پر آئون به اڳڀري ٿيان
( هيءَ حديث مبارڪ ابو هريره کان امام مسلم، ابودائود، ابن ماجه ، امام احمد، العسڪري ۽ القضاعي روايت ڪئي آهي)
ترجمو: جنهن کي پنهنجي عمل پوئتي ڪري ڇڏيو، ان کي سندس نسب تڪڙو نه ڪندو.
سمجهاڻي: قرآن مجيد ۾ ارشاد رباني آهي ته:
یَٓاَیُّھَالنَّاسُ اِنَّا خَلَقۡنَاکُمۡ مِّنۡ ذَکَرٍ وَّ اُنۡثَیٰ وَجَعَلۡنَاکُمۡ شُعُوبًا وَّ قَبَآئِلَ لِتَعَارَفُوۡا اِنَّ اَکۡرَمَکُمۡ عِنۡدَ اللہِ اَتۡقَاکُمۡ
ترجمو: اي انسانو! اسان تواهن کلي هڪ مرد ۽ هڪ عورت (حضرت آدفم ۽ بيبي حوا) مان پيدا ڪيو ۽ توهان کي ڪڙم ۽ قبيلا ڪري پيدا ڪيو ته توهان هڪ ٻئي کي سڃاڻي سگهو. بيشڪ الله وٽ وڌيڪ عزت وارو اهو آهي، جيڪو توهان مان سڀ کان وڌيڪ پرهيزگار آهي
( پ 26 سوره الحجرات آيت 13)
ذاتيون ،قومون، ڪڙم قبيلاسڀ سڃاڻپ واسطي آهي.چڱو حسب نسب بهتر آهي. جيڪڏهن حسب نسب به اعليٰ آهي ۽ عمل به چڱا آهن ته پوءِ نور عليٰ نور آهي. باقي رڳو پنهنجي اچي ذات پات تي فخر ڪرڻ ۽ عمل کان بنهه عاري ٿيڻ، ته ان کي نسب تڪڙو نه ڪري سگهندو. ڇاڪاڻ ته الله تعاليٰ شڪل صورت نه ڏسندو. پر چڱا عمل ئي پرکيندو آهي. هڪ ماڻهو نيڪ صالح ۽ چڱا ڪم دل جي خلوص سان ڪري ٿو. پر سندس ذات اعليٰ نه آهي ته خير آهي، مگر اهو صالح شخص آخرت ۾ ڪاميابي ماڻيندو.
شاهه عبداللطيف ڀٽائي به اڳڀرو ٿي عمل ڪرڻ جو سعيو ڪيو آهي:
پاڻهي ايندو هوت، “ پر آئون به اڳڀري ٿيان”
متان چوي بلوچ، ڪميڻي منجهان ڪين ٿيو
(شاهه)