کاند وڏيائي کيڻ
( هن حديث کي ابن ماجه روايت ڪيو آهي.)
ترجمو: جهالت کان وڌيڪ ڪا سڃائي نه آهي ۽ عقل کان وڌيڪ ڪا ملڪيت نه آهي ۽ وڏائي کان وڌيڪ ڪا وحشت يا ٽاهيندڙ نه آهي.
سمجهاڻي: علم روشني ۽ انسان جو سينگار آهي. جاهل ۽ بي علم ماڻهو گهڻو ڪري اڻ ڄاڻائي ڪري پيو. جهالت ۽ گمراهي ۾ ٿاڦوڙا هڻندو ۽ گناهن جا ڪم ڪندو. کيس ڪابه ندامت ڪانه ٿيندي.
علم وارو ماڻهو علم جي برڪت سان هر جڳهه عزت ۽ مانُ لهندو آهي. علم جي سوجهري سان جڳ کي پيو جرڪائيندو آهي. گويا بي علم سڃو ۽ علم وارو شاهوڪار آهي.
عقل به الله تعاليٰ جي وڏي نعمت آهي. ماڻهو عقلمندي ۽ ڏاهپ سان ڪم ڪري. خوشحال زندگي گذاريندو آهي. بي عقلي سان سنئون ڪم به اونڌو ٿي پوندو آهي. ان ڪري چئبو ته عقل الله تعاليٰ جي وڏي نعمت ۽ دولت آهي.
شيخ سعدي چواڻي؛ تڪبر عزازيل را خوار کرد. تڪبر ۽ وڏائي، آڪڙ ۽ هوڙيائي اسلام ۾ حرام آهي. مغرور ماڻهو هميشه ٻي کي گهٽ پيو ڄاڻندو ۽ عريب تي اک ڪانه ٻڏندي اٿس. انڪري مغرور ماڻهو شيطان وانگر هن دنيا ۾ به خوار ۽ آخرت ۾ به عذاب ۾ ورتل هوندو. وڏائي واري ماڻهوءَ کان هر ڪو پري ڀڄندو آهي ۽ هو اڪيلو رهجي ويندو آهي.
ٻي پاسي نياز نوڙت ۽ پيار محبت واري ماڻهو ماڻهو کي هر ڪو جيءَ ۾ جايون ڏيندو آهي. شاهه ڀٽائي به چيو آهي.
هون چون ئي تون مَ چئه واتان ورائي ويڻ
سڀني سين سيد چئي، من ماري ڪر ميڻ
“کانڌ وڏيائي کاڻ” ڪيني منجهان ڪين ٿئي.
(شاهه)