي ڪاوڙيل نظرن جي ڪا پرواهه ڪندا هئا. دل ۾ هر دم تون هي تون جي تنوار هئي. ڪو ڪيئن چوي ڪو ڪيئن چوي ڀلي چوي. اهڙي طرح اڄ جڏهن پاڻ سڳورا. ان شان سان نڪتا جو هڪ ڪلهي جي هڪ پاسي سَتو جو ٿيلهو ته ٻي پاسي کجور جو ٿيلهو ۽ ٻي ڪلهي تي ڪالي ڪملي لٽڪيل هٿ ۾ پاڻي جي سانداري.
پاڻ ڀلارن جي ان هيئت مان صاف ظاهر ٿي رهيو هو ته ڪيڏاهن سفر تي وڃي رهيا آهن. ماڻهن پاڻ ڀلارن کي ڏٺو، جيڪو حسب عادت ڪنڌ هيٺ ڪري وڃي رهيو هو. جڏهن بيت الله شريف وٽ پهتو. طواف ڪيائون ۽ مڪي کان ٻاهر نڪري جبل نور جي واٽ ورتائون. جبل نور سامهون ئي نظر اچي رهيو هو. مڪي کان ٽن ميلن جي فاصلي تي هو. سخت گرمي ۽ لُو جي ڪري ائين محسوس ٿي رهيو هو ته جيئن هر پهاڙ، پهاڙ جو هر پٿر سج جي تپش جيڪري سڙي رهيو هجي. ساري پهاڙ تي ڪٿي به هريالي نه هئي، نه وڻ نه ويساهين، هر طرف ڪاروراڪاس ڦريل هو. پاڻ ڀلاراﷺ جبل جي مٿي چڙهي، هڪ غار ۾ لٿا. اهو غار ڪجهه زياده ڪشادو نه هو. هڪ اڀريل چٽان ان غار جي مٿان ڇانيل هو. انهي جي ڪري غار جي اندر اُس ۽ گرم هوا جا جهونڪا نٿي پهچي سگهيا. ان غار جو نالو غارِ حرا هو.
جڏهن سَتُو ۽ کجور، پاڻي ختم ٿي ويا ته پاڻ ڀلارا مڪي جي طرف واپس روانا ٿيا. اڃان ڪوهه صفا و مروه وٽ پهتا ئي هئا ته اهو ئي ساڳيو شخص پاڻ ڪريمن جو اڳ وٺي مليو. جنهن چند ڏينهن پهريائين غارِ حرا ۾ پاڻ ڀلارن کي پنهنجي ڀاڪر ۾ وٺي ڀيڙو ڏنو هو. اهو شخص نهايت خوبصورت، بلند و بالا نوجوان، اُچا اَڇا پاڪيزه ڪپڙا پاتل. حضور انورﷺ جن جو رستو روڪي سامهون بيهه رهيو. حضورﷺ ان کان پڇيو ته تون ڪير آهين؟ ان شخص جواب ڏنو يا محمدﷺ انت رسول الله و انا جبرئيل اي محمد تون الله جو رسول آهين ۽ آئون جبرئيل امين آهيان.
حضورﷺ جن حيرت ڀرين نظرن سان جبرئيل کي ڏسي چيو، ڇا جبرئيل فرشتو؟ جبرئيل، جي ها. جبرئيل فرشتو. اهو فرشتو، جيڪو تمام نبين تي نازل ٿيندو رهيو آهي. اي الله جا رسول هاڻ آئون توڏانهن موڪليو ويو آهيان ۽ ايندو رهندس.