بارود ۽ بمن جا واپاري
”جي ادا روس.“
”ادا آمريڪا، لبنان ۾ رڻ متل آهي.“
”هائو ادا روس. لبنان ۾ ماڻهو ماڻهوءَ جي وجود جو ويري ٿي پيو آهي.“
”ڏاڍي ڏک جي ڳالهه آهي.“
”اسان کي به ڏاڍو ڏک آهي.“
”لبنان جو ماحول باهه، رت ۽ بارود جي دونهي سان دونهاٽيل آهي.“
”خانه جنگيءَ کي ڏهه مهينا ٿيڻ تي آيا آهن، پر ڪنهن طريقي سان موثر نموني جنگ بند ڪرائڻ جي ڪا واٽ نظر نه ٿي اچي.“
”ها ادا. سڀئي معاهده ناڪام ٿي رهيا آهن.“
”پر تازو معاهدو ڪارگر نظر پيو اچي.“
”اسد وارو؟“
”ها.“
”اُهو معاهدو به عنقريب، خدا ڪندو ته ناڪام ٿيندو.“
”مون کي پڻ اها اميد آهي.“
”ڪجهه ماڻهو ڏاڍا حرفتي آهن.“
”ڪيئن؟“
”چون ٿا ته هنن وٽ لبنان ۾ جنگ بند ڪرائڻ جي موثر تجويز آهي.“
”اڇا!“
”ها.“
”ڪهڙي قسم جي تجويز اٿن؟“
”ڏاڍي معمولي قسم جي تجويز اٿن. پر لڳي ڪارگر ٿي.“
”اهو ناممڪن آهي.“
”ڇو ناممڪن آهي.“
”اسان جي مرضيءَ بنا، لبنان ۾ ڪڏهن به جنگ بند ٿي نه سگهندي.“
”ان تجويز ۾ اسان ٻنهي جو ذڪر ناهي.“
”ته پوءِ اها تجويز اجائي آهي. بيڪار آهي.“
”پر هنن اها رٿ دنيا آڏو پيش ڪرڻ جي ڌمڪي ڏني آهي.“
”ايڏو مٿو ڦري ويو اٿن!“
”ها.“
”رٿ ۾ ڇا آهي؟“
”چيو اٿائون ته لبنان ۾ وڙهندڙ گروهن کي ملندڙ هٿيارن ۽ بارود جي ناڪي بندي ڪئي وڃي. ٻنهي گروهن کي هٿيار ۽ بارود ٻاهران ملي رهيو آهي. ٻنهي گروهن کي جيڪڏهن ملندڙ هٿيارن کان محروم ڪري ڇڏجي، ته جنگ پنهنجو پاڻ بند ٿي ويندي.“
”وڏا ڪي تخريبڪار آهن جو اهڙي بيهودي تجويز ڏني اٿائون. هو ڇا ٿا چاهين!“
”چاهين ٿا ته بارود، بم ۽ هٿيار ٺاهيندڙ ڪارخانن ۾ بيروزگاري وڌي وڃي.“
”مان پاڻ سوچي رهيو آهيان ته لبنان ۾ جنگ بند ٿي ويئي، ته پوءِ هٿيار ۽ بارود ٺاهيندڙ ڪارخانن ۾ ڇا ٺاهيو ويندو! ڪوڪو ڪولا – سيون اپ!
”بهرحال لبنان جي جنگ جو مون کي افسوس آهي. ادا روس.“
”لبنان جي جنگ جو مون کي به ڏاڍو ڏک آهي ادا آمريڪا.“
28 جنوري 1976ع