رسالت، برسات ۽ لطيف سرڪار
حضرت محمد مصطفيٰﷺ جن جي رسالت پڻ اهڙي ريت جِت ظلم، زور، ڏاڍ جو عالم هو. بت پرستي، دخترڪشي جو راج هو. انسانيت ختم هئي. قحط الرجال ۽ اونڌاهي جو دور هو. اُت آفتاب نبوت، رحمت جو ڪڪر بنجي چمڪيو ۽ هدايت جو سج اڀريو، جنهن جانورن کي انسان بنايو. حضرت عمر بن خطاب رضه پاڻ کي مخاطب ٿي فرمائي ٿو ته اي عمر هي تنهنجو ڪمال ناهي. تون ته اٺ چاريندڙ جَت هئين. اُٺن جا ڏاوڻ تنهنجي ڪلهي تي هوندا هئا. تون ٽي سو سٺ مصنوعي خدائن جو پوڄاري هئين. هي سڀ محمدﷺ جن جي غلامي جو ڪمال آهي. جو تون اڄ اميرالمومنين آهي ۽ صاحب عدالت آهين جو دنيا جي بادشاهن جا سفير تنهنجي سامهون ڏڪي رهيا آهن.
* اڄ پڻ اترپار ڏي تاڙي ڪئي تنوار،
هارين هر سنڀاريا سرها ٿيا سنگهار،
اڄ پڻ منهنجي يار وَسَڻ جا ويس ڪيا.
* جاني آيو جوءِ ۾ ٿيو قلب قرار،
وَهِلو وچانئين ويو ڪري غم گذار،
نظر و نروار پئي پَسايو پنهنجو.
* بَر وٺا ٿر وُٺا وُٺي ڪڇ ڪنار،
پونياڙي جو پٽن تي ڏس نايائون نار،
سٻاجهي ستار لاٿا ڏُرت ڏيهه تان.
* سارنگ سار لهيج الله لڳ اُڃيين جي،
پاڻي پوڄ پٽن ۾ ارزان اَن ڪريج،
وطن وسائيج ته سنگهارن سُک ٿئي.
* ڍٽ ڍري پٽ پيئيون، ٿيا ولهارن وي،
سج چنڊ نه پاڙيان سيڻن جي شبيهه،
جي جاني اندر جيءَ سي پرين پيهي گهر آيا.
* ڍٽ ڍري پٽ پيئيون وڃن ڪيا ڌرم،
واحد وڏائي ڪيا، ڪُنڍين ساڻ ڪرم،
سنگهارن شرم، رک منهنجا سپرين.
* اُتران ٿي آيون ڪري هڪل هوءِ،
ڀري تل ترايون جوڙي هليون جوءِ،
پَسو جا پٽن ۾ کٿوري خوشبوءِ،
اچي روبرو وٺيون روضي تان رسول جي.
* بر وُٺا ٿر وٺا وٺيون ترايون،
پرهه جو پٽن تي ڪن وِلوڙا وايون،
مکڻ ڀرين هٿڙا سنگهاريون سايون،
ساري ڏوهن سامهيون ٻولايون ۽ رَايون.
* ٻانهيون ۽ ٻايون پَکي سُنهن پاهنجي،
بَر وٺا ٿر وٺا وٺو جيسلمير،
آگم ڪري آيون پائر ڀري پير،
لاٿائون لطيف چئي، وانڍين مٿان وير،
سرها ڪيائون سير، سرهيون سگنهاريون ٿيون.
* سارنگ کي سارين ماڙهو مِرگهه مينهون،
آڙيون ابر آسري، تاڙا تنوارين،
سپون جي سمنڊ ۾ نئين سج نهارين،
پلر پيارين ته سنگهارن سک ٿئي.
* ڪانڌ! تنهنجي پانڌ، رَي سَنجهي سِيءُ مُران،
ڪامل! ڪپاهن ۾ پيئي ٺار ٺران،
تاري توتران، جيئن وَر وهاڻي وارئين،
اچين جي پرڀات ته آئون سِيءَ نه ساريان.
* آگم ڪيو اچن، سڄڻ سانوڻ مينهن جيئن،
پاسي تِن وَسَن جي سڀ ڄماندر سُڪيا.
* موٽي مانڊاڻ جي واري ڪيائين وار،
وڄون وسڻ آيون چوڏِس ۽ چوڌار،
ڪي اُٿي ويون استبول ڏي، ڪي مُڙيون مغرب پار،
ڪي چمڪن چين تي ڪي لهن سمر قند سار،
ڪي رمي ويون روم تي، ڪي قابل ڪي قنڌار،
ڪي دهلي، ڪي دکن ڪي گُڙن مٿي گِرنار،
ڪنهن جنبي جيسلمير تان، ڏنا بيڪانير بڪار،
ڪنهن ڀُڄ ڀڄايو، ڪنهن ڍٽ مٿي ڍار،
ڪنهين اچي عمر ڪوٽ تان وسايا ولهار،
سائينم! سدائين ڪرين مٿي سنڌ سُڪار،
دوست مٺا! دلدار، عالم سڀ آباد ڪرين.
هن سُر سارنگ ۾ اتر پار کان تاڙي پکي جو تنوارڻ، اها محبوب خداﷺ جن جي دعويٰ نبوت آهي. تاڙي جي اها تنوار ٻڌي هارين جو هر کڻڻ ۽ سنگهارن جو خوش ٿيڻ اهو مظلوم انسانيت جو ظلم ۽ شرڪ جي خلاف علم بغاوت آهي. پنهنجي ڪفر جي تاريڪي ۽ غفلت کي ڇڏي. اسلام جي اعلان کي قبول ڪرڻ آهي. هن سُر سارنگ ۾ شاهه صاحب حضور انورﷺ جن جي رسالت کي برسات سان صحابه ڪرام جي دعوت و تبليغ اسلام جي وفدن کي ڪڪرن ۽ بادلن جي مانڊاڻ ۽ آڙنگ سان، مجاهدن غازين جي لشڪر اسلام کي وڄن ۽ ڳوڙ سان تشبيهه ڏني آهي. ڪفر ۽ شرڪ کي ڇڏي اونڌاهي مان نڪري روشني ڏانهن اچڻ اهو اسلام جو قبول ڪرڻ آهي. ٿر بر جهر جهنگ جو برسات سان آباد ٿيڻ ۽ سڪار جو اچڻ. ڏڪار جو وڃڻ، اهو اسلام جي تعليم جو اچڻ ۽ ان کي قبول ڪري مسلمان ٿيڻ سان تشبيهه آهي.
ٻانهن، غلامن، سنگهارين ۽ عورت جو خوش ٿيڻ. اهو انهن کي اسلام جي طرفان قانوني تحفظ ۽ صنف نازڪ مظلوم عورت کي مساوات محمدي جو ملڻ آهي.
بُرو هو بنڀور آرياڻي اُجاريو،
لاٿو سڀ لوڪ تان هاڙهي ڌڻي هور.
ڇوريون ڇُرڻ سکيون، پنهون ڪيائون پور،
آيو سو اطور جنهن ڏکيون ڏِک ويهاريون.
برسات جي اچڻ سان سڀني جا ڏرت ۽ ڏک لهي وڃڻ. اهو اسلام جي اچڻ سان هر هڪ کي تحفظ ملڻ آهي. قانون فطرت جي حڪمراني ٿيڻ ۽ امن حاصل ٿي وڃڻ آهي. جنهن جي انسانيت کي ضرورت آهي.
برسات جي اچڻ جو هر جيت، پکي پکڻ، جانور ۽ انسان کي هر وقت خواهش هوندي آهي. پوءِ اها مخلوق بري هجي، بحري هجي يا فضائي هجي. هر ڪنهن کي انتظار شديد هوندو آهي. اهڙي طرح رسالت مآب جو به هر انسان کي هدايت لاءِ انتظار شديد هو. نيٺ اهو آخرزمان نبيﷺ آيو. جنهن جي اچڻ سان هر هنڌ، هر طرف سُرهاڻ، سَوهائي ۽ سَرهائي ٿي ويئي.
پوءِ جن ان جي آمد کي خوش آمديد چيو ۽ مڃي تابعداري ڪئي. اهي ڪامياب ٿي ويا. ۽ جن ان جي انڪاري ڪئي. اهي خوار خراب ۽ تباهه و برباد ٿي ويا. هميشھ خدا جي قهر و غضب هيٺ اچي ويا. اهي ماڻهو جيڪي دنيا پرست الالچي، تعصبي ۽ هٺيلا هئا. مثال طور ابو جهل، ابو لهب، اميھ بن مخلف، ابيھ بن خلف وليد بن مغيره، نضر بن حڪم وغيرهم جن جي دنيا و آخرت ٻئي تباهه ٿي ويون.
انهن لاءِ شاهه صاحب فرمائي ٿو:
جن مهانگو لَهي ميڙيو سي ٿا هٿ هڻن،
پنجن منجهان پندرهن ٿيا، ائين ٿا ورق وارين،
ڏڪاريا ڏيهه مان شال موذي سڀ مرن،
وري وڏي وَس جون ڪيون ڳالهيون گنوارن،
سيد چوي سڀن آهي توءِ آسرو تنهنجو.