فرشتن کي معاف ڪريو
توهان کي جيڪڏهن فرشتي ڏسڻ جو شوق هجي، ته پوءِ ماٺڙي ڪري ڪنهن پوليس ٿاڻي تي هليا وڃو. اهڙا مهانڊا ڏسڻ لاءِ ۽ گفتا ٻڌڻ لاءِ ملندو، جو روح کي تراوت اچي ويندو! تنهن ڪري مان جڏهن به پوليس کاتي خلاف پبلڪ کي ڳالهائيندو ٻڌندو آهيان تڏهن اندر ئي اندر کامندو آهيان. هيءَ ملڪ ناهي. ناقدرن جو ديس آهي. مون فيصلو ڪيو آهي، ته ڪجهه به ٿي پوي، مان پوليس کاتي خلاف هلندڙ پروپيگنڊا کي اڪيلي سر منهن ڏيندس، عوام جو وات بند ڪرائيندس. عوامي دور جو مطلب اهو ته ناهي، جو ملائڪن کي مٽيءَ ۾ ملائي ڇڏجي!
سڄي ملڪ ۾ پوليس جي معصوميت جو ذڪر ڪرڻ لاءِ مون کي هلال پاڪستان اخبار جا سمورا صفحا گهرجن. مون تنهن ڪريRandom Sample کان ڪم ورتو آهي. مطلب ته ڪو به علائقو ڪڻا اندازي ڪري چونڊيو اٿم، جتي پوليس جي معصوم ڪردار کي ثابت ڪري، عوام جو وات بند ڪرائيندس.
ڪڻا اندازيءَ ۾ لياريءَ جو علائقو نڪتو آهي.
لياريءَ جو علائقو تمام وسيع ۽ وڏو آهي. لياريءَ جا رهاڪو ڪراچيءَ جا اصلوڪا مالڪ آهن، تنهن ڪري وٽن پيئڻ جي پاڻيءَ جو معقول انتظام ناهي، صفائيءَ جو بندوبست ناهي. اسپتالون ۽ اسڪول ناهن. پر ان معاملي سان پوليس جو ڪوبه تعلق ناهي. اهو منسپل ڪارپوريشن جو ڪم آهي. اسين فقط پوليس سان تعلق رکندڙ معاملن تي ڳالهائينداسين.
لياريءَ جي ٻار ٻچي، ۽ ننڍي وڏي جي وات تي حنيف جي جوئا جي اڏي جو نالو آهي. سندن چوڻ آهي ته حنيف جي جوئا جو اڏو وڏي پيماني تي هلندو آهي. وڏا وڏا گڙنگ جوئاري جوئرن کان جاين تائين جوئا ۾ داو تي لڳائي ڇڏيندا آهن. لياريءَ جي ماڻهن جوچوڻ آهي، ته کين خبر آهي ته حنيف جو اڏو ڪٿي آهي. اتي پوليس جي معصوميت ثابت ڪرڻ جو وارو اچي ٿو. ڏسو نه، لياريءَ جو علائقو ٽن پوليس ٿاڻن جي نظر داريءَ ۾ آهي – ڪلا ڪوٽ، بغدادي ۽ چاڪيواڙو پوليس ٿاڻو. ٽن ٿاڻن جي موجودگيءَ ۾ حنيف جي جوئا جو اڏو هلي رهيو آهي، تنهن مان ثابت ٿئي ٿو ته پوليس فرشتن جي قوم آهي، جن کي جوئا جهڙي بڇڙي شي سان ڪوبه واسطو ڪونهي. کين اها به خبر ناهي ته حنيف جو اڏو ڪٿي آهي. تنهن ڪري او پبلڪ! پوليس کي بدنام نه ڪر.
لياريءَ جي علائقي ۾ ملڪوءَ ۽ سولجر جا ساقي خانا هلي رهيا آهن. ساقي خانو اها جاءِ آهي، جتي چرس، گانجو، آفيم، راڪيٽ ۽ مارفين ملندا آهن. اهي ساقي خانا ئي آهن، جيڪي مون جهڙن کي زماني جي گردش کان پناهه ڏيندا آهن. اهي ساقي خانا ئي آهن، جتي زندگيءَ جو نذرانو ڏيئي، زندگيءَ جي حقيقتن کان فرار حاصل ڪبو آهي. اهي ساقي خانا ئي آهن، جتي حياتيءَ جي شباب جو موت سان پيچ پوندو آهي. پر عام پبلڪ ساقي خانن جي خلاف آهي. حڪومت به خلاف آهي. حڪومت طرفان ساقي خانن تي بندش آهي. ساقي خانا غير قانوني آهن. پر الله ڀلو ڪري پوليس جي فرشتن جو جن کي اها به خبر ناهي ته ملڪوءَ ۽ سولجر جا ساقي خانا لياريءَ ۾ ڪهڙي هنڌ هلي رهيا آهن. پوليس جي ملائڪن کي ڪا خبر ڪانهي. هو عبادت ۾ مشغول آهن. صوم ۽ صلوات جا پابند آهن. پوليس جو ڀلا ساقي خانن سان ڇا وڃي، جتي چور، ڊاڪو، بدمعاش، غنڊا، خوني، هسٽري شيٽر، ۽ مون جهڙا ڦٽيچر وڃي گڏ ٿيندا آهن! مان راڪيٽ کائي ساقي خاني جي ڪنڊ ۾ ڪري پوندو آهيان، ۽ ڪجهه دير لاءِ سڀ ڪجهه وساري ڇڏيندو آهيان، ۽ بيهوشيءَ جي عالم ۾ پوليس جي فرشتن کي دعائون ڏيندو آهيان، جن جي معصوميت سبب ساقي خانا آباد آهن. تنهن ڪري، لياريءَ جا دوستو! پوليس کي گهٽ وڌ نه ڳالهايو.
1 2 جنوري 1973ع