گهوڙن ۽ گهوٽن
( هي لفظ مبارڪ امام احمد مسند احمد ۾ ۽ الطبراني المعجم الڪبير ۾ سويد بن بصيرة کان روايت ڪيا آهن.)
ترجمو: ماڻهو جو ڀلي ۾ ڀلو مالاهڙو گهوڙو آهي جيڪو نسل وارو هجي يا نر ڏنل کجين جون قطارون.
سمجهاڻي: گهوڙو مجاهد لاءِ سواريءَ جو سهنو ذريعو ۽ هٿيار آهي. جهاد لاءِ گهوڙو ڌارڻ اجر ۽ ثواب آهي. ان ۾ برڪت به آهي. مال غنيمت به ملي ٿو. ڀلي نسل واري گهوڙي تي سواري ڪرڻ مجاهد جي نشاني آهي. سوره العاديات ۾ به جنگي مجاهدن جي گهوڙن جي مختلف ادائن جو الله تعاليٰ قسم کنيو آهي.
حديثن ۾ کجيءَ جي وڻ بابت فضيلت آيل آهي. کجيءَ جو وڻ، کجور ۽ پن به انسانن لاءِ بيحد ڪارائتا ۽ فائديمند آهن. کجيءَ جي وڻ کي انسان جي پڦي چيوويو آهي. ڀلي پار حرمين شريفين ۾ کجيءَ جا باغات ۽ کجور جا ڪارخانا آهن. حاجي سڳورا برڪت لاءِ ڀلي پار مان کجور سوکڙي طور آڻيندا آهن.کجور ۾ شفا ۽ برڪت آهي. سنڌ ۾ به خيرپور ضلعي ۾ کجيءَ جا گهڻا باغ آهن. انهن مان باغ ڌڻي ،مزدور به وڏو فائدو حاصل ڪن ٿا.
مطلب ته ڀلي نسل جا گهوڙا ۽ کجيءَ جي وڻن جون قطارون ۽ باغ انسانن لاءِ برڪت ئي برڪت آهن.
شاهه ڀٽائي به مجاهدن جي گهوڙن ۽ گهوٽن جو ذڪر ڪيو آهي.
گهوڙن ۽ گهوٽن، جيئن ٿورا ڏينهڙا
ڪڏهن منجهه ڪوٽن، ڪڏهن راهي رڻ جا
(شاهه)