تاريخ، فلسفو ۽ سياست

ادب ۽ سياست

ڪتاب ”ادب ۽ سياست“ نامياري ليکڪ ۽ ڪهاڻيڪار ۽ دانشور امر جليل صاحب جي قصن، ڪٿائن ۽ ليکن جو مجموعو آهي.امر جليل لکي ٿو:
”ڪتاب ”ادب ۽ سياست“ ۾ پنجٽيهه سال پراڻا قصا، ڪهاڻيون ۽ ليک پڙهي مون کي محسوس ٿيو آهي ته پنهنجي سوچ ۽ روين ۾ سنڌ اتيئي بيٺي آهي. جتي ٽيهه چاليهه سال اڳ بيٺل هئي. چوريون، ڌاڙا، خون، پوليس جا ظلم، حاڪمن جي بيحسي، ڪاروڪاري، ڪاپي ڪلچر، تعليم کان نابري ۽ سياسي سوچ ۾ سنڌ اُتي جو اُتي بيٺي آهي. بلڪ زوال پذير ٿي آهي.“
  • 4.5/5.0
  • 7164
  • 2630
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • امر جليل
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book ادب ۽ سياست

  داخلائن ۾ مذهب جو دخل

پاڪستان کي ترقي پسند بنائڻ لاءِ حڪومت ڪجهه ڪري يا نه ڪري، پر ڪي پڄنديءَ وارا پنهنجي وسان ڪين پيا گهٽائن!
مثال طور، لياقت ميڊيڪل ڪاليج جي داخلائن ۾ هندن کي اڳ عام اميدوارن سان گڏ چونڊيو ويندو هو. يعني، ته هندو ۽ مسلمان جو تفاوت نه رکيو ويندو هو. هن سال کان، خدا جي فضل ۽ ڪرم سان، پڄنديءَ وارن جي اسلامي جذبي جوش کاڌو، ايماني غيرت اُٿلي پيئي، هنن هندو شاگردن لاءِ لياقت ميڊيڪل ڪاليج ڄام شورو جي داخلائن ۾ چٽا ڀيٽيءَ رستي داخلا وٺڻ واري سرشتي کي بند ڪري ڇڏيو.
اِهو تمام وڏو ڪارنامو آهي. حڪومت ويچاري ته پرڏيهي پاليسين ڪري مجبور رهي ٿي، پر پڄنديءَ وارن تي ڪا جهل پل ڪانهي! هندو شاگردن جي داخلائن کي ٻنجو ڏيئي لياقت ميڊيڪل ڪاليج جي اختياري وارن نه فقط پاڪستان جي خدمت ڪئي آهي، پر اسلام جي به بي بها خذمت ڪئي آهي. هنن، هندو شاگردن کي چٽا ڀيٽيءَ واري نظام کان ڌار ڪري اسلام کي خطري کان بچائي ورتو آهي. ملن به اهو ئي چاهيو پئي. اهو جماعت اسلامي جي عين منشور مطابق آهي. ڏسو نه سائين منهنجا! جماعت اسلامي حڪومت جي مخالف ڀل هجي، پر سندس ڪي ڪي اصول ۽ پاليسيون تمام بهترين آهن. هنن، يعني جماعتين ٿر ۾ هندن جي ٻيهر آباديءَ تي واءُ ويلا مچائي هئي، پر حڪومت سندن واءَ ويلا تي ڪو ڌيان نه ڏنو ۽ هندن کي ٻيهر آباد ڪرائي ڇڏيو. حڪومت جو اهو قدم غير اسلامي آهي. ان تي نه فقط جماعت اسلامي وارن کي اعتراض آهي، پر هڪ سچي مسلمان کي ڏک آهي. جماعت اسلاميءَ جي نظريي مطابق هندن کي پاڪستان ۾ رهڻ جو ڪو حق ڪونهي. سندن، يعني ملن جو اِهو نظريو ساراهه جوڳو آهي.
لياقت ميڊيڪل ڪاليج ۾ هندن جي داخلا کي ٻنجو ڏيئي پڄنديءَ وارن پاڪستان ۽ اسلام جي جيڪا خدمت ڪئي آهي، تنهن لاءِ ملڪ جا اسلام پسند، ملان، کڳا، ڪٻا، چٻا ۽ نواب گانگٽ سندن ٿورائتا آهن. سندباد جهازيءَ جي مين خلاصيءَ ڪامريڊ بي ايمانيءَ پڻ پڄنديءَ وارن جي ان قدم کي ساراهيندي اپيل ڪئي آهي ته هن سال هندو شاگردن کي چٽا ڀيٽيءَ رستي داخلا وٺڻ کان روڪي جيڪو ڪارنامو سر انجام ڏنو ويو آهي، تنهن تي پڄنديءَ وارن کي ”ستاره خدمت“ ڏنو وڃي.
هڪ اسلام پسند وڏي ڪاموري جو خيال آهي ته هندن کي ان لاءِ داخلائن ۽ تعليم کان روڪيو ويو آهي، جو اهي هندو شاگرد علم پرائي ملڪ ڇڏي ويندا! مان سمجهان ٿو وڏو ڪامورو، نه فقط ڪامورو آهي، پر نجومي پڻ آهي، جو کيس هندو شاگردن جي ڀڄي وڃڻ جي سڌ پئجي ويئي آهي. وڏي ڪاموري جو انومان بلڪل سچو آهي. اڄ ڪلهه ملڪ مان سوين ڊاڪٽر ۽ انجنيئر ٻاهرين ملڪن ڏانهن روزگار جي تلاش ۾ نڪري رهيا آهن. اهي سڀئي هندو آهن. هندو ان ڪري آهن، جو وڏي ڪاموري جي انومان مطابق هندو شاگرد علم پرائي ملڪ ڇڏي هليا ويندا. سوين ڊاڪٽر ۽ انجنيئر ٻاهر وڃي رهيا آهن. شايد هندو آهن.
مان لياقت ميڊيڪل ڪاليج ڄام شوري جي پڄنديءَ وارن کي مبارڪ پيش ڪريان ٿو، جو هنن هندو شاگردن جي داخلائن کي عام چٽا ڀيٽيءَ کان ڌار ڪري ڇڏيو آهي، ۽ اهڙي طرح اسلام ۽ پاڪستان کي خطري کان بچائي ورتو آهي. 

8 2 اپريل 1973ع