نقشِ اقبال
(علامه اقبال جي انداز تي)
ذرا سنڀالي ٻڌو اي دل وارؤ، مان ٻڌايان ٿو سو فسانو،
ٻڌڻ سان جنهن جي لڳي ٿو يڪلخت دل تي عبرت جو نازيانو.
جو هو اوهان وٽ وڃائي ويٺا، وڃائي ويٺا سو اڄ ملي ويو،
جو هو نه آهي، جو آهي هوندو نه ڪنهن زماني ۾ سو زمانو.
ٿپ پنهنجي قيمت وڃائي قطرو بحر کان ٻاهر، او فردِ واحد،
اهو ئي روح چمن ٿو بنجي، جو خاڪ ۾ خاڪ ٿي ويو دانو.
فضاءِ آزاد ۾ به اڄڪلهه نه آهي ڪو گوشهءِ فراغت،
عجب جهان هي جهان آهي، نه جو قفس ۽ نه آشيانو.
جهانِ محشر ته آهي دنيا جي واديءِ رنگ و بو، اي نادان،
فريبِ منزل کان باخبر ٿي، قريب تر آهي آستانو.
خدا ئي بهتر ٿو ڄاڻي ليڪن سمجهه ۾ هن طرح آيو مون کي،
تلاشِ ره ۾ خراب آهي هي انجمن سازي جو زمانو.
فريبِ عقل و خرد ۾ اُلجهي، خودي کي آخر وڃائي ويٺين،
خودي ۾ ئي گم خدائي آهي، تلاش ڪر گم شده خزانو.
جهانِ افرنگ ائٽمي قوتن تي بيشڪ رکي ڀروسو،
فضاءِ افلاڪ کي اي مومن، قريب تر تنهنجو آشيانو.
فرنگي ميخاني جا پڄاري، نظم ۾ تنهنجي ئي آهي رقصان،
سو آبِ لاله گون، قطري قطري ۾ جنهن جي قائم شرابخانو.
هي ظلم سرمايه داري جو اي خداءِ عادل، ڪڏهن ته ويندو،
نهايت ئي تلخ و درد انگيز آهي مزدور جو فسانو.
سخنوريءَ تي نه آهي “شمشير” دسترس ڪجهه، قسم خدا جو،
نه آهي ذوقِ سخن ميسر، نه منهنجو انداز شاعرانو.