چي گيوارا جو ٻليدان
ڪيوبا کي سامراجي ايجنٽن جي چنبي مان ڪڍائڻ کان پوءِ، چي گيوارا بوليويا جي پيڙيل هارين ۽ پورهيت عوام جي آزاديءَ لاءِ، ۽ ليٽن آمريڪا مان سامراجين جي پاڙ پٽڻ لاءِ بوليويا ۾ داخل ٿيو. هن سان آڱرين تي ڳڻڻ جيترا جوڌا جوان هئا. وٽن هٿيار به عام رواجي هئا. مقابلو ٽينڪن، جديد هٿيارن، ۽ تربيت ورتل خونخوار فوج سان هون. چي گيوارا بيحد مشڪل حالتن ۾ يارهن مهينا جبلن ۽ ٽڪرن ۾، ميدانن ۽ ترائين ۾ بوليويا جي خونخوار ۽ وحشي فوجن سان گوريلا جنگ لڙندو رهيو. آزاديءَ لاءِ هٿياربند جنگ جي روايت کي نئون رنگ ڏيندو رهيو. آزادي انسان کان زندگيءَ جو ٻليدان وٺندي آهي. چي گيوارا ڌرتيءَ کي آزاديءَ لاءِ رت جو ٻليدان ڏنو. 2 آڪٽوبر 1967ع، اڄ کان پورا پنج سال اڳ، چي گيوارا بوليويا جي فوجن سان وڙهندي زخمي ٿيو. آمريڪا جي فوجي ڪاليجن ۾ تربيت ورتل بوليويا جي فوجي ڪپتانن ۽ ميجرن کيس گرفتار ڪيو. ساڳئي ڏينهن جڳ خوارCIA جي ايجنٽن چي گيوارا کي اسٽين گن جي گولين سان پرڻ ڪري ڇڏيو. پر هوشو، هيمو، ۽ چي گيوارا جهڙا جوڌا جوان سولائيءَ سان موت آڏو گوڏا نه کوڙيندا آهن. موت سندن مرضيءَ جو محتاج هوندو آهي. اسٽين گن جي گولين سان رتو ڇاڻ ٿيڻ کان پوءِ به چي گيوارا جيئرو هو. نيٺ هڪ سپاهيءَ چي گيوارا جي پاسرين تي روالور رکي گوليون هلايون. آزاديءَ اسان کان زندگيءَ جو ٻليدان ورتو.
چي گيوارا ظاهري طرح مري ويو هو. پر هو زنده آهي. ڪيوبا کان ٽوڪيو، ۽ سانفرانسڪو کان سڊني تائين دنيا جا آزادي پسند نوجوان چي گيوارا جا لاڪيٽ پائي، سندس تصويرون کڻي رستن، چؤواٽن، ڪاليجن ۽ يونيورسٽين ۾ انساني حقن لاءِ حمايت جو مظاهرو ڪندا آهن. چي گيوارا دنيا لاءِ مثالي ڪردار ٿي پيو آهي.
چي گيوارا ثابت ڪري ڏيکاريو آهي، ته آزادي پسند جنگجو جوانن جي دل ۾ تربيت ورتل ۽ جديد هٿيارن سان جهنجهيل پگهاردار فوج تر جيترو به خوف پيدا نٿي ڪري سگهي. هو موت کي اهميت نه ڏيندو هو. هن لاءِ موت قدرتي عمل کان سواءِ ٻي ڪابه معنيٰ نه رکندو هو. چي گيوارا قومي ۽ شخصي آزاديءَ کي زندگيءَ تي ترجيح ڏيندو هو. چي گيوارا چوندو هو، ته فرد جو موت قوم جي آزاديءَ لاءِ جدوجهد کي ناڪام ڪري نٿو سگهي. سندس قول آهي، ته هٿيار بند جدوجهد کان ڪيٻائيندڙ قومون ڪڏهن به آزاديءَ جو منهن ڏسي نه سگهنديون آهن. جنهن قوم جا ويڙهاڪ هر وقت موت لاءِ تيار هوندا آهن، ۽ پنهنجي ويريءَ کي هر رنگ روپ ۽ ويس وڳي ۾ سڃاڻي وٺندا آهن، سي بيحد ڪارآمد، ۽ خوفناڪ گوريلا لڙاڪو ثابت ٿيندا آهن.
چي گيوارا جي سموري زندگي فرد جي بيپناهه همت ۽ عزم جي تاريخ آهي. ڪيوبا جي انقلاب ڀيري، ۽ بوليويا جي گوريلا جنگ دوران پڻ چي گيوارا کي سخت دمڪشي هوندي هئي. جنگ هلندي،يا جهنگن ۽ ريگستان مان لنگهندي کيس ڪڏهن ڪڏهن دمڪشيءَ جو زبردست دورو پوندو هو. بيحال ٿي ويندو هو، پر اڳتي وڌندڙ وک، ۽ بندوق جي ناليءَ مان نڪرندڙ گوليءَ کي نه روڪيندو هو. دمڪشيءَ جي مرض کيس جسماني طرح بيحد ڪمزور ڪري ڇڏيو هو. پر حق جي جستجو ۽ آزاديءَ جي عالمگير نظريي جي پرچار لاءِ هو زندگي جي آخري گهڙين تائين ايڏي بهادري ۽ شجاعت سان وڙهيو، جو تاريخ ۾ پري پري تائين سندس ثاني نظر نٿو اچي.
اهڙو هو چي گيوارا، جنهن جي شهادت جي اڄ پنجين ورسي آهي.
2 آڪٽوبر 1972ع